ညကောင်းကင် ရဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာ ကြယ်တာရာ အရာဝတ္တု အမျိူးအစားတွေထဲက တစ်ခုကတော့ Star cluster လို့ခေါ်တဲ့ ကြယ်အစုအဝေးတွေဖြစ်ကြပါတယ်။
"Star cluster" ဆိုတာ တစ်နေရာတည်းမှာ ကြယ်တာရာ အရေအတွက်ပေါင်းသန်းချီခန့်ဟာ အချင်းချင်း Gravity အားအပြန်အလှန်သက်ရောက်မှုကြောင့် အတူတကွစုဝေးတည် ရှိနေကြတာမျိူးဖြစ်ပါတယ်။
ဒီထဲက အာကာသသိပ္ပံပညာရှင်တွေ တွေ့ရှိလေ့လာထားပြီးသမျှ ထဲမှာ အကြီးဆုံး star cluster ကတော့" Omega Centauri " ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာနဲ့ အလင်းနှစ် ၁၇၀၀၀ ခန့်အကွာမှာတည်ရှိပြီး တောင်ကမ္ဘာခြမ်းဒေသတွေက ကြည့်ရူမယ်ဆိုရင် သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်ရနိုင်တဲ့ ကြယ်တာရာအစုအဝေးတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ နေထိုင်ရာ နေအဖွဲ့အစည်းနဲ့ အနီးဆုံး Globular star cluster လို့ခေါ်တဲ့ စက်လုံးပုံစံရှိနေတဲ့ အကြီးမားဆုံးကြယ်တာရာအစုအဝေးကြီးဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့အချင်းဟာ အလင်းနှစ် ၁၅၀ ခန့်ရှိမယ်လို့ တွက်ချက်ထားပါတယ်။ပါဝင်တဲ့ကြယ်တာရာတွေကတော့ သက်တမ်းစုံ အမျိုးအစားစုံ ရှိနေပြီး ဒီအစုအဝေးကြီး စတင်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ သက်တမ်းဟာနှစ်ပေါင်း ၁၂ ဘီလီယံ ခန့်ရှိနေခဲ့ပါပြီ။
သိပ္ပံပညာရှင်တွေက Omega Centauri ဟာ ကျွန်တော်တို့ နဂါးငွေ့တန်း ဂလက်ဆီ ကြီးနဲ့ ပေါင်းစပ်သွားခဲ့တဲ့ Dwarf galaxy (ဂလက်ဆီသိမ်) တစ်ခုရဲ့ အလယ်အူတိုင် (core) ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ယူဆကြပါတယ်။
ဒီသီအိုရီကို ထောက်ခံတဲ့ အချက်ကတော့ Omega Centauri ထဲမှာ ကြယ်တွေဟာ သက်တမ်းနဲ့ ဓာတုဗေဒဖွဲ့စည်းမှု မတူညီတဲ့ အုပ်စုများစွာ ပါဝင်နေလို့ပါပဲ။ ပုံမှန်အားဖြင့် globular cluster တွေထဲက ကြယ်တွေဟာ သက်တမ်း အတူတူ / ဖွဲ့စည်းပါဝင်နေတဲ့ ဒြပ်စင်တွေ အတူတူရှိတတ်ကြပါတယ်။
"Omega Centauri" ထဲက ကြယ်တာရာတွေ ကတော့ အမျိုးအစားစုံသက်တမ်းစုံရှိနေတာပါ။ စုစုပေါင်း ကြယ်အလုံးပေါင်း ၁၀ သန်းခန့် စုစည်းနေတာမို့ ဂလက်ဆီ အသေးစားလေးတစ်ခုသဖွယ်ဖြစ်တည်နေပါတယ်။ပျှမ်းမျှအားဖြင့် အလင်းနှစ် ၀.၁ နှစ် အကွာအဝေးတိုင်းမှာကြယ်တစ်လုံးရှိနေတာမျိူးပါ။
ဒီကြယ်စင်စု အစုအဝေးရဲ့အလယ်ဗဟိုမှာလည်း အလယ်အလတ် အရွယ်အစား ရှိတဲ့ တွင်းနက်(IMBH)တစ်လုံးလည်း ရှိနေပြီး နေပေါင်း အလုံး ၈၂၀၀ ခန့်ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ ဒြပ်ထုအလေးချိန် ရှိနေတယ်လို့ Hubble နဲ့ Gemini တယ်လီစကုတ်တွေရဲ့ လေ့လာချက်တွေအရ သိရှိထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။
Omega Centauri ရဲ့ ကြယ်စင်တွေ စုဝေးတည်ရှိနေမှုဟာ များပြားလွန်းတာကြောင့် တစ်ခြားအမျိုးအစားတူ Globular star cluster (စက်လုံးပုံကြယ်စင်အစုအဝေး) တွေထက်တောင် ဆယ်ဆခန့်ကြီးမားနေပါသေးတယ်။
ပုံမှာပါရှိတဲ့ အစက်လေးတစ်စက်ချင်းဆီဟာ ကျွန်တော်တို့ ရဲ့ နေမင်းကြီးလိုမျိုးကြယ်စင်တွေဖြစ်ကြပြီး ဒီထဲကတစ်ချို့ရဲ့သက်တမ်းဟာ နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဖြစ်တည်မှုထက်တောင်ကြီးနေပါသေးတယ်။
