လယ်ပဒူပင်✅✅✅✅
ရိုးတလျှောက်ကဗျာထဲက လယ်ပတူပင်ဆိုတာ ဘယ်လိုအပင်လည်း၊ လယ်ပဒူပင် နဲ့ ငါးရံ့ပတူ ကအတူတူဘဲလားတဲ့၊ အမည်ခေါ်ပုံသာတူတာ၊ လုံးဝမတူပါဘူး၊ ငါးရံပတူက လူတရပ်သာသာ ချုံပင်၊ လယ်ပဒူက၁ ပေသာသာ ပင်ပျော့လေးပါ၊ မျိုးရင်းက တခြားစီပါ၊ အောက်ပြည် အောက်ရွာသား အတော်များများကတော့ လယ်ပဒူကို ရင်းရင်းနှီးနှီး သိကြတယ်၊ လယ်ထဲမှာ သူက အရိုင်းပေါက်တယ်လေ။ ကလေးဒေသတာဝန်ကျစဉ်က ဒီအပင်လေးတွေကို တာဟန်းဈေးထဲမှာရောင်းကြတယ်၊ အောက်ပြည်ကသာ လယ်ပဒူခေါ်သောကြောင့် ကလေးဒေသကတော့ "ဟင်းငဖွူ" (ဟင်းကလုံး) လို့ခေါ်ကြတယ်။
လယ်ပတူ ဆိုတာ ယခုရာသီမှာမှပေါပေါများများရသော ဟင်းရွက်တမျိုးပါ၊ ပုံစံက ကန်ဇွန်းနဲ့ဆင်တယ်၊ တနှစ်ခံ ပင်ပျော့ငယ်တမျိုးပါ။ ဒီမျိုးရင်းထဲမှာ Species ၂ မျိုးသာရှိသည် S. zeylanica နှင့် S. pongatum တို့ဖြစ်ကြပြီး မြန်မာပြည်မှာတော့ S. zeylanica သာတွေ့ရမှာပါ။ ကျွန်တော် MSc thesis လုပ်စဉ်ကလည်း ဒီအပင်လေးတွေကို မတ္တရာ ရေနံသာရွာ ဘေးတဝိုက်လယ်ကွင်းတွေထဲမှာ အများအပြားတွေ့ခဲ့ရတယ်။
ပင်စည်က အခေါင်း hollow ဖြစ်ပါတယ်၊ နုနယ်သော အပင်လေးတွေက Laticiferous ဖြစ်ပါတယ်၊ အရွက်များကရွက်ထီးဖြစ်ပြီး ရွက်လှဲထွက်ကြပါတယ်၊ အရွက်များက ရှည်မြောသော လှံသွားပုံ oblong-lanceolate ဖြစ်ကြပါတယ်။ ပန်းခိုင်ကတော့ ထိပ်ကထွက်သော Dense terminal spike ဖြစ်ပါတယ်။ ပန်းပွင့်လေးတွေကသေးငယ်ပြီး အစိမ်းရောင်နဲ့ အဖြူရောင်ရှိကြတယ်၊ လိင်စုံဖြစ်ပြီး ပွင့်ညှာမရှိပါဘူး၊ ပွင့်ချပ် ၅ ခုပါပြီးပေါင်းနေပါတယ်။ အသီးကတော့ ၄-၅ mm အချင်းရှိပြီး အက်ကွဲသီးပါ၊ အစေ့တွေကတော့ အဝါရောင်သန့်တဲ့ အညိုရောင်ပါ။ ဒီအပင်လေးတွေက လယ်ကွင်းထဲမှာ ပေါပေါများများပေါက်တော့ စပါးထွက်နှုန်းကို ၂၅၅၀% အထိကျဆင်းစေတယ်လို့ research paper တချို့က ဆိုပါတယ်။
လယ်ပဒူအရွက်ကို ချဉ်ဖတ် လုပ်စားကြတယ်၊ အရွက်ကို ရေနွေးလေးဖျော်ပြီး သုပ်စားရင်လည်း good တယ်။ ငါးပိရည်လေးနဲ့ မွှပ်စားရင် ဆွေမျိုးမေ့လောက်တယ်၊ ဆီနည်းနည်းလေးနဲ့ ကြော်စားရင်လည်း ကန်ဇွန်းရွက်ကြော်လို အလွန်အရသာရှိပြန်တယ်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှာတော့ ရေနွေးဖျော်ပြီး ဟင်းသီး ဟင်းရွက်အနေနဲ့ စားသုံးကြတယ်၊ ချက်စားရင် ခါးသက်သက် အရသာရှိတယ်။ တချို့ကတော့ အချဉ်သက်သက် စားကြသေးတယ် ဒါပေမဲ့ မုန့်ညှင်းချဉ်ရဲ့ အရသာလောက်တော့ မမိုက်ဘူးလို့ ဆိုကြတယ်။
ဒီအပင်က ဆေးဖက်လည်းဝင်သေးတယ် ခင်ဗျ။ မြွေလိုအဆိပ်ပြင်းထန်တဲ့ သတ္တဝါတွေကိုက်မိရင် အရွက်တွေကို အနာရဲ့အပေါ်ကနေ ရစ်ပတ်အုံပြီးထားရင် သက်သာစေပါတယ်။ ချက် ခါး အချဉ်သက်သက် ဖက်ခြောက်နာ၊ ပြည်တည်နာ စသည့် ကိုယ်တွင်းကိုယ်နာ ရောဂါများကုသရာမှာလည်း ဒီအပင်ရဲ့အရွက်လေးတွေကို သုံးကြပါတယ်။ ဒါ့ပြင်ထူးခြားချက်တခုကတော့ အရွက်လေးရဲ့အောက်ဖက် မျက်နှာပြင်မှာ Cercosporidium helleri ဆိုတဲ့ မုဆိုးတမျိုးပေါက်တယ်လို့ India မှာ လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့ကြတယ်။ မုဆိုးကြောင့် အရွက်ပုံပျက်ပြီး ငွေ့ကျတယ်၊ ထိုအရွက်ပါမုဆိုးကြောင့် ပေါင်းပင်တွေသေစေတယ်။ ဒီတွေ့ရှိချက်ကို Los Banos (Philippines), Prey Phdau (Cambodia) တို့မှာတွေ့ခဲ့လို့ ဒီအပင်ကို ဇီဝ ပေါင်းသတ်ဆေးပင် Bioherbicide လို့ခေါ်ကြတယ်။
ချက်စားလို့လည်းရ၊ ဆေးဖက်လည်းဝင်တဲ့ လယ်ပဒူပင်လေးတွေကို ဗဟုသုတအနေနဲ့ ပြန်ရှာပြီးတင်ပေးလိုက်ပါတယ် ။
