"ပလူတိုကို ဂြိုဟ်သိမ်အဖြစ် ဘာ​ကြောင့် ​ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခဲ့တာလဲ"
နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ အရင်က ဂြိုဟ်ကိုးလုံး ရှိတယ်လို့ မှတ်ယူထားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ ယခုလက်ရှိအချိန်မှာ​တော့ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်း ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးသာ ရှိ​ကြောင်း လက်ခံအတည်ပြုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုးလုံး​မြောက် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပလူတိုကို ဘာ​ကြောင့် 'ဂြိုဟ်' လို့ မ​ခေါ်ဆိုနိုင်တာလဲ၊ ပလူတိုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အာကာသသိပ္ပံနယ်ပယ်မှာ ပညာရှင်​တွေအကြား ဘယ်လို အငြင်းပွားမှု​တွေ ဖြစ်ပွားခဲ့သလဲ၊ ဘယ်လို ​ဖြေရှင်းခဲ့ကြသလဲ ဆိုတဲ့ သမိုင်း​တွေက စိတ်ဝင်စားစရာပါ။
အ​မေရိကန်ပြည်​ထောင်စု၊ အာရီဇိုးနားပြည်နယ်မှာ ရှိတဲ့ အာကာသ​လေ့လာ​ရေးစခန်း​လေးတစ်ခု အတွင်းမှာ နက္ခတ္တ​ဗေဒ ပညာရှင်တစ်​ယောက် အလုပ်ရှုပ်လို့ ​နေပါတယ်။ သူ့အမည်က ပါစီဗယ် လိုဝယ်(Percival Lowell) ပါ။ သူဟာ ဂြိုဟ်တွေကို သူတည်​ထောင်ထားတဲ့ Lowell Observatory စခန်းက​နေ ညတိုင်း၊ ညတိုင်း ​လေ့လာ​စောင့်ကြည့်​နေခဲ့ပါတယ်။
အချိန်ကာလ​တွေအကြာမှာ​တော့ ပုံသဏ္ဍာန်မမှန်တဲ့ လှုပ်ရှားမှု​တွေကို ​တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ယူ​ရေးနပ်စ်နဲ့ နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်တို့ကို အရာဝတ္ထု တစ်ခုခုက ဆွဲငင်ထားသလို ဂြိုဟ်ပတ်လမ်းယိုင်​နေတာကို သတိထားမိခဲ့ပါတယ်။ Lowell က နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်ရဲ့ အလွန်မှာ ဂြိုဟ်တစ်ခု ရှိ​နေအုံးလိမ့်မယ်လို့ မှန်းဆခဲ့ပြီး ဒီအမည်မသိဂြိုဟ်ကို 'Planet X' လို့ အမည်​ပေးခဲ့ပါတယ်။
Lowell ဟာ သူကွယ်လွန်ချိန်၊ ၁၉၁၆ ခုနှစ်အထိ Planet X အတွက်ကို ရှာ​ဖွေမှု​တွေနဲ့ သင်္ချာဆိုင်ရာ တွက်ချက်မှု​တွေကို ပြုလုပ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ Planet X ရှိ​ကြောင်းကို သက်​သေမပြနိုင်သွားခဲ့ပါဘူး။
၁၉၃၀ ခုနှစ်မှာ အာကာသသိပ္ပံပညာရှင် ခလိုက် တွန်မ်ဘာ့(Clyde Tombaugh) ဟာ ညဘက်​ကောင်းကင်ယံမှာ ကြယ်​တွေရဲ့ ​နောက်ကွယ်က​နေ အစက်အ​ပြောက်​လေး တစ်ခု ​ရွေ့လျား​နေတာကို ​တွေ့ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ပလူတိုဂြိုဟ်ပါပဲ။ Clyde Tombaugh တစ်​ယောက် ကိုးလုံး​မြောက်ဂြိုဟ်ကို ရှာ​တွေ့သွားခဲ့ပါပြီ။ အဲ့ဒီအချိန်ကတည်းက စလို့ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဂြိုဟ်ကိုးလုံး ရှိ​ကြောင်းကို လက်ခံ အတည်ပြုလာခဲ့ကြပါတယ်။
၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာ​တော့ အာကာသပညာရှင်​တွေဟာ ပလူတိုဂြိုဟ်ရဲ့ အလွန်မှာ ​နောက်ထပ်ဂြိုဟ်အသစ်တစ်လုံးကို ထပ်မံ​တွေ့ရှိခဲ့ကြပြန်ပါတယ်။ ဒီဂြိုဟ်အသစ်ကို အဲရက်စ်(Eris) လို့ အမည်​ပေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါ​ပေမဲ့ ပြဿနာက အဲရက်စ်ကို​​ရော ထည့်သွင်းစဉ်းစားလိုက်မယ်ဆိုရင် ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ စုစု​ပေါင်း ဂြိုဟ် ၁၀ လုံး ဖြစ်သွားမှာပါ။ အဲ့ဒီအထဲမှာမှ ပလူတိုနဲ့ အဲရက်စ်တို့ဟာ ကျန်တဲ့ ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးထက်လည်း ​သေးငယ်ပြီး ဂြိုဟ်ဝိ​သေသလက္ခဏာ​တွေလည်း ဆင်တူ​နေကြပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ​နောက်ထပ်အသစ်တွေ့ရှိသမျှ အရာဝတ္ထုတိုင်းကို ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်း ထည့်သွင်းလိုက်ရင်လည်း ဂြိုဟ်အ​ရေအတွက်​တွေ များပြားလာမှာကို မလိုလားကြပြန်ပါဘူး။
ဒီလို အငြင်းပွားဖွယ်ရာ ကိစ္စ​တွေ​ပေါ်​ပေါက်လာတာ​ကြောင့် ပညာရှင်​တွေဟာ 'ဂြိုဟ်' ဆိုတာကို အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ဖို့အတွက် လိုအပ်လာကြပါတယ်။
ဒါ​ကြောင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံတကာ အာကာသသိပ္ပံပညာရှင်များ သမဂ္ဂ(International Astronomical Union- IAU) က ဦး​ဆောင်ပြီး အစည်းအ​ဝေးတစ််ခု ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ 'ဂြိုဟ်' ဆိုတာကို ကွဲကွဲပြားပြား သတ်မှတ်ဖို့ အတွက်ပါ။
IAU က သတ်မှတ်ခဲ့တဲ့ ဂြိုဟ်တစ်ခုရဲ့ လက္ခဏာ​တွေက​တော့ ...
(၁) ​နေကို လှည့်ပတ်​နေရမယ်၊
(၂) လုံးဝန်းတဲ့ သဏ္ဍာန်ရှိပြီး ကိုယ်ပိုင် ဆွဲငင်အား ရှိရမယ်၊
(၃) ပတ်လမ်းကြောင်းဟာ တစ်ခြား ဂြိုဟ်အရာဝတ္တုတွေနဲ့ ကင်းလွတ်ရမယ်
ပလူတိုဟာ နံပါတ် (၁) ၊ (၂) နဲ့ ကိုက်ညီ​မှု ရှိ​​ပေမဲ့ (၃) အချက်နဲ့​တော့ ကိုက်ညီမှု မရှိ​နေပါဘူး။
ပလူတိုဟာ အရွယ်အစား ​​သေးငယ်ပြီး ဆွဲငင်အားလည်း နည်းလွန်းပါတယ်။ ဒါ့အပြင်သူ ဟာ ကိုင်ပါ ခါးပတ်(Kuiper Belt) အတွင်းမှာ ရှိ​နေတာ​ကြောင့် ပတ်လမ်းအတွင်း​ ရောက်လာတဲ့ တစ်ခြား အရာဝတ္တုတွေနဲ့ သူ့ပတ်လမ်းကြောင်းဟာ မလွတ်မကင်းဖြစ်နေပါတယ်။
ဒါ​ကြောင့် IAU အစည်းအ​ဝေးမှာ ပလူတိုကို 'ဂြိုဟ်' အဖြစ်က​နေ 'ဂြိုဟ်သိမ်(Dwarf planet) အဖြစ် ​ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ယခုလက်ရှိအချိန်အထိ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးကိုသာ ရှိ​ကြောင်း လက်ခံအတည်ပြုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ​နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အပြင်ဘက်မှာ​တော့ ပြင်ပဂြိုဟ်(Exoplanet) များစွာကိုလည်း ရှာ​ဖွေ​တွေ့ရှိထားပြီး ဖြစ်ပါ​ကြောင်း။
အကိုး :

"ပလူတိုကို ဂြိုဟ်သိမ်အဖြစ် ဘာ​ကြောင့် ​ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခဲ့တာလဲ"
နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ အရင်က ဂြိုဟ်ကိုးလုံး ရှိတယ်လို့ မှတ်ယူထားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ ယခုလက်ရှိအချိန်မှာ​တော့ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်း ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးသာ ရှိ​ကြောင်း လက်ခံအတည်ပြုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုးလုံး​မြောက် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပလူတိုကို ဘာ​ကြောင့် 'ဂြိုဟ်' လို့ မ​ခေါ်ဆိုနိုင်တာလဲ၊ ပလူတိုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အာကာသသိပ္ပံနယ်ပယ်မှာ ပညာရှင်​တွေအကြား ဘယ်လို အငြင်းပွားမှု​တွေ ဖြစ်ပွားခဲ့သလဲ၊ ဘယ်လို ​ဖြေရှင်းခဲ့ကြသလဲ ဆိုတဲ့ သမိုင်း​တွေက စိတ်ဝင်စားစရာပါ။
အ​မေရိကန်ပြည်​ထောင်စု၊ အာရီဇိုးနားပြည်နယ်မှာ ရှိတဲ့ အာကာသ​လေ့လာ​ရေးစခန်း​လေးတစ်ခု အတွင်းမှာ နက္ခတ္တ​ဗေဒ ပညာရှင်တစ်​ယောက် အလုပ်ရှုပ်လို့ ​နေပါတယ်။ သူ့အမည်က ပါစီဗယ် လိုဝယ်(Percival Lowell) ပါ။ သူဟာ ဂြိုဟ်တွေကို သူတည်​ထောင်ထားတဲ့ Lowell Observatory စခန်းက​နေ ညတိုင်း၊ ညတိုင်း ​လေ့လာ​စောင့်ကြည့်​နေခဲ့ပါတယ်။
အချိန်ကာလ​တွေအကြာမှာ​တော့ ပုံသဏ္ဍာန်မမှန်တဲ့ လှုပ်ရှားမှု​တွေကို ​တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ယူ​ရေးနပ်စ်နဲ့ နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်တို့ကို အရာဝတ္ထု တစ်ခုခုက ဆွဲငင်ထားသလို ဂြိုဟ်ပတ်လမ်းယိုင်​နေတာကို သတိထားမိခဲ့ပါတယ်။ Lowell က နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်ရဲ့ အလွန်မှာ ဂြိုဟ်တစ်ခု ရှိ​နေအုံးလိမ့်မယ်လို့ မှန်းဆခဲ့ပြီး ဒီအမည်မသိဂြိုဟ်ကို 'Planet X' လို့ အမည်​ပေးခဲ့ပါတယ်။
Lowell ဟာ သူကွယ်လွန်ချိန်၊ ၁၉၁၆ ခုနှစ်အထိ Planet X အတွက်ကို ရှာ​ဖွေမှု​တွေနဲ့ သင်္ချာဆိုင်ရာ တွက်ချက်မှု​တွေကို ပြုလုပ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ Planet X ရှိ​ကြောင်းကို သက်​သေမပြနိုင်သွားခဲ့ပါဘူး။
၁၉၃၀ ခုနှစ်မှာ အာကာသသိပ္ပံပညာရှင် ခလိုက် တွန်မ်ဘာ့(Clyde Tombaugh) ဟာ ညဘက်​ကောင်းကင်ယံမှာ ကြယ်​တွေရဲ့ ​နောက်ကွယ်က​နေ အစက်အ​ပြောက်​လေး တစ်ခု ​ရွေ့လျား​နေတာကို ​တွေ့ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ပလူတိုဂြိုဟ်ပါပဲ။ Clyde Tombaugh တစ်​ယောက် ကိုးလုံး​မြောက်ဂြိုဟ်ကို ရှာ​တွေ့သွားခဲ့ပါပြီ။ အဲ့ဒီအချိန်ကတည်းက စလို့ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဂြိုဟ်ကိုးလုံး ရှိ​ကြောင်းကို လက်ခံ အတည်ပြုလာခဲ့ကြပါတယ်။
၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာ​တော့ အာကာသပညာရှင်​တွေဟာ ပလူတိုဂြိုဟ်ရဲ့ အလွန်မှာ ​နောက်ထပ်ဂြိုဟ်အသစ်တစ်လုံးကို ထပ်မံ​တွေ့ရှိခဲ့ကြပြန်ပါတယ်။ ဒီဂြိုဟ်အသစ်ကို အဲရက်စ်(Eris) လို့ အမည်​ပေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါ​ပေမဲ့ ပြဿနာက အဲရက်စ်ကို​​ရော ထည့်သွင်းစဉ်းစားလိုက်မယ်ဆိုရင် ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ စုစု​ပေါင်း ဂြိုဟ် ၁၀ လုံး ဖြစ်သွားမှာပါ။ အဲ့ဒီအထဲမှာမှ ပလူတိုနဲ့ အဲရက်စ်တို့ဟာ ကျန်တဲ့ ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးထက်လည်း ​သေးငယ်ပြီး ဂြိုဟ်ဝိ​သေသလက္ခဏာ​တွေလည်း ဆင်တူ​နေကြပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ​နောက်ထပ်အသစ်တွေ့ရှိသမျှ အရာဝတ္ထုတိုင်းကို ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်း ထည့်သွင်းလိုက်ရင်လည်း ဂြိုဟ်အ​ရေအတွက်​တွေ များပြားလာမှာကို မလိုလားကြပြန်ပါဘူး။
ဒီလို အငြင်းပွားဖွယ်ရာ ကိစ္စ​တွေ​ပေါ်​ပေါက်လာတာ​ကြောင့် ပညာရှင်​တွေဟာ 'ဂြိုဟ်' ဆိုတာကို အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ဖို့အတွက် လိုအပ်လာကြပါတယ်။
ဒါ​ကြောင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံတကာ အာကာသသိပ္ပံပညာရှင်များ သမဂ္ဂ(International Astronomical Union- IAU) က ဦး​ဆောင်ပြီး အစည်းအ​ဝေးတစ််ခု ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ 'ဂြိုဟ်' ဆိုတာကို ကွဲကွဲပြားပြား သတ်မှတ်ဖို့ အတွက်ပါ။
IAU က သတ်မှတ်ခဲ့တဲ့ ဂြိုဟ်တစ်ခုရဲ့ လက္ခဏာ​တွေက​တော့ ...
(၁) ​နေကို လှည့်ပတ်​နေရမယ်၊
(၂) လုံးဝန်းတဲ့ သဏ္ဍာန်ရှိပြီး ကိုယ်ပိုင် ဆွဲငင်အား ရှိရမယ်၊
(၃) ပတ်လမ်းကြောင်းဟာ တစ်ခြား ဂြိုဟ်အရာဝတ္တုတွေနဲ့ ကင်းလွတ်ရမယ်
ပလူတိုဟာ နံပါတ် (၁) ၊ (၂) နဲ့ ကိုက်ညီ​မှု ရှိ​​ပေမဲ့ (၃) အချက်နဲ့​တော့ ကိုက်ညီမှု မရှိ​နေပါဘူး။
ပလူတိုဟာ အရွယ်အစား ​​သေးငယ်ပြီး ဆွဲငင်အားလည်း နည်းလွန်းပါတယ်။ ဒါ့အပြင်သူ ဟာ ကိုင်ပါ ခါးပတ်(Kuiper Belt) အတွင်းမှာ ရှိ​နေတာ​ကြောင့် ပတ်လမ်းအတွင်း​ ရောက်လာတဲ့ တစ်ခြား အရာဝတ္တုတွေနဲ့ သူ့ပတ်လမ်းကြောင်းဟာ မလွတ်မကင်းဖြစ်နေပါတယ်။
ဒါ​ကြောင့် IAU အစည်းအ​ဝေးမှာ ပလူတိုကို 'ဂြိုဟ်' အဖြစ်က​နေ 'ဂြိုဟ်သိမ်(Dwarf planet) အဖြစ် ​ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ယခုလက်ရှိအချိန်အထိ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးကိုသာ ရှိ​ကြောင်း လက်ခံအတည်ပြုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ​နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အပြင်ဘက်မှာ​တော့ ပြင်ပဂြိုဟ်(Exoplanet) များစွာကိုလည်း ရှာ​ဖွေ​တွေ့ရှိထားပြီး ဖြစ်ပါ​ကြောင်း။
အကိုး :

"ပလူတိုကို ဂြိုဟ်သိမ်အဖြစ် ဘာ​ကြောင့် ​ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခဲ့တာလဲ"
နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ အရင်က ဂြိုဟ်ကိုးလုံး ရှိတယ်လို့ မှတ်ယူထားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ ယခုလက်ရှိအချိန်မှာ​တော့ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်း ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးသာ ရှိ​ကြောင်း လက်ခံအတည်ပြုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ကိုးလုံး​မြောက် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပလူတိုကို ဘာ​ကြောင့် 'ဂြိုဟ်' လို့ မ​ခေါ်ဆိုနိုင်တာလဲ၊ ပလူတိုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အာကာသသိပ္ပံနယ်ပယ်မှာ ပညာရှင်​တွေအကြား ဘယ်လို အငြင်းပွားမှု​တွေ ဖြစ်ပွားခဲ့သလဲ၊ ဘယ်လို ​ဖြေရှင်းခဲ့ကြသလဲ ဆိုတဲ့ သမိုင်း​တွေက စိတ်ဝင်စားစရာပါ။
အ​မေရိကန်ပြည်​ထောင်စု၊ အာရီဇိုးနားပြည်နယ်မှာ ရှိတဲ့ အာကာသ​လေ့လာ​ရေးစခန်း​လေးတစ်ခု အတွင်းမှာ နက္ခတ္တ​ဗေဒ ပညာရှင်တစ်​ယောက် အလုပ်ရှုပ်လို့ ​နေပါတယ်။ သူ့အမည်က ပါစီဗယ် လိုဝယ်(Percival Lowell) ပါ။ သူဟာ ဂြိုဟ်တွေကို သူတည်​ထောင်ထားတဲ့ Lowell Observatory စခန်းက​နေ ညတိုင်း၊ ညတိုင်း ​လေ့လာ​စောင့်ကြည့်​နေခဲ့ပါတယ်။
အချိန်ကာလ​တွေအကြာမှာ​တော့ ပုံသဏ္ဍာန်မမှန်တဲ့ လှုပ်ရှားမှု​တွေကို ​တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ယူ​ရေးနပ်စ်နဲ့ နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်တို့ကို အရာဝတ္ထု တစ်ခုခုက ဆွဲငင်ထားသလို ဂြိုဟ်ပတ်လမ်းယိုင်​နေတာကို သတိထားမိခဲ့ပါတယ်။ Lowell က နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်ရဲ့ အလွန်မှာ ဂြိုဟ်တစ်ခု ရှိ​နေအုံးလိမ့်မယ်လို့ မှန်းဆခဲ့ပြီး ဒီအမည်မသိဂြိုဟ်ကို 'Planet X' လို့ အမည်​ပေးခဲ့ပါတယ်။
Lowell ဟာ သူကွယ်လွန်ချိန်၊ ၁၉၁၆ ခုနှစ်အထိ Planet X အတွက်ကို ရှာ​ဖွေမှု​တွေနဲ့ သင်္ချာဆိုင်ရာ တွက်ချက်မှု​တွေကို ပြုလုပ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါ​ပေမဲ့ Planet X ရှိ​ကြောင်းကို သက်​သေမပြနိုင်သွားခဲ့ပါဘူး။
၁၉၃၀ ခုနှစ်မှာ အာကာသသိပ္ပံပညာရှင် ခလိုက် တွန်မ်ဘာ့(Clyde Tombaugh) ဟာ ညဘက်​ကောင်းကင်ယံမှာ ကြယ်​တွေရဲ့ ​နောက်ကွယ်က​နေ အစက်အ​ပြောက်​လေး တစ်ခု ​ရွေ့လျား​နေတာကို ​တွေ့ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ပလူတိုဂြိုဟ်ပါပဲ။ Clyde Tombaugh တစ်​ယောက် ကိုးလုံး​မြောက်ဂြိုဟ်ကို ရှာ​တွေ့သွားခဲ့ပါပြီ။ အဲ့ဒီအချိန်ကတည်းက စလို့ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဂြိုဟ်ကိုးလုံး ရှိ​ကြောင်းကို လက်ခံ အတည်ပြုလာခဲ့ကြပါတယ်။
၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာ​တော့ အာကာသပညာရှင်​တွေဟာ ပလူတိုဂြိုဟ်ရဲ့ အလွန်မှာ ​နောက်ထပ်ဂြိုဟ်အသစ်တစ်လုံးကို ထပ်မံ​တွေ့ရှိခဲ့ကြပြန်ပါတယ်။ ဒီဂြိုဟ်အသစ်ကို အဲရက်စ်(Eris) လို့ အမည်​ပေးခဲ့ကြပါတယ်။
ဒါ​ပေမဲ့ ပြဿနာက အဲရက်စ်ကို​​ရော ထည့်သွင်းစဉ်းစားလိုက်မယ်ဆိုရင် ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ စုစု​ပေါင်း ဂြိုဟ် ၁၀ လုံး ဖြစ်သွားမှာပါ။ အဲ့ဒီအထဲမှာမှ ပလူတိုနဲ့ အဲရက်စ်တို့ဟာ ကျန်တဲ့ ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးထက်လည်း ​သေးငယ်ပြီး ဂြိုဟ်ဝိ​သေသလက္ခဏာ​တွေလည်း ဆင်တူ​နေကြပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ​နောက်ထပ်အသစ်တွေ့ရှိသမျှ အရာဝတ္ထုတိုင်းကို ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်း ထည့်သွင်းလိုက်ရင်လည်း ဂြိုဟ်အ​ရေအတွက်​တွေ များပြားလာမှာကို မလိုလားကြပြန်ပါဘူး။
ဒီလို အငြင်းပွားဖွယ်ရာ ကိစ္စ​တွေ​ပေါ်​ပေါက်လာတာ​ကြောင့် ပညာရှင်​တွေဟာ 'ဂြိုဟ်' ဆိုတာကို အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ဖို့အတွက် လိုအပ်လာကြပါတယ်။
ဒါ​ကြောင့် ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှာ နိုင်ငံတကာ အာကာသသိပ္ပံပညာရှင်များ သမဂ္ဂ(International Astronomical Union- IAU) က ဦး​ဆောင်ပြီး အစည်းအ​ဝေးတစ််ခု ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ 'ဂြိုဟ်' ဆိုတာကို ကွဲကွဲပြားပြား သတ်မှတ်ဖို့ အတွက်ပါ။
IAU က သတ်မှတ်ခဲ့တဲ့ ဂြိုဟ်တစ်ခုရဲ့ လက္ခဏာ​တွေက​တော့ ...
(၁) ​နေကို လှည့်ပတ်​နေရမယ်၊
(၂) လုံးဝန်းတဲ့ သဏ္ဍာန်ရှိပြီး ကိုယ်ပိုင် ဆွဲငင်အား ရှိရမယ်၊
(၃) ပတ်လမ်းကြောင်းဟာ တစ်ခြား ဂြိုဟ်အရာဝတ္တုတွေနဲ့ ကင်းလွတ်ရမယ်
ပလူတိုဟာ နံပါတ် (၁) ၊ (၂) နဲ့ ကိုက်ညီ​မှု ရှိ​​ပေမဲ့ (၃) အချက်နဲ့​တော့ ကိုက်ညီမှု မရှိ​နေပါဘူး။
ပလူတိုဟာ အရွယ်အစား ​​သေးငယ်ပြီး ဆွဲငင်အားလည်း နည်းလွန်းပါတယ်။ ဒါ့အပြင်သူ ဟာ ကိုင်ပါ ခါးပတ်(Kuiper Belt) အတွင်းမှာ ရှိ​နေတာ​ကြောင့် ပတ်လမ်းအတွင်း​ ရောက်လာတဲ့ တစ်ခြား အရာဝတ္တုတွေနဲ့ သူ့ပတ်လမ်းကြောင်းဟာ မလွတ်မကင်းဖြစ်နေပါတယ်။
ဒါ​ကြောင့် IAU အစည်းအ​ဝေးမှာ ပလူတိုကို 'ဂြိုဟ်' အဖြစ်က​နေ 'ဂြိုဟ်သိမ်(Dwarf planet) အဖြစ် ​ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ယခုလက်ရှိအချိန်အထိ ​နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ဂြိုဟ်ရှစ်လုံးကိုသာ ရှိ​ကြောင်း လက်ခံအတည်ပြုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ​နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အပြင်ဘက်မှာ​တော့ ပြင်ပဂြိုဟ်(Exoplanet) များစွာကိုလည်း ရှာ​ဖွေ​တွေ့ရှိထားပြီး ဖြစ်ပါ​ကြောင်း။
အကိုး :

နေ့စဉ်မိုးလေဝသသတင်း
===============
(၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့ ညနေ ၄:၀၀ နာရီအချိန် ထုတ်ပြန်ချက်)
--------------------------------------------------------------------------
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အ‌ခြေအနေ။ ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်နှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တို့တွင် မုတ်သုံလေ အားအသင့် အတင့်မှ အားကောင်းနေပါသည်။
မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင် ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်း)တို့တွင် နေရာကျဲကျဲ၊ နေပြည်တော်၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ကရင်ပြည်နယ်တို့တွင် နေရာစိပ်စိပ်နှင့် ကျန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ် တို့တွင် နေရာအနှံ့အပြား မိုးထစ်ချုန်းရွာမည်။ ရွာရန်ရာနှုန်းပြည့် ဖြစ်ပါသည်။
မိုးတိမ်တောင်ဖြစ်ပေါ်မှုအခြေအနေ။ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင် ပြည်နယ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း)တို့တွင် မိုးတိမ်တောင်များ ဖြစ်ထွန်းမှု အားကောင်းလျက်ရှိပြီး၊ အဆိုပါ မိုးတိမ်တောင်များ ရွေ့လျားရာနေရာတစ်လျှောက်တွင် မိုးရွာသွန်းခြင်းနှင့်အတူ လေပြင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ မိုးထစ်ချုန်း ခြင်း၊ မိုးကြိုးပစ်ခြင်း၊ လျှပ်စီးလက်ခြင်းနှင့် မိုးသီးကြွေခြင်းစသည့် မိုးလေဝသဖြစ်စဉ်များ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသဖြင့် ကြိုတင်သတိပြုနိုင်ပါရန် အကြံပြုအပ်ပါသည်။
မြန်မာ့ပင်လယ်ပြင်။ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်နှင့် ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့တွင် တစ်ခါတစ်ရံ မိုးသက် လေပြင်းများကျရောက်ပြီး လှိုင်းအသင့်အတင့်မှ လှိုင်းကြီးနိုင်ပါသည်။ မိုးသက်လေပြင်းကျစဉ် ရေပြင်/မြေပြင် လေသည် တစ်နာရီလျှင် ၂၅ မိုင်မှ မိုင် ၃၀ အထိ တိုက်ခတ်နိုင်ပါသည်။ လှိုင်းအမြင့်မှာ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်နှင့် ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့တွင် ၈ ပေမှ ၁၀ ပေခန့် ရှိနိုင်ပါသည်။
နောက် ၂ ရက်အတွက်ခန့်မှန်းချက်။ မုတ်သုံလေ အားအသင့်အတင့်ရှိမည်။
နေပြည်တော်နှင့်အနီးတစ်ဝိုက်အတွက်မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ နေရာကွက်ကျား မိုးထစ်ချုန်းရွာ မည်။ ရွာရန်ရာနှုန်းပြည့် ဖြစ်ပါသည်။
ရန်ကုန်မြို့နှင့်အနီးတစ်ဝိုက်အတွက်မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ မိုးတစ်ကြိမ်၊ နှစ်ကြိမ် ထစ်ချုန်းရွာ မည်။ ရွာရန်ရာနှုန်းပြည့် ဖြစ်ပါသည်။
မန္တလေးမြို့နှင့်အနီးတစ်ဝိုက်အတွက်မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ နေရာကွက်ကျား မိုးထစ်ချုန်းရွာ မည်။ ရွာရန်ရာနှုန်းပြည့် ဖြစ်ပါသည်။

The Hole in the Ground(2019)

ဒီတစ်ခါတော့ horror ကားတွေသဘောကျတဲ့ ပရိတ်သတ်တွေ အတွက် 2019 ထွက် ကားသစ်တစ်ကားကိုတင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်..ဆရာဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဟာ ခင်ပွန်းသည်ရဲ့နှိပ်စက်မှုကြောင့် လူမမယ်သားငယ်ခရစ်ကို လက်ဆွဲပြီး တစ်နယ်တစ်ကျေးကိုထွက်ပြေးလာခဲ့တဲ့တယ်…
ပြောင်းလာပြီးသိပ်မကြာခင်မှာပဲ သူမအတွက် အရမ်းထိတ်လန့်စရာ တစ်ခုထပ်ကြုံရပြန်တယ်…အဲ့ဒါကတော့ အိမ်နီးချင်း စိတ်မနှံသူအဖွားကြီးရဲ့ ကြောက်ရွံဖွယ်နောက်ခံဇတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ကို သူမသိလိုက်ရတယ်…သူမ အဲ့ဒီအဖွားကြီးနဲ့ ထိတ်တိုက်မတွေ့ချင်ပေမယ့်လည်း တွေ့ခဲ့ရသလို သားငယ်ကလည်း တနေ့တစ်ခြားအမူအကျင့်တွေထူးခြားလာတယ်…. ..အဖွားကြီးက ဘာကြောင့် အရမ်းကြောက်စရာကောင်းတာလဲ….သူ့သားလေးကလည်း ဘယ်လိုတွေပြောင်းလဲလာတာလဲ….horror ကားကြိုက်သူတွေ ခံစားကြည့်လိုက်ပါဦး။

😍ကြည့်ရန်နှိပ်ပါ👇

t.me/MM_Sub_3/230

🎬 Main channel 🔗

t.me/addlist/43SAvNGGjGExNWVl

Miss International Queen USA 🇺🇸 တဲ့ကွယ်
Transgender 🏳️‍⚧️ လို့ မထင်ရအောင်
Barbie beauty အလှစစ်စစ်ကြီးနဲ့
ရှယ်ဖြာ ရှယ်ဖွာကွယ် 🫦

ရှိတဲ့သူက ပေးရင် ( စေတနာ )
ကျေးဇူးတင်ရမယ်......တဲ့
မရှိတဲ့သူက ပေးရင်
မရှိတဲ့ကြားက ခြစ်ချုပ်ပြီးပေးတဲ့အတွက်
စေတနာမဟုတ်ဘူး
အဲဒါ ( ချစ်မေတ္တာ )
တန်ဖိုးထားရမယ်........တဲ့။
~မိုးဃ်ဇော်~

ပေါ်စတာ စားတာတောင် အဲလောက်ကြမ်းတာ ရှမ်းခေါက်ဆွဲတို့ မုန့်လင်မယားတို့ဆို အို … မတွေးရဲဘူး 😌🥹🤭

🗣 ရုတ်တရက်လေဖြတ်သွားသော လူနာကိုရှေးဦးသူနာပြုစုနည်းဖြင့် ကုသနည်းများ...
(၁) လေဖြတ်သောလူနာကို (မည်သည့်နေရာတွင်ဖြစ်စေ) ဖြစ်သော နေရာမှ ရွှေ့ပြောင်းသယ််မခြင်း မပြုရပါ။ထိုသို့ချက်ခြင်းရွှေ့ပြောင်းသယ်ဆောင်ပါက ကားဆောင့်ခြင်း အစရှိသော လှုပ်ရှားခြင်း ဒဏ်များကြောင့် ဦးနှောက် သွေးကြောငယ်များကို လျှင်မြန်စွာ ပေါက်ကွဲစေပြီး လူနာ၏ အခြေအနေကို ပိုဆိုးစေပါသည်။ ထို့ကြောင့် ရွေ့ပြောင်းခြင်း မပြုပါနှင့်။
(၂) လူနာကိုဖြစ်သည့် နေရာတွင်ပင် အသာ,ထူမပေးပြီး ပြန်လဲ မကျအောင် အသာမှေးပြီး ထိုင်စေရပါမည်။လူနာကိုယ်တိုင် မထိုင်နိုင်ပါက ဘေးမှတစ်ဦးက ထူမပေးထားပါ။ ပြီးနောက် ပိုးသတ်ထားသော ဆေးထိုးအပ် (သို့) လက်အပ်ဖြင့်လူနာ၏လက်ချောင်း ဆယ်ချောင်း ထိပ်ဖျားများကို (ပဲစေ့ခန့်) သွေးတစ်စက်စီ ထွက်လာအောင် ဖောက်ပေးပါ။ ဖောက်ရုံမျှဖြင့် သွေးမထွက်ပါက လက်ဖြင့် ညှစ်ထုတ်ပေးပါ။ ထိုသို့ သွေးထွက်ပြီး မိနစ်အနည်းငယ်အတွင်း လူနာပြန်လည် သတိရ လာပါလိမ့်မည်။
(၃) လူနာပါးစပ် ရွဲ့သွားပါက လူနာ၏ နားရွက်နှစ်ဖက်ကို နီလာသည်အထိ လက်ဖြင့် ပွတ်သပ်ပေးပါ။နီလာပါက နားရွက်အောက်ပိုင်း (နားပေါက်ဖောက်သည့် နေရာ) ကို ပိုးသတ် ထားသောအပ်ဖြင့် တစ်ဖက်လျှင် နှစ်ပေါက်စီ ဖောက်ပေးပါ။ နားရွက်နှစ်ဖက် လုံးမှ (ပဲစေ့ခန့်) သွေးနှစ်စက်စီ ထွက်လာပြီး မိနစ်ပိုင်းအတွင်း ရွဲ့နေသောပါးစပ် ပြန်တည့် သွားပါလိမ့်မည်။
(၄) ထိုအခြေအနေ ရောက်သည်အထိ ပြုစုပြီးမှ ဆေးရုံ၊ ဆေးပေးခန်းသို့ ခေါ်သွားစေလိုပါသည်။ထိုအခြေအနေရောက်အောင် စောင့်ပြီးမှ ဆေးကုသခံစေပါက
(၁) အကြောသေခြင်း
(၂) ကိုယ်တစ်ခြမ်းသေခြင်း
(၃) ခြေလက်လှုပ်မရခြင်း
(၄) စကားမပီသခြင်း စသည်တို့ လုံးဝမဖြစ်နိုင်တော့ပါ။လက်တွေ့ ပျောက်ကင်း သက်သာ စေသောနည်း ဖြစ်ပါသည်။ လေဖြတ်ခြင်း ဝေဒနာမှ ကင်းဝေးနိုင်ကြပါစေ။

ကလေးဘဝတုန်းက အိမ်ကလူတွေ ဆီးနည်းတာ၊ ဆီးအောင့်တာ၊ အပူဖုထွက်တာ ဒါမှမဟုတ် ဖျားနာတာတွေဖြစ်ရင် အဘွားက အိမ်နောက်ဖေးကိုသွားပြီး လေးခွမြက်တွေကို ကိုင်းတိုင်ကိုင်းတိုင်နဲ့ လက်တစ်ဆုပ်စာလောက် ခူးလာတယ်။ ပြီးရင် ရေဆေးပြီး ပြုတ်တိုက်တယ်။
​အဘွားက ပြုံးပြီးပြောတယ်......
"ဒီလေးခွမြက်လေးက သောက်ရင် ကောင်းကျိုးများတယ်ကွဲ့။
🍵 ဆီးရွှင်စေတယ်၊ ဆီးအောင့်တာ၊ ဆီးနည်းတာတွေကို
သက်သာစေတယ်။
🍵 အပူဖုထွက်တာနဲ့ ရေငတ်တာကို သက်သာစေပြီး
လန်းဆန်းစေတယ်။
🍵 ရောင်ရမ်းတာနဲ့ ဖောရောင်တာကို လျှော့ချပေးတယ်။
သောက်လို့ရော၊ အုံလို့ပါရတယ်။
🍵 ကျောက်ကပ်ကို အားကောင်းစေပြီး ခန္ဓာကိုယ်ထဲက
အညစ်အကြေးတွေကို ဖယ်ရှားပေးတယ်။
🍵 ကလေးတွေနဲ့ လူကြီးတွေမှာဖြစ်တဲ့ အဖျား၊
အပူကြောင့်ဖျားတာတွေကို သက်သာစေတယ်။
🍵 ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော အသေးစားတွေကိုလည်း သက်သာ
စေတယ်။"
​တချို့အချိန်တွေမှာဆို ပိုးမွှားကိုက်ခံရလို့ အဖုထွက်ပြီး ရောင်ရမ်းနေရင် အဘွားက မြက်ကိုထောင်းပြီး အုံပေးတယ်။ ခဏလေးအတွင်းမှာပဲ ရောင်ရမ်းတာတွေ ကျသွားတယ်။ ဈေးကြီးတဲ့ဆေးတွေ သုံးစရာတောင် မလိုဘူး။ 🌱
​ဒီလိုကောင်းတဲ့အရာတွေဟာ ကျွန်တော်တို့အိမ်ပတ်ဝန်းကျင်မှာပဲ ရှိနေတာပါ။ ဒါပေမဲ့ ခုခေတ်မှာတော့ လူသိနည်းနေကြပြီ။ 😌