ရွှေပြည်သာ Rum Yang အထည်ချုပ်စက်ရုံ အလုပ်သမားတွေ လစာတိုးမြှင့်ရေး ဆက်လက်တောင်းဆို
ဇွန် ၉ - ၂၀၂၅
SN (VOM)
ရန်ကုန်တိုင်း၊ ရွှေပြည်သာမြို့နယ်၊ ဝါးတရာစက်မှုဇုန်၊ မဟာမြိုင်လမ်းရှိ Rum Yang (Myanmar) အထည်ချုပ်စက်ရုံမှာ လုပ်ခလစာ တိုးမြှင့် တောင်းဆိုနေတဲ့ အလုပ်သမားတွေနဲ့ အလုပ်ရှင်တို့ကြား ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူတွေနဲ့ အလုပ်သမားတွေဆီက သိရပါတယ်။
Rum Yang အထည်ချုပ်စက်ရုံဟာ TEERANOVA ၊ AMISU အမှတ် တံဆိပ်တွေ ချုပ်လုပ်တဲ့ စက်ရုံဖြစ်တယ်လို့ သိရပြီး လက်ရှိမှာတော့ စက်ရုံလုပ်သားတွေဟာ ဒေးကြေး တသောင်းသုံးထောင်ကျပ်၊ အချိန်ပိုကြေး ၂၅၀၀ ကျပ်၊ ရက်မှန်ကြေး ခြောက်သောင်းကျပ် တိုးမြှင့်ပေးဖို့နဲ့ Grade ကြေး ညှိပေးဖို့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန် ၆ ရက်နေ့ကတည်းက တောင်းဆိုနေကြတာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ဒီမနက်မှာ လုပ်ခလစာ တိုးမြှင့်ပေးဖို့ တောင်းဆို နေသူတွေကို ခြိမ်းခြောက် လက်မှတ်ထိုးဖို့ဆိုပြီး စူပါက အဓမ္မ ဆွဲခေါ်ပြီး စက်ရုံတံခါးကို ပိတ်ထားလိုက်တယ်။ အခုတောင်းဆိုနေတဲ့ အလုပ်သမားတွေနဲ့ ပဋိပက္ခတွေဖြစ်ကုန်တယ်။ အလုပ်သမား ၅၀ လောက်ကို စူပါတွေက အထဲကို ခေါ်သွားတယ်” လို့ အလုပ်သမားတယောက်က ပြောပါတယ်။
ဒီကနေ့ ဇွန် ၉ ရက်၊ မနက် ၈ နာရီခွဲလောက်မှာတော့ ဒေးကြေးတိုးပေးဖို့ တောင်းဆိုနေတဲ့ အထည်ချုပ် အလုပ်သမားတွေထဲက လုပ်သား အယောက် ၅၀ ကို လက်မှတ်ထိုးခိုင်းဖို့ စက်ရုံစူပါက စက်ရုံထဲခေါ်ပြီးနောက် ပြန်မထွက်ခိုင်းတော့ဘဲ တံခါးပိတ်ထားလိုက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“တောင်းဆိုတာတွေ ဆက်မလုပ်ဖို့ ဖိအားပေးတဲ့ သဘောပါ။ အလုပ်သမားတွေက မနက်က စက်ရုံအပြင်မှာ တောင်းဆိုမှုတွေ လုပ်နေတဲ့အချိန်မှာ စူပါတွေကနေပြီးတော့ attendance လက်မှတ်ထိုးမယ် ဆိုပြီးတော့ စက်ရုံထဲကိုခေါ်တယ်။ ခေါ်လည်းခေါ်ပြီးရော၊ အထဲလည်းရောက်ရော သော့ခတ်ပစ်လိုက်တယ်။ ပြန်ထွက်လာလို့ မရတော့ဘူး။ အခုကတော့ အခြေအနေ ဘယ်လိုရှိလဲ စောင့်ကြည့်နေတယ်” လို့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်နေသူက ပြောပါတယ်။
လတ်တလော အခြေအနေမှာတော့ အဲဒီစက်ရုံကို ရွှေပြည်သာ လေဘာရုံးက ဦးစီး လေးယောက် ရောက်ရှိနေပြီး ညှိနှိုင်းမှု လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
အခုလို အလုပ်သမား အယောက် ၅၀ ကို အပြင်ပေးမထွက်ဘဲ တံခါးပိတ်ထားတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ အလုပ်သမားအရေး ဆောင်ရွက်သူတွေအနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ နယ်မြေရဲစခန်းမှာ အမှုဖွင့်ဖို့ ကနဦး ဆုံးဖြတ်ထားပေမယ့် ကာယကံရှင်တွေ ကိုယ်တိုင်က စက်ရုံထဲက ထွက်မလာချင်ဘူးလို့ ပြောဆိုကြတဲ့အတွက် သူတို့တွေရဲ့ ဆန္ဒမပါဘဲ ဘာမှ ဆက်လုပ်လို့မရဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
တောင်းဆိုမှုတွေကို အခုလိုမျိုး ပိတ်ပင်ဖို့ မလိုသလို အလုပ်သမားတွေ တောင်းဆိုနေတာတွေဟာလည်း ညှိဖို့အတွက် တောင်းဆိုနေတာ ဖြစ်တာကြောင့် ဒီဟာတွေအပေါ်မှာ အခုလိုမျိုး ကန့်သတ်တာတွေ၊ ချုပ်ချယ်တာတွေ၊ ခြိမ်းခြောက်တာတွေ၊ ဖိနှိပ်တာတွေ မလုပ်သင့်ဘူးလို့ သူက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာတော့ စက်ရုံဘက်က ကနဦးကတည်းက ဒေးကြေး ကျပ် တသောင်း ပေးထားပြီးသား ဖြစ်တဲ့အတွက် ထပ်မံ တိုးမြှင့်ပေးဖို့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးလို့ ပြောဆိုနေတာဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
အလုပ်သမားတွေဘက်ကတော့ စက်ရုံကပေးတဲ့ ဒေးကြေး၊ အချိန်ပိုကြေး၊ ရက်မှန်ကြေးအပြင် Grade ကြေး အတိုးအလျော့ များစွာ ကွာဟနေတဲ့အတွက်လည်း ညှိပေးဖို့ တောင်းဆိုနေတာ ဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
“Grade A ဆိုရင် ဘယ်လောက်၊ Grade B , Grade C ဆိုရင် ဘယ်လောက်ဆိုပြီး ပေးထားတာရှိတယ်။ ဥပမာ Grade A ကို ကျပ် ခြောက်သောင်း ပေးထားတယ်ဆိုပါစို့။ အဲဒါကို နှစ်ယောက်၊ သုံးယောက်လောက်ပဲ ပေးပြီးတော့ Grade B , Grade C တွေမှာကျတော့ နှစ်သောင်း၊ သုံးသောင်း၊ လေးသောင်း၊ အဲဒီလိုမျိုး လုပ်ခလစာတွေ ကွာနေလို့ သူတို့က တောင်းကြတာ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
အထည်ချုပ် စက်ရုံတွေမှာ တရုံနဲ့တရုံ လစာ ပေးတာတွေလည်း မတူသလို ညှိတာတွေ၊ တောင်းတာတွေလည်း မတူကြတဲ့အတွက် တချို့သော ကိစ္စရပ်တွေမှာ အထည်ချုပ်ရဲ့ လစာအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြောဖို့ ခက်ခဲတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“စက်ရုံ တရုံနဲ့တရုံက ပေး skill ချင်းမတူကြတော့ တခုတည်းကိုကြည့်ပြီး သုံးသပ်လို့မရဘူး။ အထည်ချုပ်ရဲ့ သဘောသဘာဝက မက်လုံးများတယ်။ အလုပ်သမား အလုပ် လုပ်ချင်အောင်လို့၊ ထုတ်ကုန် ထွက်အောင်ဆိုပြီးတော့ တရုံနဲ့တရုံ ပေးထားတဲ့ မက်လုံးတွေက မတူကြဘူး။ အဲဒီအပေါ်မှာ တချို့ကကျတော့ ပေးထားပေမယ့်လည်း လူတိုင်း မရတာမျိုးပေါ့။ သူတို့မကြိုက်တဲ့ အကြောင်းတခုခုကြောင့် ဖြုတ်ချပစ်လိုက်တာမျိုးဆို အလုပ်သမား အရမ်းနစ်နာတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒေးကြေးတွေ တိုးတောင်းကြတာ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကုန်စျေးနှုန်းနဲ့ လူနေမှုစရိတ် တနေ့ထက်တနေ့ ကြီးမြင့်လာတာတွေကြောင့် လက်ရှိ အခြေခံလုပ်သားတွေ ရရှိတဲ့ လုပ်ခလစာတွေဟာ ဖူလုံမှုမရှိတဲ့အတွက် စက်ရုံလုပ်သားတွေဟာ လုပ်ခ တိုးမြှင့်ပေးဖို့ တောင်းဆိုနေကြတာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
အဲဒီလို တောင်းဆိုတဲ့အခါ စက်ရုံအများစုက အခြေခံလုပ်ခလစာ နှုန်းထားကို တိုးမပေးကြတာများပြီး နေ့စားခ (ဒေးကြေး) လိုမျိုး ခိုင်မာမှုမရှိတဲ့ ထောက်ပံ့ကြေး ခေါင်းစဉ်နဲ့သာ တိုးပေးတာတွေရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
စက်ရုံတချို့မှာ အလုပ်ရှင်၊ အလုပ်သမား ညှိနှိုင်းတဲ့အခါ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေသာ ပါဝင်တဲ့ ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့တွေနဲ့သာ ဆွေးနွေးကြပြီး အလုပ်သမားသမဂ္ဂအဖွဲ့ချုပ်မှ ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ဝင်ရောက် ညှိနှိုင်းခွင့် မပြုကြတာတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
Photo - STUM
