Conodonta (ကိုနိုဒွန်တာ)
Conodonto ဆိုတာ ပင်လယ်ထဲမှာနေထိုင်ခဲ့ကြပြီး ယနေ့ခေတ်မှာ မျိုးသုဉ်းပျောက်ကွယ်သွားပြီဖြစ်တဲ့ ငါးနဲ့တူတဲ့ ရေနေသတ္တဝါတစ်မျိုးပါ။
သူတို့ရဲ့ ရုပ်ကြွင်းတွေကို အဓိကအားဖြင့် သွားနဲ့တူတဲ့ သေးငယ်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းလေးတွေအဖြစ်ပဲ ရှာတွေ့ရပါတယ်။ ဒီအစိတ်အပိုင်းလေးတွေကို conodont elements (ကိုနိုဒွန့် အစိတ်အပိုင်းများ) လို့ ခေါ်ပြီး၊ သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ဟာ နူးညံ့ပျော့ပျောင်းလွန်းတဲ့အတွက် ရုပ်ကြွင်းအဖြစ် မကျန်ခဲ့ဘဲ ဒီသွားလေးတွေပဲ ကျန်ရှိခဲ့တာပါ။
(အဓိက အချက်အလက်များ)
မျိုးစိတ် : ကိုနိုဒွန်တာတွေဟာ Cambrian ခေတ် (လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်သန်း ၅၄၀ ခန့်) ကနေ Triassic ခေတ် (လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်သန်း ၂၀၀ ခန့်) အထိ နှစ်သန်း ၃၀၀ ကျော် ပင်လယ်ထဲမှာပဲ အသက်ရှင် နေထိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။
ရုပ်ကြွင်းများ : သူတို့ရဲ့ သွားနဲ့တူတဲ့ အစိတ်အပိုင်းလေးတွေဟာ အရွယ်အစား ၀.၁ မီလီမီတာ ကနေ ၅ မီလီမီတာ အထိသာ ရှိပြီး အလွန်သေးငယ်ပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်းလေ့လာရေးပညာရှင်တွေအတွက် အလွန်အရေးပါတဲ့ မှတ်တမ်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
အသုံးပြုပုံ : ကိုနိုဒွန့် ရုပ်ကြွင်းတွေကို ဘူမိဗေဒပညာရှင်တွေက ကျောက်လွှာတွေရဲ့ သက်တမ်းကို သတ်မှတ်ဖို့နဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက ကျောက်လွှာတွေကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာဖို့အတွက် အဓိက အသုံးပြုကြပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကျောက်လွှာတွေရဲ့ အပူချိန်ကို တိုင်းတာဖို့အတွက်လည်း အသုံးဝင်ပါတယ်။
ကိုနိုဒွန်တာတွေဟာ ယနေ့ခေတ်မှာ ရှိနေတဲ့ ငါးရှဉ့်နဲ့တူတဲ့ chordate (ကျောရိုးရှိသတ္တဝါ) တစ်မျိုးနဲ့ ဆက်စပ်မှုရှိနိုင်တယ်လို့လည်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယုံကြည်ကြပါတယ်။
