ငလျင်အလွန်ကာလ (aftershocks) တွေဟာ အဓိကငလျင်ကြီးဖြစ်ပြီးနောက် ရက်သတ္တပတ်၊ လပေါင်းများစွာ ဆက်တိုက်ဖြစ်နိုင်ပြီး အန္တရာယ်ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုနည်းလမ်းတွေနဲ့အတတ်နေိုင်ဆုံးကာကွယ်လို့ရမလဲဆိုတာကိုရှင်းပြပေးပါမယ်။
၁။ အရင်ဆုံး အိမ်ကိုပြင်ဆင်ပါ။
မိမိရဲ့အိမ်က ငလျင်မှာထိခိုက်သွားသလား ဆက်လက်ပြီးနေထိုင်လို့ရသေးသလား စိတ်ချရမလားဆိုတာကို တတ်သိနားလည်တဲ့ပညာရှင်တွေနဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးကြည့်ရပါမယ်။ကျကွဲလွယ်တဲ့ TV,ကျွန်းဗီရိုတွေ၊ရေခဲသေတ္တာတွေ,မှန်ချပ်တွေကိုမြဲနေအောင်ချည်ထားတာ ဒါမှမဟုတ် လူတွေနဲ့လွတ်ရာမှာထားသင့်ပါတယ်။အကယ်၍ငလျင်နဲ့ကြုံရပြီဆိုရင်တော့ ကြိုပြီး အန္တရာယ်ကင်းတဲ့နေရာတွေကိုသတ်မှတ်ထားသင့်ပါတယ်။ခိုင်ခံ့တဲ့စားပွဲအောက် ဒါမှမဟုတ် စားပွဲပေါ်ဆိုဖာခံတာစတာတွေကိုလုပ်ဆောင်သင့်တယ်။
၂။ ငလျင်လှုပ်တုန်းလုပ်ရမယ့်အရာတွေကိုသိထားပါ။
ငလျင်ဆိုတာ ခန့်မှန်းလို့ရတဲ့အရာမဟုတ်တဲ့အတွက် ကြုံလာခဲ့ရင်လည်းရင်ဆိုင်နိုင်အောင်အောက်ကအခြေခံသဘောတရားတွေကိုသိထားပါ။
• "ထိုင်၊ ကာ၊ ကိုင်" (Drop, Cover, Hold On)
o ထိုင် – ချက်ချင်းထိုင်လိုက် (ခြေကျိုးမှာစိုးရင်)။
o ကာ – ခေါင်းကိုလက်နဲ့အုပ်ပါ (ဒါမှမဟုတ် စားပွဲအောက်ဝင်ပါ)။
o ကိုင် – ငလျင်မတိတ်မချင်း ခိုင်ခံတဲ့ဟာတစ်ခုခုကိုဆုပ်ကိုင်ထားပါ။
အန္တရယ်များတဲ့နေရာတွေဖြစ်တဲ့ ပစ္စည်းကြီးကြီးမားမားတွေနားမနေပါနဲ့။ ဖြစ်နိုင်ရင်အိမ်အောက်ဆင်းပြေးပါ။
၃။ ငလျင်ရပ်ပြီးနောက်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အန္တရယ်တွေကိုသတိထားပါ။
ငလျင်လှုပ်ပြီးရင်ဖြစ်လာနိုင်တာတွေက အဆောက်အအုံတွေပြိုတာ၊မြေကျွံတာ ဓာတ်တိုင်တွေပြတ်ကျတာစတာတွေအပြင် အိမ်မှာရှိတဲ့ gas ပိုက်လိုင်းတွေ,မီးကြိုးတွေ,ရေပိုက်တွေအခြေအနေကိုလည်းကြည့်ရှုစစ်ဆေးကြည့်ပါ ဒါတွေကလည်း မီးလောင်တာ,ဝါယာရှော့ဖြစ်တာ ရေလျှံတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။Aftershocks ဟာ တစ်နာရီကြာသလို တစ်မိနစ် အတွင်းမှာလည်းဖြစ်နိုင်တဲ့အတွက် သတိတော့ထားပါ။အမြဲပတ်ဝန်းကျင်ကိုနားစွင့်ထားပါ။ Social media ကနေ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ရယူထားပါ။
၄။ အရေးပေါ်ပစ္စည်းတွေအသင့်ထားပါ။
Emergy bag ကို မိသားစုတိုင်းပြင်ထားရပါမယ်။လိုအပ်တဲ့ ဆေးဝါး,အရေးကြီးစာရွက်စာတမ်းတွေ ရေနဲ့မုန့်ခြောက်တွေ,ဖယောင်းတိုင်,ပါဝါဘန့်,ငွေသား,မိမိဝတ်ဆင်ဖို့အဝတ်အစားအနည်းငယ် စတာတွေကို emergency bag အနေနဲ့ ပြင်ထားရင်အကောင်းဆုံးပါ။
ftershocks တွေက ရက်ပိုင်း၊ လပိုင်းကြာတတ်တယ်။ ဒါကြောင့် အိမ်ပြင်ဆင်မှုနဲ့ အသင့်ပြင်ထားတာက အကောင်းဆုံးကာကွယ်နည်းပါ။
သေချာပြင်ဆင်ထားရင် အန္တရာယ်ကို အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။ 😊