#နိုင်ငံတကာသတင်း
◼ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများဖြင့် အစ္စရေး- အီရန်စစ်ပွဲအရှိန်မြင့်လာ
ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဓာတ်ငွေ့လုပ်ကွက်အား တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြင့် ၎င်းတို့၏ မဟာရန်သူ အီရန်အပေါ် အလစ်အငိုက်တိုက်ခိုက်မှုအား အစ္စရေးက တိုးချဲ့လိုက်ခြင်းကြောင့် ပဋိပက္ခကျယ်ပြန့်လာမည်ကို စိုးရိမ်နေကြစဉ် အစ္စရေး နှင့် အီရန် က ယမန်နေ့ ညတွင်လည်း တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။
အစ္စရေး၏ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများအား ရပ်တန့်ရန် တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းဟု ဝါရှင်တန်က ပြောကြားထားသည့် အမေရိကန်နှင့် နျူကလီယားဆွေးနွေးပွဲများကို တီဟီရန်က ဖျက်သိမ်းလိုက်သည်။
ထိုအတောအတွင်းမှာပင် အီရန် ကြုံတွေ့နေရသော တိုက်ခိုက်မှုများမှာ ရှေ့လာမည့်ရက်များတွင် ၎င်းတို့ မြင်တွေ့ရမည့်အရာများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက မဆိုစလောက်သာ ရှိသေးကြောင်း အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟု က ပြောသည်။
အီရန်၏ တိုက်ခိုက်မှုလှိုင်းမှာ ယမန်နေ့ည ၁၁ နာရီ က စတင်ခဲ့ပြီး အစ္စရေးနိုင်ငံမှ ဂျေရုဆလင်နှင့် ဟိုင်ဖာမြို့တို့တွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အချက်ပေးသံများ ဆူညံသွားခဲ့ကာ လူပေါင်း တစ်သန်းခန့်အား ဗုံးခိုရာနေရာများသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့ရသည်။
ဒေသစံတော်ချိန်ယနေ့နံနက်၂ နာရီခွဲခန့်တွင်လည်း အီရန်ဒုံးကျည်များ ထပ်မံ ဝင်ရောက်လာမှုကို အစ္စရေးစစ်ဘက် က သတိပေးခဲ့ပြီး ခိုလှုံရေးစခန်းများသို့ သွားရောက်ကြရန် ဒေသခံများအား တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
အစ္စရေးကောင်းကင်ယံတွင် ဒုံးကျည်များ တရွှီးရွှီးနှင့် ဖြတ်သန်းသွားပြီး ၎င်းတို့အား တားဆီးမည့် ကြားဖြတ်ဒုံးကျည်များကို ပစ်လွှတ်နေစဉ်မှာပင် တဲလ်အဗစ်နှင့် ဂျေရုဆလင်တွင် ပေါက်ကွဲသံများ ပဲ့တင်ထပ်နေခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းက ဖော်ပြသည်။
ယမန်နေ့ညက တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၁၀ဦးအထိ ဦးသေဆုံးပြီး ၁၄၀ ကျော် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးအရေးပေါ်ဌာနက ပြောကြားသည်။
တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း ပျက်စီးသွားသော လူနေအဆောက်အအုံများအတွင်း ကယ်ဆယ်ရေးသမားများက ဓာတ်မီးများ ၊ ကယ်ဆယ်ရေးခွေးများအသုံးပြု၍ အသက်ရှင်ကျန်သူများအား ရှာဖွေနေကြသည်။
တဲလ်အဗစ် တောင်ပိုင်းမှ ဘက်ယမ် မြို့ပေါ် တိုက်ခိုက်ခံရမှုတွင် အနည်းဆုံး ၃၅ ဦး ပျောက်ဆုံးနေကြောင်း အစ္စရေးမီဒီယာ က တင်ပြခဲ့သည်။
ယင်းမြို့တွင် ရှစ်ထပ်တိုက်အဆောက်အဦး အား ဒုံးကျည်တစ်စီး ထိမှန်ခဲ့ကြောင်း၊ လူအများအပြားကို ကယ်ဆယ်နိုင်ခဲ့သော်လည်း အသေအပျောက်လည်း ရှိကြောင်း အရေးပေါ်ဌာနက ဆိုသည်။
အစ္စရေးက စစ်ဆင်ရေးစတင်လိုက်သော ပထမနေ့တွင် အီရန်နိုင်ငံ၌ လူပေါင်း ၇၈ ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း အီရန်အစိုးရက ပြောကြားပြီးဒုတိယနေ့တွင်လည်း တီဟီရန်မှ ၁၄ ထပ်မြင့်သော အဆောက်အဦး ဒုံးကျည်ထိမှန်မှုကြောင့် သေဆုံးသူ ၆၀ အပါအဝင် လူပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
အစ္စရေး၏ ပထမအကျော့ တိုက်ခိုက်မှုမှာပင် အီရန် စစ်ဘက်တပ်မှူး အ နည်းဆုံး ၂၀ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ဒေသတွင်း သတင်းရင်းမြစ်နှစ်ဦး က ပြောသည်။
တီဟီရန်မြို့တော် အနီး ရေနံလုပ်ငန်းနေရာတစ်ခုနှင့် အီရန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အဆောက်အဦးကိုလည်း အစ္စရေးက ပစ်မှတ်ထားခဲ့သည်။
ရှေ့တွင် ပိုဆိုးလာနိုင်သေးကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်က အီရန်အား သတိပေးပြောကြားပြီး ၎င်းတို့၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို သိသာစွာလျှော့ချရေးအား လက်သင့်ခံခဲ့ပါက အစ္စရေး စစ်ဆင်ရေးအား ရပ်တန့်ရန် အလွန်နောက်မကျသေးကြောင်း ဆိုသည်။
ယနေ့တွင် အိုမန်နိုင်ငံ၌ ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသော အမေရိကန်-အီရန် နျူကလီးယား ဆွေးနွေးပွဲကို ဖျက်သိမ်းထားပြီး အစ္စရေး၏ လူမဆန်သော တိုက်ခိုက်မှုများ အီရန် က ကြုံနေရချိန်၌ ဆွေးနွေးနေ၍ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အဘက်စ် အာရက်ချီ က ပြောကြားသည်။
အီရန်၏ စွမ်းအင်အခြေခံအဆောက်အအုံများအား ပထမဆုံး တိုက်ခိုက်မှုတွင် အစ္စရေးက ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဓာတ်ငွေ့လုပ်ကွက်ဖြစ်သည့် South Pars လုပ် ကွက်အား ပစ်မှတ်ထားခဲ့ရာ မီးလောင်ကျွမ်းမှုဖြစ်ပွားခဲ့သဖြင့် ထုတ်လုပ်မှုလုပ် ငန်းများ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရပ်နားထားရကြောင်း အီရန် တက်စ်မင် သတင်းဌာနကဖေ်သည်။
အီရန်တောင်ပိုင်း ဘူရှာပြည်နယ်ကမ်းလွန်တွင်ရှိသော လုပ်ကွက်သည် အီရန်က ထုတ်လုပ်နေသည့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ အများစုကို ထုတ်လုပ်နေသည့်နေရာလည်းဖြစ်သည်။
ယင်းနှင့်အတူ ပင်လယ်ကွေ့ဒေသသို့ ရေနံတင်သင်္ဘောများ ဝင်ရောက်မှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ဟောမုဇ် ရေလက်ကြားအား ပိတ်ပစ်ရမည်လား ဆိုသည်ကို တီဟီရန် က သုံးသပ်နေကြောင်း အီရန်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အက်စ်မေးလ်ကိုဆာရီ က ယမန်နေ့တွင်ပြောကြားခဲ့သည်။
သတင်း-ရဲမင်း
ကိုးကား-Reuters
