တစ်ပြည်လုံးအတိုင်းအတာအရ မီးဘေးလုံခြုံမှုစစ်ဆေးရေးအစီအစဉ် တရုတ်စတင်

ဟောင်ကောင် အထူးကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ အထပ်မြင့် အိမ်ရာစခန်း မီးလောင်မှုကြောင့် အနည်းဆုံး လူပေါင်း ၁၂၈ ဦး သေဆုံးခဲ့ရပြီးနောက်တရုတ်အစိုးရက တစ်ပြည်လုံးအတိုင်းအတာအရ မီးဘေးလုံခြုံရေး စစ်ဆေးမှုများကို နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက်တွင် စတင်နေကြောင်း သိရသည်။
အများပြည်သူများ၏အသက်အိုးအိမ်များကိုထိထိရောက်ရောက်ကာကွယ်ရေးအတွက်အထပ်မြင့်အ ဆောက်အအုံများ မီးဘေးလုံခြုံရေး စီမံခန့်ခွဲရေးစနစ်ကို ခိုင်ခိုင်မာမာ တည်ဆောက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်အစိုးရအရေးပေါ်အခြေအနေ စီမံခန့်ခွဲရေး ဝန်ကြီးဌာနက သတင်းထုတ်ပြန်ထားသည်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တစ်ပြည်လုံးအတိုင်းအတာအရ မီးဘေးလုံခြုံရေးစစ်ဆေးမှုများကို စတင်ရန် နိုင်ငံတော်ကောင်စီ အလုပ်ခွင်လုံခြုံရေးကော်မတီကဒေသန္တရအာဏာပိုင်များထံညွှန်ကြားထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း ရှင်ကျန်းဒေသ၌ လူပေါင်း ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ရသောမီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်အစိုးရသည် ပြည်တွင်း လူမှုတည်ငြိမ်မှုအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိလာနိုင်သော ပြဿနာများကို အထူးသတိထားကိုင်တွယ်လျက်ရှိသည်။
ရှင်ကျန်းဒေသ မီးလောင်မှုကို အကြောင်းပြု၍ ကိုဗစ်(၁၉)ရောဂါကူးစက်မှု တားဆီးရေး စည်းမျဉ်းများ ကျင့်သုံးဆဲကာလ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းမှာပင် တရုတ်နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ ဆန္ဒပြပွဲများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ရသည်။
ဟောင်ကောင်အထပ်မြင့်အဆောက်အအုံ မီးလောင်ကျွမ်းမှုအတွင်းအနည်းဆုံး လူ ၁၂၈ ဦး သေဆုံး ခဲ့ရသည့်အပြင် လူ ၂၀၀ ခန့်လည်း ပျောက်ဆုံးနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ယူကရိန်းကို စစ်ရေးအကူအညီ ယူရို ၁၁ ဘီလီယံခွဲ ဂျာမန် ပေးမည်
-----------------------

၂၀၂၆ ခုနှစ်အတွက် စစ်ရေးအကူအညီအဖြစ် ယူရို သန်း တစ်သောင်းတစ်ထောင့်ငါးရာ (၁၁.၅ ဘီလီယံ)ပေးဖို့ ဂျာမနီအစိုးရရဲ့ အဆိုပြုချက်ကို ဂျာမန်လွှတ်တော်က အတည်ပြုဆုံးဖြတ်လိုက်တဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ရှိကြောင်း ယူကရိန်းကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဒန်းနစ် ရှမီဟာ က ပြောဆိုလိုက်တာကို Reuters သတင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ယူကရိန်းအတွက် လက်နက်ကြီးကျည်တွေ ဒရုန်းတွေအပါအဝင် စစ်ဘက် ဆိုင်ရာပစ္စည်းမျိုးစုံအတွက် ဂျာမနီရဲ့ အခု အကူအညီဟာ ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်စစ်ကာလတစ်လျှောက် စံချိန်တင် ကူညီမှုဖြစ်သလို အလိုအပ်ဆုံးအချိန်မှာ ကူညီတဲ့အတွက် ယူကရိန်းပြည်သူတွေနဲ့ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေကိုယ်စား အထူးကျေးဇူးတင်တယ်လို့ ယူကရိန်း ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက သူ့လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာမှာ ရေးသားထားပါတယ်။
နိုဝင်ဘ ၂၈ ရက်က ကျင်းပခဲ့တဲ့ ဂျာမန်အောက်လွှတ်တော်မှာ ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဘတ်ဂျက်အတွက် အစိုးရက တင်သွင်း တဲ့ ယူရို ၅၂၄ ဒသမ ၅ ဘီလီယံကို အတည်ပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အတည်ပြုဘတ်ဂျက်အရ ဂျာမန်ကာကွယ်ရေး အတွက် ယူရို ၁၀၈ ဘီလီယံ အသုံးပြုမှာဖြစ်ပြီး ယူကရိန်းကို ယူရို ၁၁ ဘီလီယံခွဲ ကူညီမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကားမှာ ခိုလှုံခွင့်တွေကို ကာလရှည်ရပ်ဆိုင်းမယ်လို့ ဒေါ်နယ်ထရန့်ပြော

အမေရိကားမှာ ခိုလှုံခွင့်လျှောက်ထားမှုတွေကို ကာလရှည်ရပ်ဆိုင်းထားဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်က ထုတ်ဖော်ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
" ဒီအတွက် အချိန်ကန့်သတ်ချက်မရှိ" လို့ ထရန့်က ဆိုပါတယ်။ အာဖဂန်နိုင်ငံသားတယောက်က အိမ်ဖြူတော်အနီးမှာ အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင်နှစ်ယောက်ကို ပစ်ခတ်ခဲ့ပြီး တယောက်သေဆုံးပြီးနောက် ခိုလှုံခွင့်တွေနဲ့ပတ်သက်လို့ သမ္မတလေယာဉ်ပေါ်မှာ သတင်းထောက်ရဲ့ မေးမြန်းမှုကို ထရန့်က ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့တာပါ။
ဒါဟာ အမိမြေလုံခြုံရေးဌာနက အမေရိကားကို လာရောက်ခွင့်ကန့်သတ်ခံမှုနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ နိုင်ငံ ၁၉ နိုင်ငံစာရင်းနဲ့ ဆက်စပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီနိုင်ငံတွေကတော့ အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ကျူးဘား၊ ဟေတီ၊ အီရန်နဲ့ မြန်မာ အပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၉ နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဇွန်လကတည်းက အမေရိကားကို လာရောက်ခွင့် ကန့်သတ်ချက်တွေ ချမှတ်ထားတာလို့ အမိမြေလုံခြုံရေးဌာနက အေအက်ဖ်ပီသတင်းဌာနကို ပြောပါတယ်။
"ကျွန်တော်တို့က အဲဒီလူတွေကို မလိုချင်ပါဘူး" လို့ ထရန့်က ဆိုပါတယ်။ "ကျွန်တော်တို့ သူတို့ကို ဘာလို့မလိုချင်တာလဲ သိလား။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ လူအများစုက မကောင်းတဲ့သူတွေဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ မရှိသင့်လို့ပါ။" လို့ သူက ပြောပါတယ်။
နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့က ဝါရှင်တန်ဒီစီ အိမ်ဖြူတော်အနီး ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ဝင် အသက် ၂၀ အရွယ် Sarah Beckstrom သေဆုံးပြီး အခြားတယောက်လည်း ပြင်းထန်စွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါတယ်။
ဒီပစ်ခတ်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အသက် ၂၉ နှစ်အရွယ် အာဖဂန်နိုင်ငံသား Rahmanullah Lakanwal ကို ဖမ်းဆီးပြီး လူသတ်မှုနဲ့ တရားစွဲဆိုထားပါတယ်။
သူဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ တာလီဘန်တွေကို တိုက်ခိုက်နေတဲ့ CIA ကျောထောက်နောက်ခံပြု ညွှန်ပေါင်းအဖွဲ့ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခုဖြစ်ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်စစ်တပ် အာဖဂန်နစ္စတန်ကနေ ရုပ်သိမ်းပြီးနောက် ပြန်လည်နေရာချထားရေးအစီအစဉ်အောက်မှာ အမေရိကားကို ရောက်ရှိလာတာဖြစ်ပါတယ်။
Lakanwal သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ထရန့်အစိုးရလက်ထက်မှာ ခိုလှုံခွင့်ရရှိခဲ့ပေမယ့် သမ္မတဟောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒင်လက်ထက်က ပေါ့လျော့စွာ စိစစ်ခဲ့လိုဖြစ်ကြောင့် တာဝန်ရှိသူတွေက အပြစ်တင်ထားပါတယ်။
ပစ်ခတ်မှုအပြီးမှာတော့ ဒေါ်နယ်ထရန့်ဟာ တတိယနိုင်ငံတွေနိုင်ငံအားလုံးမှ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုကို အပြီးအပိုင်ရပ်ဆိုင်းဖို့ စီစဉ်ထားတယ်လို့ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

မဲဆောက် - မြဝတီ ချစ်ကြည်ရေး အမှတ် (၁) တံတားကလွဲပြီး လှေဂိတ်အားလုံး ယာယီပိတ်မယ်

ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ်၊ မဲဆောက် - မြဝတီ ချစ်ကြည်ရေးအမှတ် (၁) တံတားကလွဲပြီး လှေဂိတ်တွေ အားလုံးကို လာမယ့် ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့အထိ ယာယီ ပိတ်ထားဖို့ ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက မနေ့ နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်မှာ ညွှန်ကြားချက် ထုတ်ပြန်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
မြန်မာဘက်ခြမ်းက တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ကို လက်နက်ကြီး ကျရောက်မှုတွေ ရှိနေတဲ့အတွက် မဲဆောက်နဲ့ မြဝတီကို ကုန်ပစ္စည်းတွေ အပြန်အလှန် သယ်ယူ ပို့ဆောင်နေတဲ့ လှေကူးဂိတ်တွေ အားလုံးကို ထိုင်းနိုင်ငံဘက်က ခေတ္တ ပိတ်ထားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“မနေ့က မနက်ပိုင်းက မြန်မာဘက်က ပစ်လိုက်တဲ့ လက်နက်ကြီးကျည်တွေ ထိုင်းနိုင်ငံထဲ ကျတာလည်း ဖြစ်ပြီးရော ထိုင်းဘက်က လုံခြုံရေးအတွက် လှေဂိတ်တွေအကုန် ပိတ်မယ်ဆိုပြီး အသိပေးလာတာ” လို့ ဒေသခံ တယောက်က ပြောပါတယ်။
မနေ့ နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်၊ မနက်ပိုင်းက ထိုင်း- မြန်မာနယ်စပ်၊ မြဝတီမြို့နယ်မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲအတွင်း မြန်မာဘက်က ပစ်ခတ်လိုက်တဲ့ လက်နက်ကြီးကျည် ငါးလုံး ထိုင်းနိုင်ငံ၊ တာ့ခ်ခရိုင်၊ မဲဆောက်မြို့နယ် နယ်စပ်ဒေသအတွင်း ကျရောက် ပေါက်ကွဲခဲ့တာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသား လေးယောက် ထိမှန် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်လို့ ထိုင်းသတင်းဌာန တခုဖြစ်တဲ့ Khaosod က ဖော်ပြထားပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ထိုင်း - မြန်မာ နယ်စပ်ဒေသဖြစ်တဲ့ မင်းလက်ပံ၊ မယ်ဝါးခီးနဲ့ အင်ကြင်းမြိုင် အနီးတဝိုက်မှာ အစိုးရတပ်နဲ့ ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (KNLA) ပူးပေါင်းတပ်တွေ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက် ပြင်းထန်နေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါကြောင့် ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက နယ်စပ်လုံခြုံရေး အခြေအနေအရ မဲဆောက် အပါအဝင် ဖုတ်ဖရ၊ အုန်းဖန်၊ တာ့ဆောင်ယန်နဲ့ မဲရမတ် စတဲ့ မြို့နယ် ငါးမြို့နယ်မှ ကမ်းကူးလှေဂိတ်တွေ အားလုံးကို ယာယီ ပိတ်ထားဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ဒီမှာက တရားမဝင် လှေဂိတ်တွေလည်း ရှိတယ်။ မှောင်ခိုပစ္စည်းတွေ အစုံပို့တယ်။ လှေဂိတ်အားလုံးကို မြန်မာဘက်က ကရင်တပ် BGF နဲ့ DKBA တို့က အခွန်ကောက်နေတာပေါ့။ အခုက တရားဝင်ရော၊ တရားမဝင်တဲ့ လှေဂိတ်တွေရော အကုန်လုံးကို ထိုင်းဘက်ကနေ ပိတ်လိုက်တာ။ ပိတ်တဲ့ရက်ကို ထပ်တိုးလာမလား၊ မတိုးနိုင်ဘူးလား ဆိုတာကတော့ ဒီဘက်က တိုက်ပွဲ အခြေအနေပေါ် မူတည်တာပေါ့။ စောင့်ကြည့်ရဦးမှာပါ” လို့ သတင်းရင်းမြစ် တယောက်က ပြောပါတယ်။
ဒါအပြင် မနေ့ နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်၊ ညပိုင်းမှာပဲ မြဝတီမြို့နယ် (တောင်ဘက်)၊ မင်းလက်ပံရွာ တဖက်ကမ်း၊ ထိုင်းဘက်ခြမ်းက မဲ့ကိုကင်းရွာ အနီးတဝိုက်ကို လက်နက်ကြီးကျည် ခြောက်လုံး ထပ်မံ ကျရောက်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
အဲဒီ လက်နက်ကြီးကျည် ကျရောက်မှုအပြီး ထိုင်းနယ်စပ်ရှိ အထူးတပ်ဖွဲ့က သတိပေးမှုအဖြစ် ၁၂၀ မမ အမြောက် အသုံးပြုကာ မီးရူးမီးပန်းကျည်တွေနဲ့ မြန်မာဘက်ခြမ်းကို နှစ်လုံး၊ ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ်ကို နှစ်လုံး ပစ်ခတ်ပြီး သတိပေးမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါအပြင် လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံဘက် အခြမ်းမှာ တိုက်ပွဲတွေ ရှိနေသေးတဲ့အတွက် မဲ့ကိုကင်းဒေသရှိ သောင်ရင်းမြစ်အနီး သွားလာနေသူတွေ အနေနဲ့ လက်နက်ကြီး အန္တရာယ် သတိပြုကြဖို့ ထိုင်းအာဏာပိုင်တွေက အသံချဲ့စက်တွေနဲ့ သတိပေး ကြေညာမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့သလို နယ်စပ် လုံခြုံရေးကိုလည်း တိုးမြှင့်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့၊ ညနေပိုင်းကလည်း မြဝတီမြို့နယ်မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ တိုက်ပွဲတွေအတွင်း ပစ်ခတ်လိုက်တဲ့ လက်နက်ကြီးကျည်တွေ ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ခြမ်းကို ကျရောက် ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။

တူကီယဲသို့ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး လီယို သွားရောက်လည်ပတ်
------------------

တူကီယဲ နိုင်ငံကို ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးလီယိုသွားရောက်လည်ပတ်နေရာ ခရီးစဉ်အတွင်း ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးဟာ အထင်ကရ ဗလီကြီးတစ်ခုဆီ သွားရောက် လည်ပတ်ခဲ့တယ်လို့ Reuters သတင်းမှာ ဖေါ်လ ၊ပြထားပါတယ်။
နိုဝင်ဘာ ၂၉ ရက်နေ့က အစ္စတန်ဘူလ် မြို့မှာရှိတဲ့ နာမည်ကျော် ဗလီပြာကြီးဆီကို ပုပ်ရဟန်းမင်း လီယိုက အလည်အပတ် သွားရောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
တူကီယဲ နဲ့ လက်ဘနွန် ခရီးစဉ်ကို ကွယ်လွန်သူ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဖရန်စစ်သွားရောက်ဖို့ စီစဉ်ထားခဲ့ပေမယ့် မေလမှာ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရပြီးနောက် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး လီယိုက သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဟာ ရိုမန်ကက်သလစ် ခရစ်ယာန် ဘာသာရေးရဲ့ အထွဋ်အခေါင် ပုဂ္ဂိုလ် ရာထူးကို ရယူပြီးနောက်ပိုင်း အစ္စလာမ် ဘာသာရေး အထင်ကရ အဆောက်အအုံ တစ်ခုဆီ ပထမဆုံးအကြိမ် ပုပ်လီယိုက သွားရောက်ခြင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဗလီပြာကြီးဟာ ဝတ်ပြုသူ ၁၀၀၀၀ လောက် ဝင်ဆံ့တဲ့ ဧရာမ ဘာသာရေး အဆောက်အအုံကြီး တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးဟာ အဆောက်အအုံထဲမှာ မိနစ် ၂၀ လောက် လှည့်လည်ကြည့်ရှုရင်း သူသိချင်တာတွေကိုလည်း စိတ်ဝင်တစား မေးမြန်းခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ သမိုင်းကြောင်း ရှင်းပြသူ ဗလီရဲ့ အရာရှိ တစ်ဦးနဲ့ တစ်ခုခု အရွှန်းဖောက် ပြောဆိုရင်း ပွဲကျ ရယ်မောနေခဲ့ပါတယ်။

ဒေးစွန်ပါစေတီတွင် ဓာတ်လှေကားတပ်ဆင်မည်
-------------------------------------------

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးမြို့နယ်၊ ဝမ်းဘဲအင်းကျေးရွာအုပ်စုမှာ တည်ထားကိုးကွယ်တော်မူတဲ့ ဒေးစွန်ပါစေတီတော်မှာ ဓာတ်လှေကားတပ်ဆင်သွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ကနေ သိရပါတယ်။
ဒေးစွန်ပါစေတီတော်မြတ်ကြီးကို ဘုရားဖူးပြည်သူတွေ လာရောက်ဖူးမြော်ရာမှာ အတက်အဆင်း မတ်စောက်တဲ့အတွက် သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ၊ ရဟန်းရှင်လူပြည်သူတွေ လွယ်လင့်တကူ တက်ရောက်ဖူးမြော်နိုင်ရေး ဓာတ်လှေကားဆောက်လုပ်လှူဒါန်းသွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အဲဒါကြောင့်ဓာတ်လှေကားတပ်ဆင်တဲ့လုပ်ငန်းမှာ ဘုရားဖူးပြည်သူတွေနဲ့ အနယ်နယ်အရပ်ရပ်က အလှူရှင်တွေအနေနဲ့ တတ်အားပါဝင်လှူဒါန်းနိုင်တယ်လို့ အသိပေးနှိုးဆော်ထားပါတယ်။
လှူဒါန်းလိုသူတွေအနေနဲ့ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ရုံး ညွှန်ကြားရေးမှူးနဲ့ ပဲခူးခရိုင်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတို့ကို ဆက်သွယ်လှူဒါန်းနိုင်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ယာယီသမ္မတမှ မြန်မာ ယူ -၁၇ အသင်းကို ကျပ်သိန်းတစ်ထောင် ဂုဏ်ပြုချီးမြှင့်
-------------

အာရှဖလားခြေစစ်ပွဲအောင်မြင်ခဲ့တဲ့ မြန်မာအမျိုးသားယူ-၁၇ အသင်းကို နိုင်ငံတော်ယာယီသမ္မတကဂုဏ်ပြုငွေ ကျပ်သိန်းတစ်ထောင် ချီးမြှင့်လိုက်တယ်လို့ နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။
အဲဒီထုတ်ပြန်ချက်မှာမြန်မာနိုင်ငံတော် ယာယီသမ္မတ၊ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့် အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က၂၀၂၆ ခုနှစ် အာရှဖလားခြေစစ် ပွဲ ယူ-၁၇ အမျိုးသားဘောလုံးပြိုင်ပွဲရဲ့ အုပ်စု(G)မှာ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး ခြေစစ်ပွဲအောင်မြင်ခဲ့တဲ့ မြန်မာအမျိုးသား ယူ-၁၇ ဘောလုံးအသင်းကို ဂုဏ်ပြုချီးမြှင့်ငွေကျပ်သိန်း(၁,၀၀၀)ပေးအပ်တာဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။
မြန်မာယူ-၁၇ အသင်းဟာ နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက် ညနေပိုင်းက ရန်ကုန်မြို့ သုဝဏ္ဏဘောလုံးကွင်းမှာကစားခဲ့တဲ့ ဆီးရီးယားအသင်းနဲ့ပွဲမှာ ၂ ဂိုးစီ သရေရလဒ်ထွက်ပေါ်ခဲ့ပြီးနောက် အာရှဖလားခြေစစ်ပွဲကိုအောင်မြင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
အခုလိုခြေစစ်ပွဲအောင်မြင်ခဲ့တဲ့ မြန်မာယူ-၁၇ အသင်းအနေနဲ့ လာမဲ့ ၂၀၂၆ခုနှစ် ဆော်ဒီအာရေဗျနိုင်ငံမှာ ကျင်းပမဲ့ အာရှ ယူ-၁၇ ဘောလုံးပြိုင်ပွဲကြီးကို ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်ရသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီဇင်ဘာလ ပထမ(၁၀)ရက်ပတ်အတွင်း ညအပူချိန်လျော့နည်းပြီး မိုးရွာသွန်းမှုဖြစ်ပေါ်နိုင်
-------------------

လာနီညာဖြစ်စဥ်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာဒီဇင်ဘာလ ပထမ(၁၀)ရက်ပတ်အတွင်း ဒေသတချို့မှာ ညအပူချိန်လျော့နည်းတာတွေနဲ့ အချိန်အခါမဟုတ် မိုးရွာသွန်းနိုင်တဲ့ဖြစ်စဥ်တွေ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်‌ လေ့ရှိတယ်လို့ မိုးလေဝသနှင့်ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနက နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
နိုင်ငံတကာမိုးလေဝသဌာန တွေရဲ့ သင်္ချာပုံစံပြုမော်ဒယ်လ်‌ တွေခန့်မှန်းချက်အရ ဒီဇင်ဘာလ ပထမ(၁၀)ရက်ပတ်အတွင်း အားအနည်းငယ်ရှိတဲ့ လာနီညာအဆင့်မှာ ဆက်လက်တည်ရှိနိုင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။
ဒါ့အပြင် လာနီညာဖြစ်စဉ်မှာ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာမှာ ဖြစ်ပေါ်တဲ့ ဖြစ်စဉ် ဖြစ်‌ ပေမဲ့ အဲဒီ လာနီညာဖြစ်စဉ်ကြောင့် အကျိုးသက်ရောက်မှုက ယေဘုယျအနေနဲ့ အရှေ့ဘက်က လေပွေလှိုင်း‌ တွေတိုက်ခတ်တာ၊ ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်နဲ့ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တို့မှာ လေဖိအားနည်းရပ်ဝန်းတွေ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တာ၊ ဒေသတချို့မှာ ညအပူချိန်တွေ လျော့နည်းနိုင်တာနဲ့ အချိန်အခါမဟုတ် မိုးရွာသွန်းမှုဖြစ်စဉ်တွေ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာတာ စတဲ့ ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်တွေ ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်အရသိရပါတယ်။

အာကာသနည်းပညာ တိုးတက်လာရန် ဆောင်ရွက်နေဟု ယာယီသမ္မတ ပြော
---------------------------------------------

မိမိတို့ နိုင်ငံမှာ အာကာသ နည်းပညာတွေ ခေတ်နဲ့အညီ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေဖို့ ရည်မှန်းချက်ထား ပြီး ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ နိုင်ငံတော် ယာယီသမ္မတ၊ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေး နှင့် အေးချမ်းသာယာရေး ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောပါတယ်။
နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်၊ မနက်ပိုင်းက ရန်ကုန်မြို့ ၊ ပြည်သူ့ရင်ပြင်ရှိ အာကာသပြတိုက် (ရန်ကုန်) ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနား ကို တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးစဉ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က အခုလိုပြောကြားခဲ့တာပါ။
အာကာသပြတိုက် (ရန်ကုန်) ကိုတော့ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဝန်ကြီးချုပ် ဦးစိုးသိန်း၊ သိပ္ပံ နှင့် နည်း ပညာ ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာ မျိုးသိန်းကျော်၊ Myanmar Space Agency အမှုဆောင် အရာ ရှိချုပ် ဒေါက်တာ စိုးမြင့်မောင် နဲ့ ရန်ကုန်မြို့တော်ဝန် ဦးဗိုလ်ဌေး တို့က ဖဲကြိုးဖြတ် ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီနောက် နိုင်ငံတော်ယာယီသမ္မတ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေး နှင့် အေးချမ်းသာယာရေး ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ နဲ့ အခမ်းအနား တက်ရောက်လာကြသူတွေက ပြတိုက်ဆိုင်းဘုတ်ကို စက်ခလုတ်နှိပ် ဖွင့်လှစ်ပေးပြီး ပြတိုက် ကမ္ပည်းမော်ကွန်းကို အမွှေးနံ့သာရည်တွေနဲ့ ပက်ဖျန်းပေးခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီနောက်မှာတော့ နိုင်ငံတော်ယာယီသမ္မတ၊ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေး နှင့် အေးချမ်းသာယာရေး ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က မိန့်ခွန်းပြောကြားရာမှာ ဒီနေ့ အာကာသပြတိုက် (ရန်ကုန်) ကို အောင်မြင်စွာ ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်တဲ့အတွက် မိမိတို့ နိုင်ငံမှာ ရှိတဲ့ ကျောင်းသား/ကျောင်းသူ၊ မျိုးဆက်သစ် လူငယ်တွေအနေနဲ့ စာအုပ်တွေမှာ ဖတ်ခဲ့ ရတဲ့ ရုပ်သံတွေမှာ မြင်တွေ့ခဲ့ရတဲ့ အာကာသတွင်း စေလွှတ်မဲ့ ဒုံးပျံတွေ၊ အာကာသမှာ လှည့်ပတ်သွားလာမဲ့ ဂြိုဟ်တုတွေ၊ အာကာသတွင်း စူးစမ်းလေ့လာမဲ့ အာကာသ ယာဉ် နဲ့ ယာဉ်မှူးတွေ ၊ ဂြိုဟ်တွေ၊ နက္ခတ်တာရာ တွေ အစရှိတဲ့ အာကာသဆိုင်ရာ ဗဟုသုတတွေ အကြောင်းအရာတွေကို ပြတိုက်အတွင်း တစ်စုတစ်စည်း တည်း စူးစမ်းလေ့လာခွင့် ရနိုင်တော့မှာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
အာကာသပြတိုက်ကို နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ် မျိုးဆက်သစ် လူငယ်တွေရဲ့ အာကာသ နဲ့ သိပ္ပံဆိုင်ရာ စိတ်ကူးစိတ် သန်းတွေကို နိုးကြားစေပြီး သင်ကြားနေတဲ့ ကျောင်းသင်ခန်းစာတွေကို ကျော်လွန်ကာ အာကာသ နဲ့ သိပ္ပံဆိုင် ရာ အိပ်မက်အသစ်တွေကို မွေးဖွားပေးမဲ့ နေရာတစ်ခုဖြစ်လာစေရေး ရည်ရွယ်ပြီး အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။
အာကာသပြတိုက်ကနေ ရရှိလာတဲ့ အာကာသနည်းပညာဆိုင်ရာ စိတ်ကူးစိတ်သန်းတွေ နဲ့ လှုံ့ဆော်မှုတွေ ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ခေတ်မီ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အကျိုးပြုနိုင်မဲ့ အနာဂတ်ရဲ့ အာကာသယာဉ်မှူးတွေ၊ သိပ္ပံ ပညာရှင်တွေ၊ အင်ဂျင်နီယာတွေ နဲ့ ကဏ္ဍအလိုက် ပညာရှင်တွေလည်း ပေါ်ထွက်လာမယ်လို့ ယုံကြည်တယ် လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရ နဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံအစိုးရတို့ ၁၉၈၇ ခုနှစ်က ပူးပေါင်းတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ နက္ခတ်တာရာပြခန်းကို အခုလို အာကာသပြတိုက်အဖြစ် အဆင့်မြှင့်တင် တည်ဆောက်ပြုပြင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပြီး အရင် အသုံးပြုခဲ့တဲ့ စက် ပစ္စည်း Analog Projection System တွေ နေရာမှာ ခေတ်မီ စက်ပစ္စည်းတွေဖြစ်တဲ့ Digital Projection System တွေနဲ့ အစားထိုး လဲလှယ်တာ၊ အာကာသ နဲ့ နက္ခတ်တာရာဆိုင်ရာ ပြခန်းတွေ၊ အာကာသစခန်းတွေ နဲ့ တခြားအာကာသ နည်းပညာဆိုင်ရာ ပြခန်းတွေ အစရှိတဲ့ စိတ်ဝင်စားဖွယ် ပြခန်းနေရာတွေကို ထပ်မံထည့် သွင်း ပြသတာတွေ ဆောင်ရွက်ခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နိုင်ငံတော် ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အခုလို အလွန်အရေးပါတဲ့ အာကာသသိပ္ပံ နဲ့ နည်းပညာရပ် တွေမှာ နိုင်ငံတကာနဲ့ ယှဉ်ပြီး ရင်ပေါင်တန်းနိုင်ဖို့၊ အရှိန်အဟုန်နဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီး အကျိုးရှိစွာ အသုံးချနိုင် ဖို့အတွက် မျိုးဆက်သစ်လူငယ်လူရွယ်တွေကို ပြုစုပျိုးထောင် လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးရမှာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ကုန်ထုတ်လုပ်မှုမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရန် ယာယီသမ္မတမှာကြား
-------------------------------

နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်နိုင်ရေးအတွက် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတွေ မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားဖို့လိုတယ်လို့ နိုင်ငံတော်ယာယီသမ္မတ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့် အေးချမ်းသာယာရေးကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောပါတယ်။
နိုဝင်ဘာ၃၀ရက်က ရန်ကုန်မြို့၊ အမျိုးသားကဇာတ်ရုံမှာကျင်းပတဲ့ ကုန်သည်များနှင့်စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ် (၃၄)ကြိမ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်အသင်းသားစုံညီအစည်းအဝေးကို တက်ရောက်အမှာစကားပြောကြားရာမှာ အခုလိုထည့်သွင်းပြောကြားလိုက်တာပါ။
ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ်ဟာ တစ်နိုင်ငံလုံးကို ကိုယ်စားပြုပြီး နိုင်ငံရဲ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ကြသူတွေဖြစ်တာကြောင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတွေ တိုးတက်စေရေး မဖြစ်မနေဆောင်ရွက်ဖို့နဲ့ လုပ်ငန်းတွေ မှန်မှန်ကန်ကန်ဖြစ်စေရေး ဆောင်ရွက်ဖို့လိုတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
နိုင်ငံအတွင်း ဆင်းရဲမွဲတေမှုလျှော့ချရေးဟာ နိုင်ငံရဲ့ဂုဏ်သိက္ခာလိုအပ်ချက်ဖြစ်တာကြောင့် အဲဒီဂုဏ်သိက္ခာကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေးကို ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ကြဖို့လိုတယ်လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေးမှာ ကုန်သွယ်မှုသာမက ကုန်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းတွေ ဖွံ့ဖြိုးရေးကလည်း အရေးပါတဲ့အတွက် နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေနဲ့လည်း ပြည်ပသွင်းကုန်အစားထိုးနိုင်ရေး၊ ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုတွေ မြှင့်တင်န်ုင်ရေးကို အားပေးဆောင်ရွက်နေသလို ကုန်သည်စက်မှုအသင်းချုပ်အနေနဲ့လည်း ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ပိုမိုအားစိုက် ဆောင်ရွက်ဖို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က မှာကြားခဲ့ပါတယ်။