10 w - Translate

ကညင်တပင်ကျေးရွာမှာ ကမ်းပါးပြိုကျလို့ ဒေသခံတွေ ဒုက္ခရောက်နေ
ဇွန် ၁၆ - ၂၀၂၅
SS (VOM)
ဧရာ၀တီတိုင်း၊ မြန်အောင်ခရိုင်၊ အင်္ဂပူမြို့နယ်၊ ဝက်လဟာအုပ်စု၊ ကညင်တပင်ကျေးရွာမှာ ငဝန်မြစ်ရေ မြင့်တက်ပြီး ကမ်းပါးပြိုကျမှု ထပ်မံ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့အတွက် ကျေးရွာနေ ရွာသူ၊ ရွာသားတွေဟာ ပြောင်းရွှေ့စရာ နေရာမရှိဘဲ ဒုက္ခရောက်နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
လက်ရှိ ကမ်းပါးပြိုကျမှု ဖြစ်နေတဲ့ ကညင်တပင်ကျေးရွာဟာ အိမ်ခြေ ၇၀၀ - ၈၀၀ ဝန်းကျင်ရှိတဲ့ ရွာကြီးတရွာဖြစ်တယ်လို့ သိရပြီး အခုလို ဖြစ်စဉ်မျိုး နှစ်တိုင်းဆိုသလို ဖြစ်ပွားလျက်ရှိတာမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မိုးရာသီအတွင်း ကမ်းပါးပြိုကျမှု ဖြစ်စဉ်မှာတော့ နေအိမ်တွေ အကုန်လုံး ပါသွားခဲ့ပြီဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကမ်းပါးပြိုကျတဲ့နေရာနဲ့ ကပ်ရပ် လယ်ကွင်းထဲနဲ့ ကားလမ်းထပ်ဖောက်တဲ့ နေရာတွေမှာ ကုလားဖျင် တဲလေးတွေထိုးပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ နေထိုင်နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“တချို့‌ ငွေကြေးတတ်နိုင်သူတွေကတော့ လယ်ကွက်ထဲတွေမှာ အိမ်လေးတွေဆောက်ပြီး နေကြတယ်။ ငွေကြေး မတတ်နိုင်တဲ့သူတွေ သုံးပုံ၊ နှစ်ပုံလောက်ကတော့ ဘယ်မှ မပြောင်းနိုင်ကြဘူး။ ကမ်းနဖူးမှာ သစ်ကလေးတွေ ပုံ၊ ဝါးလေးတွေပုံပြီး တဲလေးတွေထိုးပြီး ဆင်းဆင်းရဲရဲနဲ့ နေနေကြရတယ်။ အခု အဲဒီနေရာတွေကပါ ကမ်းပြိုလာပြီဆိုတော့ သွားစရာနေရာမရှိ၊ ဘာဆက်လုပ်ရမှန်းမသိနဲ့ ဒုက္ခ ရောက်နေကြရတယ်” လို့ ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
ကညင်တပင်ကျေးရွာဟာ ညောင်ကျိုး - အင်္ဂပူ - ဟင်္သာတကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ ကုန်ထုတ်လမ်းပိုင်းနေရာ ဖြစ်ပြီး အဲဒီလမ်းကို တနှစ်တကြိမ် ပြန်လည် ထိန်းသိမ်းရလေ့ရှိပေမယ့် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပြီးချိန်ကစလို့ သေချာကြပ်မတ် ထိန်းသိမ်းမယ့်သူလည်း မရှိတော့တာကြောင့် ပိုဆိုးလာခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။
“အဲဒီလမ်းကို ဒေသခံတွေ၊ ကားသမားတွေကပဲ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ ပြုပြင်နေရတာ။ ကမ်းပါးပြိုတာက နှစ်တိုင်းဖြစ်နေကျ‌ဆိုတော့ ဒီတနေရာပြိုရင် ဟိုဘက် လေး၊ ငါးတောင်လောက် လယ်ကို ကားသမားတွေက စုဝယ်ပြီး လမ်းလုပ်လိုက်ပြန်ရော။ အဲဒီကားလမ်းလေးနဲ့ နွေရာသီ လေး၊ ငါး၊ ခြောက်လ သွားကြပြန်ရော။ မိုးလည်းရွာလာရော အဲဒါ ပြိုသွားပြန်ရော။ နွေရောက်ရင် တခါပြန်ဝယ်နဲ့ အဲဒီလိုနဲ့ပဲ ဒီနှစ်နဲ့ဆို သုံးနှစ်ရှိနေပြီ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်း ကမ်းပါးပြိုခဲ့စဉ်ကလည်း ကညင်တပင်တံတားပါ ပါသွားခဲ့တာဖြစ်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတွေက တံတားကို ထပ်မံ တည်ဆောက်ပေးခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပြီးနောက်မှာတော့ အဲဒီလမ်းပိုင်းကို ပြုပြင်ပေးမယ့်သူ မရှိ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ထူကိုယ်ထအပြင် အလှူရှင်တွေရဲ့ ငွေစုပေါင်း ထည့်ဝင်မှုနဲ့ လမ်းကို တဖြည်းဖြည်းချင်း နောက်ကိုရွှေ့ကာ ပြုပြင်နေရတာ ဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာလည်း ငဝန်မြစ်ရေ တိုက်စားမှုကြောင့် ကမ်းပါးပြိုနေတဲ့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန် ၁၃ ရက်နေ့ကစလို့ ကညင်တပင်ကျေးရွာ၊ မိုင်တိုင်အမှတ် (၇/၄) နဲ့ (၇/၆) အကြား အင်္ဂပူမြို့နယ်နဲ့ ညောင်ကျိုးဒေသကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ ကားလမ်းကို ယာယီပိတ်ထားရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
အဆိုပါ ငဝန်မြစ်ကမ်းပြိုကျမှုကြောင့် ကားလမ်းအကျယ် ၅ ပေခန့်သာ ကျန်ရှိတဲ့အတွက် မော်တော်ဆိုင်ကယ်တွေသာ သွားလာနိုင်ပြီး ကားကြီး၊ ကားငယ်တွေကိုတော့ ဇွန် ၁၃ ရက်နေ့၊ ညနေ ၅ နာရီဝန်းကျင်ကစလို့ ခေတ္တယာယီ ပိတ်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ကားတွေက သွားမရဘူး။ ကားလမ်းပိတ်လိုက်ပြီ။ အန္တရာယ်ရှိတယ် ဆိုပြီးတော့။ ကားလမ်းပိတ်တော့ ညောင်ကျိုးကနေ အင်္ဂပူကို ဖြတ်ပြီးကာမှ ဟင်္သာတကို သွားရမှာဆိုတော့ ကားတွေကအခု မဲဇလီကုန်း၊ ထူးကြီးနဲ့ တခြားကျေးရွာတွေဘက်က လှည့်ထွက်တယ်။ အချိန်က တနာရီ ပိုကြာသွားတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့် သွားလာစရိတ် အကုန်အကျတွေလည်း ပိုများလာတယ်။ နောက်ဆက်တွဲ ကုန်ဈေးတွေလည်း တက်လာနိုင်တယ်” လို့ ညောင်ကျိုးကျေးရွာက ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ကုန်စည် ပို့ဆောင်ရေးအတွက် မဲဇလီကုန်း၊ ထူးကြီးအပြင် ဆင်သေ၊ အိုးကွဲ၊ အင်းကောက် စတဲ့ ကျေးရွာလမ်းတွေကနေ ကားတွေကို ပတ်မောင်းပြီး သွားလာနေရသလို ရေလမ်းကတဆင့်လည်း ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှု ပြုလုပ်နေရတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
“ရေလမ်းက နွေကတည်းက တောက်လျှောက် မော်တော်တစီးရှိတယ်။ တရက်ခြား မော်တော်ထွက်တယ်။ ကမ်းနားကုန်နဲ့ ပတ်သက်တာတွေကျ မော်တော်မှာတာပေါ့။ မြို့ထဲမှာ ဝယ်တဲ့သူကျ ကားနဲ့ပေါ့။ မော်တော်ကတော့ အစကတည်းကရှိတယ်။ ရေကျနေတုန်းကတောင် ငဝန်မြစ်အတိုင်း ဟင်္သာတကို ပြေးလို့ရတယ်။ အခု ရေတက်နေတော့ မော်တော်လမ်းက ပိုသာသွားတာပေါ့။ ကားလမ်းက မိုးတွင်းတိုင်းပျက်တာ။ သုံးမိုးတွင်း ရှိနေပြီ။ နွေကျတော့ ရေကအောက်ခြေမှာ ဆိုတော့ မပြိုတော့ဘူး၊ ရပ်သွားပြန်ရော” လို့ နောက်ထပ် ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
အဆိုပါလမ်းပိုင်းကနေ ကားတွေ သွားမရတဲ့အခါ အခုလိုပဲ တခြား ရွာလမ်းတွေဘက်ကနေ ကားကို ပတ်မောင်းနေရတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“နောက်ပိုင်း မိုးများလာရင်တော့ ရွာတွေထဲကလည်း သူတို့လမ်းတွေ ပျက်မှာစိုးလို့ အဝင်မခံတာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ နှစ်တိုင်း ဒီပြဿနာက တက်နေတာပဲ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ကမ်းပါးပြိုနေလို့ ယာယီ ပိတ်ထားရတဲ့အတွက် ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်လာမှာကို စိုးရိမ်နေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
“လမ်းမကောင်းတော့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကို ထိခိုက်တာပေါ့။ မိုးတွင်းဆို အကုန် ဒုက္ခရောက်ကြရတယ်။ အခုလည်း ဈေးထဲမှာ ကုန်စည်တချို့ နည်းနည်းချင်းစီ ဈေး စတက်လာပြီ။ ကြက်သွန်တွေလည်း ဈေးတက်တော့မယ်ဆိုပြီး ပြောနေကြတယ်။ ကုန်သည်တွေကတော့ သိတဲ့အတိုင်း ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် အကြောင်းတခုခုပြပြီး ဈေးတက်ချင်နေကြတာ ဆိုတော့ အခုက တချို့ဈေးသည်တွေလည်း ဈေးတက်ဖို့ လေသံပစ်နေပြီ။ ပြည်သူတွေကတော့ ဘယ်အချိန်ပဲဖြစ်ဖြစ် ခံဘက်ကပါပဲ။ ဒီတိုင်းတောင် ကုန်ဈေးနှုန်းတွေက တက်နေတာလေ။ ဒီလမ်းကြောင့် ဈေးထပ်တက်လာမှာကိုတော့ မဖြစ်စေချင်ဘူးပေါ့။ နိုင်ငံရေး အခြေအနေက မကောင်း၊ ကုန်ဈေးနှုန်းကလည်း အကျမရှိ ဆိုတော့ အကုန်လုံး ကိုယ့်အပူနဲ့ကိုယ် စိုးရိမ်နေကြရတာပါပဲ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။

image
10 w - Translate

ညောင်ဦးမှာ ကျောင်းအုပ်ဆရာမကြီးနဲ့ ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ပစ်သတ်ခံရ
ဇွန် ၁၆ - ၂၀၂၅
SN (VOM)
မန္တလေးတိုင်း၊ ညောင်ဦးမြို့နယ်၊ ကုန်းဘုရား (ညောင်ပင်ကန်) ကျေးရွာမှာ မနေ့ ဇွန် ၁၅ ရက်၊ မနက်ပိုင်းက အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်း (ခွဲ) မှ ကျောင်းအုပ်ဆရာမကြီးနဲ့ ခင်ပွန်းဖြစ်သူကို လက်နက်ကိုင်လူတစုက ပစ်သတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။
သေဆုံးသူတွေဟာ ကျောင်းအုပ်ဆရာမကြီး ဒေါ်နီလာဝင်း အသက် (၄၂) နှစ်နဲ့ ခင်ပွန်းဖြစ်သူ ဦးဇော်လတ် အသက် (၄၅) နှစ်တို့ဖြစ်ပြီး မနေ့ မနက် ၈ နာရီကျော်ဝန်းကျင်က ကျောင်းဝန်းအတွင်းရှိ ဝန်ထမ်းလိုင်းခန်းမှာ ညီမဖြစ်သူ၊ သမီးဖြစ်သူတို့နဲ့ အတူရှိနေချိန် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသူ ခုနစ်ယောက် ဆိုင်ကယ် လေးစီးနဲ့ ရောက်ရှိလာကာ သတ်ဖြတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။
လက်နက်ကိုင်တွေဟာ ကျောင်းအုပ်ဆရာမကြီးနဲ့ ခင်ပွန်းဖြစ်သူကို ဝန်ထမ်း လိုင်းခန်းအတွင်းကနေ ဆွဲခေါ်ပြီး လိုင်းခန်းရှေ့ မြေကွက်လပ်မှာ ပစ်သတ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ရရှိတဲ့ ဒဏ်ရာတွေနဲ့ပဲ အခင်းဖြစ် နေရာမှာတင် သေဆုံးသွားကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“သူတို့ ကလေးတွေ ရှေ့မှာတင် အခုလို လုပ်ပစ်လိုက်တော့ ကလေးတွေ စိတ်ထဲ ဘယ်လိုဖြစ်ကျန်ခဲ့မလဲ။ မစဉ်းစားကြတော့ဘူးလား။ ဝန်ထမ်းမိသားစုတွေထဲမှာ ပညာရေးဝန်ထမ်းတွေက သနားစရာ အကောင်းဆုံးပဲ။ အသတ်ခံရတာလည်း အခြေခံဝန်ထမ်းတွေပဲ။ အနှိမ်ခံရတာလည်း အခြေခံ ဝန်ထမ်းတွေပဲ။ အထက်ကိုဖားချင်လို့ အောက်ခြေမှာ အဖိခံရတာလည်း အခြေခံ ဝန်ထမ်းတွေပဲ။ ဒီကြားထဲ ကျောင်းသားမိဘတွေရဲ့ အတိုင်ကိုလည်း ခံကြရသေးတယ်။ ကျောင်းဖွင့်တာတောင် တလမပြည့်သေးဘူး။ ဒီလိုတွေသာ ဆက်ဖြစ်နေမယ်ဆို ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ။ ဘယ်သူကမှလည်း တာဝန်ယူ မဖြေရှင်းပေးနိုင်ကြဘူး” လို့ ပညာရေးဝန်ထမ်းတယောက်က ပြောပါတယ်။
ဒါအပြင် ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန် ၁၄ ရက်နေ့၊ မနက် ၁၁ နာရီ၊ မိနစ် ၂၀ ဝန်းကျင်ကလည်း မကွေးတိုင်း၊ ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ အမှတ် (၃) ရပ်ကွက်ရှိ အမှတ် (၁၇) အခြေခံပညာ မူလတန်းလွန်ကျောင်းမှ လက်ထောက် မူလတန်းပြဆရာမ ဒေါ်ဇင်မီလှိုင်ကို လက်နက်ကိုင် လူတစုက ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒေါ်ဇင်မီလှိုင် နေအိမ်မှာရှိနေချိန် လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသူ ငါးယောက်က ဆိုင်ကယ် ငါးစီးနဲ့ ရောက်ရှိလာတာဖြစ်ပြီး သူမကို လက်နောက်ပြန် ကြိုးတုပ် ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်သွားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါအပြင် နတ်မောက်မြို့နယ်၊ ညောင်ကြပ်ပင် ကျေးရွာမှာလည်း မူလတန်းလွန်ကျောင်းအုပ် ဦးမောင်မောင်ထံ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ရောက်လာကာ ကျောင်းဖွင့်ပါက သတ်ပစ်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက် ပြောဆိုပြီး ကျောင်းအုပ်ကြီးရဲ့ ဆိုင်ကယ်ကို ယူဆောင်သွားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
အလားတူ ဇွန် ၁၄ ရက်နေ့၊ မနက် ၉ နာရီဝန်းကျင်ကလည်း မန္တလေး
တိုင်း၊ ညောင်ဦးမြို့နယ်၊ အမှတ် (၁) ရပ်ကွက်၊ သီရိမင်္ဂလာရပ်မှာ Grade-12 တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲ ပြန်လည်ဖြေဆိုဖို့ ရောက်ရှိ တည်းခိုနေကြတဲ့ ညောင်ဦးမြို့နယ်၊ ကုလားတဲကျေးရွာ အခြေခံပညာ အထက်တန်းကျောင်းခွဲမှ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ ကိုးယောက်အနက် ခြောက်ယောက်တို့ရဲ့ မိဘတွေကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့က ခြိမ်းခြောက်ခဲ့တာကြောင့် ကျောင်းသားမိဘတွေက ၎င်းတို့ရဲ့ သား၊ သမီးတွေကို တည်းခိုတဲ့ နေရာကနေ ပြန်လည် ခေါ်ဆောင်သွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ကျန်ရှိနေတဲ့ ကျောင်းသား သုံးယောက်ကိုလည်း ၎င်းတို့ရဲ့ မိဘတွေက လာရောက် ခေါ်ဆောင်မှာဖြစ်တယ်လို့ သိရပြီး လက်ရှိမှာတော့ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ညှိနှိုင်းမှုတွေ လုပ်ဆောင်ကာ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေ စာမေးပွဲ ပြန်လည်
ဖြေဆိုနိုင်ရေး စီစဉ် ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
အခုလို ဖမ်းဆီး၊ သတ်ဖြတ်မှု ဖြစ်စဉ်တွေဟာ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော် ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH) ရဲ့ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇွန် ၁၃ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ “အကြမ်းမဖက် အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းဥပဒေ” ထွက်ပေါ်လာပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ခပ်စိပ်စိပ် ဖြစ်ပွားလာတာဖြစ်ပြီး အဲဒီ ဥပဒေမှာ အချက် ၇ ချက်ကို ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားတာ တွေ့ရပါတယ်။
ဥပဒေမှာ ဖော်ပြထားတဲ့ နောက်ဆုံး သတ္တမမြောက် အချက်မှာ စီဒီအမ် မလုပ်တဲ့ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတွေကို ဥပဒေနဲ့အညီ စိစစ်ပြီး ၄င်းတို့ရဲ့ ပြုလုပ်မှု၊ ပျက်ကွက်မှုတွေအပေါ် အရေးယူမှုတွေ ပြုလုပ်ရန် ဆိုပြီး ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားတာ တွေ့ရပါတယ်။
ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂများအဖွဲ့ချုပ်က ဇွန် ၁၅ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ ကြေညာချက်တစောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့တာမှာ အကြမ်းမဖက် အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုဆိုတာဟာ ဥပဒေနဲ့ အာဏာသုံးပြီး လုပ်
ယူဖန်တီးလို့ မရဘူးလို့ ပြောဆိုထားပါတယ်။
CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ မပါဝင်သူတွေကို ဥပဒေနဲ့ အရေးယူမည်ဆိုခြင်းက အဆိုပါ အခြေခံသဘောကိုပင် နားမလည်ရာ ရောက်နေပြီး မိမိသဘော ဆန္ဒအလျောက် CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်ခဲ့သူတွေရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကိုလည်း ညှိုးနွမ်းစေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
တော်လှန်ရေးတရပ် ဆင်နွှဲရာမှာ နိုင်ငံရေးဗျူဟာ ဆိုတာဟာ လွန်စွာ အရေးကြီးပြီး မိမိအင်အားစုတွေကို စုစည်း၊ ကြားလူကို စည်းရုံးကာ၊ ရန်သူ့လူတွေကိုပါ ကိုယ့်ဘက်သား ဖြစ်လာဖို့ ကြိုးစား ဆောင်ရွက်ရမှာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒါပေမယ့် CRPH ရဲ့ လက်ရှိ ဥပဒေဟာ တော်လှန်ရေး လိုအပ်ချက်နဲ့ ဖြောင့်ဖြောင့်ကြီး ဆန့်ကျင်နေတာကို ဝမ်းနည်းဖွယ် တွေ့မြင်ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နစက ယန္တရားအတွင်းမှာ ပြည်သူလူထုကို နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ဖိနှိပ် ညှင်းပန်းနေတဲ့ ဝန်ထမ်းများစွာ ရှိနေတာဟာ အားလုံးအသိပဲဖြစ်ပေမယ့် ၎င်းတို့ကို အရေးယူရာမှာ ပြည်သူလူထုအပေါ် ၎င်းတို့ ကျူးလွန်တဲ့ ပြစ်မှုတွေအတိုင်းသာ အရေးယူရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အဲဒီလိုမဟုတ်ဘဲ CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ မပါဝင်တဲ့ ဝန်ထမ်းတိုင်းကို အရေးယူခြင်းဟာ ဒီမိုကရေစီ
စံချိန်စံညွှန်းတွေနဲ့လည်း ကွဲလွဲနေပြီး CRPH အနေနဲ့ မိမိတို့ရဲ့ Non-CDM ဝန်ထမ်းတွေအပေါ် သဘောထားဟာ နစကရဲ့ CDM ဝန်ထမ်းတွေအပေါ်ထားတဲ့ သဘောထားနဲ့ ဘာများ ကွဲပြားပါ
သေးသနည်းဟု မိမိကိုယ်ကိုယ် ပြန်ပြီး မေးခွန်းထုတ်သင့်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
Non-CDM ဝန်ထမ်းတွေကို အရေးယူမယ့်ကိစ္စဟာ ခံစားချက်ကို အခြေခံကာ လက်ခုပ်သံ ခြူရမယ့် ကိစ္စ မဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

image
10 w - Translate

ဖားကန့် လုံးခင်းမှာ အမျိုးသားနှစ်ယောက် ပစ်ခတ်ခံရလို့ တယောက်သေဆုံးပြီး ရက်ပိုင်းအတွင်း ပစ်ခတ်မှုတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေ
ဇွန် - ၁၆၊၂၀၂၅
GG (VOM)
ကချင်ပြည်နယ်၊ဖားကန့် မြို့နယ်မှာ လုံးခင်းရွာမှာ ဒီနေ့ ဇွန် ၁၆ ရက်မနက်ပိုင်းက အမျိုးသားနှစ်ယောက် ပစ်ခတ်ခံမှုဖြစ်ပွားပြန်လို့ တယောက်သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကသိရပါတယ်။
" ခုမနက်က လုံးခင်းက ရပ်ကွက်(၅)၊ ရှမ်းမလေး ကွမ်းယာဆိုင်ရှေ့မှာတယောက်ပစ်ခံရပြီးသေနေတယ်။နောက်တယောက်က လမ်းဘေးရေမြောင်းထဲကျနေတာတွေ့ရတယ်။သူကတော့မသေဘူးသိရတယ်။" လို့ ဒေသခံကပြောပါတယ်။
ဇွန် ၁၄ ရက်ကလည်း လုံးခင်း ရပ်ကွက် ၂ လမ်းပေါ်မှာ အမျိုးသား ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရပြီး ဇွန် ၁၃ ရက်ကလည်း ဖားကန့် ၊တောင်ယာကုန်းမှာ အမျိုးသားသုံးယောက်သတ်ဖြတ်ခံထားရတာတွေ့ရှိခဲ့ရတယ်လို့သိရပါတယ်။
ဇွန် ၁၂ ရက်နေ့မှာလည်း လုံးခင်း ၊မှော်စီစာကျေးရွာ လမ်းဆုံမှာ အမျိုးသား သုံးယောက် သတ်ဖြတ်ခံထားရပြီး အလောင်းစွန့်ပစ်ခံထားမှုရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
ဒါကြောင့် ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ဖားကန့်မှာ သတ်ဖြတ် ခံရတဲ့အမျိုးသား ခုနှစ်ယောက်အထိ ရှိလာနေပြီဖြစ်တယ်လို့သိရပါတယ်။
ဖားကန့်မှာ ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံရသူတွေနဲ့ဒဏ်ရာရသူတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ သက်ဆိုင်ရာနယ်မြေ အာဏာပိုင်အဖွဲ့ရဲ့ခွင့်ပြုချက်ရမှသာ အလောင်းကောက်တာ၊ ဒဏ်ရာရရသူကိုဆေးရုံပို့တာတွေလုပ်ဆောင်ခွင့်ရှိတဲ့အခြေအနေတွေရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။
" အလောင်းကောက်ချင်သလိုကောက်မရဘူး။တိုက်နယ်ဆေးရုံနဲ့ချိတ်ပြီးမှ ခွင့်ပြုချက်နဲ့လုပ်ရင်တောင် ဘယ်ကကောက်တာလဲ ၊ မိသားစုက ဘယ်ကလဲ ဆိုပြီးအစုံစစ်ဆေးခံရတယ်။တာဝန်ရှိ သူတွေကခွင့်ပြုရင် လုပ်လို့ရပါတယ်။အခုပစ်ခံရတဲ့သူတွေထဲမှာဆေးသမားတွေများတယ်လို့သိရတယ်။" လို့ ဒေသခံက ပရဟိတသမားတယောက်ကပြောပါတယ်။
ဇွန် ၁၅ ရက်ကလည်း ဖားကန့် ဆွတ်ငိုင်ယန်ရွာမှာ လက်နက်ကြီးကျရောက်ခဲ့လို့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတယောက် ကျည်စထိမှန်ပြီး ဆေးဝါးကုသမှုခံယူနေရတယ်လို့သိရပါတယ်။
ဓာတ်ပုံ -ဒေသခံ

image
10 w - Translate

ဖားကန့် လုံးခင်းမှာ အမျိုးသားနှစ်ယောက် ပစ်ခတ်ခံရလို့ တယောက်သေဆုံးပြီး ရက်ပိုင်းအတွင်း ပစ်ခတ်မှုတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေ
ဇွန် - ၁၆၊၂၀၂၅
GG (VOM)
ကချင်ပြည်နယ်၊ဖားကန့် မြို့နယ်မှာ လုံးခင်းရွာမှာ ဒီနေ့ ဇွန် ၁၆ ရက်မနက်ပိုင်းက အမျိုးသားနှစ်ယောက် ပစ်ခတ်ခံမှုဖြစ်ပွားပြန်လို့ တယောက်သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကသိရပါတယ်။
" ခုမနက်က လုံးခင်းက ရပ်ကွက်(၅)၊ ရှမ်းမလေး ကွမ်းယာဆိုင်ရှေ့မှာတယောက်ပစ်ခံရပြီးသေနေတယ်။နောက်တယောက်က လမ်းဘေးရေမြောင်းထဲကျနေတာတွေ့ရတယ်။သူကတော့မသေဘူးသိရတယ်။" လို့ ဒေသခံကပြောပါတယ်။
ဇွန် ၁၄ ရက်ကလည်း လုံးခင်း ရပ်ကွက် ၂ လမ်းပေါ်မှာ အမျိုးသား ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရပြီး ဇွန် ၁၃ ရက်ကလည်း ဖားကန့် ၊တောင်ယာကုန်းမှာ အမျိုးသားသုံးယောက်သတ်ဖြတ်ခံထားရတာတွေ့ရှိခဲ့ရတယ်လို့သိရပါတယ်။
ဇွန် ၁၂ ရက်နေ့မှာလည်း လုံးခင်း ၊မှော်စီစာကျေးရွာ လမ်းဆုံမှာ အမျိုးသား သုံးယောက် သတ်ဖြတ်ခံထားရပြီး အလောင်းစွန့်ပစ်ခံထားမှုရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
ဒါကြောင့် ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ဖားကန့်မှာ သတ်ဖြတ် ခံရတဲ့အမျိုးသား ခုနှစ်ယောက်အထိ ရှိလာနေပြီဖြစ်တယ်လို့သိရပါတယ်။
ဖားကန့်မှာ ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံရသူတွေနဲ့ဒဏ်ရာရသူတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ သက်ဆိုင်ရာနယ်မြေ အာဏာပိုင်အဖွဲ့ရဲ့ခွင့်ပြုချက်ရမှသာ အလောင်းကောက်တာ၊ ဒဏ်ရာရရသူကိုဆေးရုံပို့တာတွေလုပ်ဆောင်ခွင့်ရှိတဲ့အခြေအနေတွေရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။
" အလောင်းကောက်ချင်သလိုကောက်မရဘူး။တိုက်နယ်ဆေးရုံနဲ့ချိတ်ပြီးမှ ခွင့်ပြုချက်နဲ့လုပ်ရင်တောင် ဘယ်ကကောက်တာလဲ ၊ မိသားစုက ဘယ်ကလဲ ဆိုပြီးအစုံစစ်ဆေးခံရတယ်။တာဝန်ရှိ သူတွေကခွင့်ပြုရင် လုပ်လို့ရပါတယ်။အခုပစ်ခံရတဲ့သူတွေထဲမှာဆေးသမားတွေများတယ်လို့သိရတယ်။" လို့ ဒေသခံက ပရဟိတသမားတယောက်ကပြောပါတယ်။
ဇွန် ၁၅ ရက်ကလည်း ဖားကန့် ဆွတ်ငိုင်ယန်ရွာမှာ လက်နက်ကြီးကျရောက်ခဲ့လို့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတယောက် ကျည်စထိမှန်ပြီး ဆေးဝါးကုသမှုခံယူနေရတယ်လို့သိရပါတယ်။
ဓာတ်ပုံ -ဒေသခံ

image
10 w - Translate

ဖားကန့် လုံးခင်းမှာ အမျိုးသားနှစ်ယောက် ပစ်ခတ်ခံရလို့ တယောက်သေဆုံးပြီး ရက်ပိုင်းအတွင်း ပစ်ခတ်မှုတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်နေ
ဇွန် - ၁၆၊၂၀၂၅
GG (VOM)
ကချင်ပြည်နယ်၊ဖားကန့် မြို့နယ်မှာ လုံးခင်းရွာမှာ ဒီနေ့ ဇွန် ၁၆ ရက်မနက်ပိုင်းက အမျိုးသားနှစ်ယောက် ပစ်ခတ်ခံမှုဖြစ်ပွားပြန်လို့ တယောက်သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကသိရပါတယ်။
" ခုမနက်က လုံးခင်းက ရပ်ကွက်(၅)၊ ရှမ်းမလေး ကွမ်းယာဆိုင်ရှေ့မှာတယောက်ပစ်ခံရပြီးသေနေတယ်။နောက်တယောက်က လမ်းဘေးရေမြောင်းထဲကျနေတာတွေ့ရတယ်။သူကတော့မသေဘူးသိရတယ်။" လို့ ဒေသခံကပြောပါတယ်။
ဇွန် ၁၄ ရက်ကလည်း လုံးခင်း ရပ်ကွက် ၂ လမ်းပေါ်မှာ အမျိုးသား ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရပြီး ဇွန် ၁၃ ရက်ကလည်း ဖားကန့် ၊တောင်ယာကုန်းမှာ အမျိုးသားသုံးယောက်သတ်ဖြတ်ခံထားရတာတွေ့ရှိခဲ့ရတယ်လို့သိရပါတယ်။
ဇွန် ၁၂ ရက်နေ့မှာလည်း လုံးခင်း ၊မှော်စီစာကျေးရွာ လမ်းဆုံမှာ အမျိုးသား သုံးယောက် သတ်ဖြတ်ခံထားရပြီး အလောင်းစွန့်ပစ်ခံထားမှုရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။
ဒါကြောင့် ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ဖားကန့်မှာ သတ်ဖြတ် ခံရတဲ့အမျိုးသား ခုနှစ်ယောက်အထိ ရှိလာနေပြီဖြစ်တယ်လို့သိရပါတယ်။
ဖားကန့်မှာ ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်ခံရသူတွေနဲ့ဒဏ်ရာရသူတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ သက်ဆိုင်ရာနယ်မြေ အာဏာပိုင်အဖွဲ့ရဲ့ခွင့်ပြုချက်ရမှသာ အလောင်းကောက်တာ၊ ဒဏ်ရာရရသူကိုဆေးရုံပို့တာတွေလုပ်ဆောင်ခွင့်ရှိတဲ့အခြေအနေတွေရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။
" အလောင်းကောက်ချင်သလိုကောက်မရဘူး။တိုက်နယ်ဆေးရုံနဲ့ချိတ်ပြီးမှ ခွင့်ပြုချက်နဲ့လုပ်ရင်တောင် ဘယ်ကကောက်တာလဲ ၊ မိသားစုက ဘယ်ကလဲ ဆိုပြီးအစုံစစ်ဆေးခံရတယ်။တာဝန်ရှိ သူတွေကခွင့်ပြုရင် လုပ်လို့ရပါတယ်။အခုပစ်ခံရတဲ့သူတွေထဲမှာဆေးသမားတွေများတယ်လို့သိရတယ်။" လို့ ဒေသခံက ပရဟိတသမားတယောက်ကပြောပါတယ်။
ဇွန် ၁၅ ရက်ကလည်း ဖားကန့် ဆွတ်ငိုင်ယန်ရွာမှာ လက်နက်ကြီးကျရောက်ခဲ့လို့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတယောက် ကျည်စထိမှန်ပြီး ဆေးဝါးကုသမှုခံယူနေရတယ်လို့သိရပါတယ်။
ဓာတ်ပုံ -ဒေသခံ

imageimage

#နိုင်ငံတကာသတင်း
◼အီရန်စစ်ဆင်ရေးတွင်အရပ်သားများထိခိုက်သေဆုံးဒဏ်ရာရနိုင်ခြေကိုတွက်ဆထားသော်လည်း အခြားရွေးချယ်စရာမရှိဟု အစ္စရေးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးပြော
အီရန်အပေါ်ပြင်းထန်စွာ တိုက်ခိုက်မှုအပြီးတွင် အစ္စရေးအ ရပ် သားများထိ ခိုက်သေဆုံးနိုင်ခြေအပေါ် အစိုးရအနေဖြင့်တွက်ဆထားသော်လည်းအခြားရွေး ချယ်စရာမရှိကြောင်းအစ္စရေးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဂီဒီယွန်ဆားကယမန်နေ့တွင်ပြောကြားသည်။
"ဒီလိုသမိုင်းဝင် ခက်ခဲတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကျွန်တော်တို့ ချမှတ်လိုက်တဲ့အခါ ခက်ခဲတဲ့အချိန်တွေရှိမယ်၊ အသေ အပျောက်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရမယ်ဆိုတာ သိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့မှာ တခြားရွေးချယ်စရာမရှိဘူး။" ဟု CNN နှင့် သီးသန့်အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင်ဆားကပြောသည်။
ဒုံးကျည်အစင်း ၂၀၀ ကျော်ဖြင့် အီရန်က ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုတွင် အရွယ်မရောက်သေးသူ သုံးဦးအပါအဝင် လူ ၁၃ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း အစ္စရေး အစိုးရကယမန်နေ့တွင်ပြောကြားသည်။
၏ထို့ပြင်လူ ၃၈၀ ထက်မနည်း ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး ကိုးဦးမှာ ပြင်း ထန်သည့်အခြေအနေရှိကာ နိုင်ငံအတွင်း ဒုံးကျည်ထိမှန်သည့်နေရာ ၂၂ ခုရှိကြောင်းလည်းအစ္စရေး အစိုးရကဆို သည်။
နှစ်ဖက်အပြန်အလှန်တိုက်ခိုက်မှုအတွင်းအစ္စရေးအလယ်ပိုင်းဘတ်ယမ်မြို့၌ အဆောက် အအုံတစ်ခုကို တိုက်ရိုက်ထိမှန်ခဲ့ပြီး အနည်းဆုံး လူလေးဦးသေဆုံးကာ လူနေရပ်ကွက်အများအပြားပျက်စီးခဲ့ကြောင်းသိရသည်။
ထို့အတွက်အစ္စရေး နိုင်ငံသားများ၊အမျိုးသမီးများနှင့်က လေးများကို ရည် ရွယ်ချက်ရှိရှိ သတ်ဖြတ်မှုအတွက် အလွန် ကြီး လေးသောတန်ဖိုးကို အီရန်က ပေး ဆပ်ရမည်ဖြစ် ကြောင်းအစ္စရေး ၀န်ကြီး ချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟုကယမန်နေ့တွင်ကြုံးဝါးခဲ့သည်။
၏အီရန်၏နျူကလီးယားအစီအစဉ်အပေါ် အကဲဖြတ်ချက်များအရ ခြောက်လအ တွင်း အဏုမြူဗုံးပြုလုပ်နိုင်သည် ကိုပြသနေပြီးအီရန်နျူကလီးယားဗုံး ကိုးလုံးအတွက် လုံ လောက်သော ယူရေနီယံပြည့်စုံနေပြီဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေးနို င်ငံခြား ရေးဝန်ကြီးဂီဒီယွန်ဆားက ပြောကြားခဲ့သည်။
အဓိပတိခေါင်းဆောင်အယာတိုလာအလီခါမေနီဦးဆောင်သောအီရန်အစိုးရကို ဖြုတ်ချခြင်းမှာ ယခု နောက်ဆုံးဖြစ်ပေါ်လာသည့်ပဋိပက္ခတွင် အစ္စရေး၏ ရည်မှန်းချက်များထဲမှ တစ်ခုဟုတ်မဟုတ် CNN ကမေးမြန်းရာတွင် “ရည် မှန်း ချက်က အစိုးရအပြောင်းအလဲမဟုတ်ပါဘူး၊ ဒါက အီရန်ပြည်သူတွေ ဆုံးဖြတ်ဖို့ပါပဲ၊ အစ္စရေးက အီရန်ပြည်သူတွေကို ရန်သူလို့ မမြင်ပါဘူး။”ဟုဆားကဆိုသည်။
စစ်ရေးအကူအညီအတွက် အမေရိကန်အား ကျေးဇူးတင်ရှိသော်လည်း အီရန်၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အဆောက်အအုံများကို ရှင်းလင်းရာတွင် အစ္စရေးကို တိုက်ရိုက်ကူညီခြင်း ရှိ၊ မရှိ ဆုံးဖြတ်ရန် မှာအီရန်အပေါ်၌သာ မူတည်ကြောင်းလည်း၎င်းက ပြောကြားသည်။
“သူတို့မှာ တွက်ချက်မှုတွေ ရှိပြီးသားပါ၊ သူတို့ပဲ ဆုံးဖြတ်ပါလိမ့်မယ်။” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
စနေနေ့က အီရန်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ ပစ်မှတ် ၈၀ ကျော်ကို တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း အီရန်အစိုးရ၏နျူကလီးယား ကွပ်ကဲမှုဗဟိုဌာနကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးစစ်ဘက်ပြော ရေးဆိုခွင့်ရှိသူကယမန်နေ့တွင်ပြောကြားသည်။
သတင်း-လင်းခေတ်
ကိုးကား- CNN

image

#ယနေ့ထုတ်သတင်းစာ_နိုင်ငံတကာသတင်း
◼ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုအတွက် အမေရိကန်စစ်သင်္ဘော ဆစ်ဒနီရောက်ရှိ
ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၌ကျင်းပမည့် အဆောင်ဓားအမည်ရှိ နိုင်ငံ တကာ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတစ်ခု၌ ပါဝင်ရေးအတွက် အမေရိကန်ရေတပ်မှ စစ်သင်္ဘောတစ်စင်း ဇွန် ၁၄ ရက်တွင် ဆစ်ဒနီဆိပ်ကမ်းသို့ ဆိုက်ရောက်လာကြောင်း သိရသည်။
အဆောင်ဓားနိုင်ငံစုံပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု၌ အမေရိကန်စစ်ဘက်မှ စစ်သင်္ဘောသုံးစင်း၊ ရေတပ်သားနှင့် မရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂၅ဝဝ၊ ရေငုပ်သင်္ဘောချေမှုန်းရေး ရဟတ်ယာဉ်များနှင့် အက်ဖ်-၃၅ ဘီ တိုက်လေယာဉ်များ ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။
အဆောင်ဓားနိုင်ငံစုံ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၃ နိုင်ငံ တို့မှတပ်ဖွဲ့ဝင်ပေါင်း ၃ဝဝဝဝ ကျော် ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
အဆိုပါနိုင်ငံစုံ စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကိုဇူလိုင်လအတွင်း စတင်မည်ဖြစ်ပြီး ဩစတြေးလျ၏အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာဒေသနယ်မြေ ဖြစ်သော ခရစ္စမတ်ကျွန်းမှ ဩစတြေးလျ အရှေ့ဘက်ကမ်းရိုးတန်း ကိုရယ်ပင်လယ်ဒေသအထိ အကျုံးဝင်သောနယ်မြေအတွင်း ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။
ဩစတြေးလျဝန်ကြီးချုပ် အန်တိုနီအယ်လ်ဘာနီစီနှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်တို့၏ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲမကျင်းပမီ အမေရိကန်ရေ တပ်မှစစ်သင်္ဘောတစ်စင်း အဆောင်ဓား နိုင်ငံစုံပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုအတွက် ဩစတြေးလျတို့ရောက်ရှိလာခြင်းဖြစ်သည်။
ယခုနှစ် အဆောင်ဓားနိုင်ငံစုံ ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုတွင် အမေရိကန်၊ ဩစတြေးလျ၊ စင်ကာပူ၊ ဂျပန်၊ ဥရောပနိုင်ငံများမှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ အိန္ဒိယတပ်ဖွဲ့ဝင်များလည်း ပထမဆုံးအကြိမ် ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ရိုက်တာ

image

#ယနေ့ထုတ်သတင်းစာ_နိုင်ငံတကာသတင်း
◼ အီရန်၏ အကြီးဆုံးဓာတ်ငွေ့ တူးဖော်မှုလုပ်ကွက် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရပ်ထားရ
အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် မီးလောင်ကျွမ်းမှုဖြစ်ပွားနေသော ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး သဘာဝဓာတ်ငွေ့တူးဖော်ရေးလုပ်ကွက်၌ ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများကိုအီရန်နိုင်ငံက တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရပ်ဆိုင်းထားရကြောင်း အီရန်မီဒီယာများက ဇွန် ၁၄ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ထားသည်။
ဆောက်သ်ပါးစ်အမည်ရှိ အထက်ပါသဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ကွက် တိုက်ခိုက်ခံရမှုသည် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသောစစ်ရေးပဋိပက္ခအတွင်းအီရန်၏ ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ကဏ္ဍပထမဆုံးအကြိမ် တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။
အစ္စရေးနိုင်ငံသည်ဇွန် ၁၃ ရက်တွင် အီရန်ပြည်တွင်းရှိ နျူကလီးယား အဆောက်အအုံများနှင့် စစ်ခေါင်းဆောင်များကို ပစ်မှတ်ထား၍ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ အပြင်းအထန်ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း အီရန်၏ ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းမရှိပေ။
သို့ရာတွင် ဇွန် ၁၄ ရက်တွင်အစ္စရေး၏ ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆောက်သ်ပါးစ် သဘာဝဓာတ်ငွေ့တူးဖော်ရေးနယ်မြေ၌ မီးများလောင်ကျွမ်းနေကြောင်း သိရသည်။
ဆောက်သ်ပါးစ် သဘာဝဓာတ်ငွေ့တူးဖော်ရေးလုပ်ကွက်သည် အီရန်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဘူရှီရာပြည်နယ်၌ တည်ရှိသည်။
အီရန်နိုင်ငံသည်ကမ္ဘာပေါ်၌ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ရုရှားတို့ပြီးလျှင် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ တတိယအများဆုံးထုတ်လုပ်သူနိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်နေသောနိုင်ငံဖြစ်သည်။
အီရန်နိုင်ငံသည် နှစ်စဉ်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပမာဏ ကုဗမီတာ ၂၇၅ ဘီလီယံတစ်နည်းအားဖြင့် ကမ္ဘာ့ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်မှုပမာဏ စုစုပေါင်း၏ ၆ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းကို နှစ်စဉ်ထုတ်လုပ်နေသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။
ရိုက်တာ

image

#နိုင်ငံတကာသတင်း
◼အစ္စ‌‌‌ရေးမြို့ကြီးများကို အီရန် ဒုံးကျည်များထိမှန်
အစ္စ‌‌ရေးနိုင်ငံ၏ မြို့တော်တဲလ်အဗစ် နှင့်‌မြောက်ပိုင်း ဟိုင်ဖာဆိပ်ကမ်းမြို့များတွင် ယမန်နေ့က အီရန်ဒုံးကျည်များထိမှန်ခဲ့ပြီး နေအိမ်များပျက်စီးခဲ့ကာလူသေဆုံးမှုလည်းမြင့်တက်လာခဲ့သည်။
ယမန်နေ့ည တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း နိုင်ငံအလယ်ပိုင်း၌ သေဆုံးခဲ့သူ သုံးဦး အပါအဝင် လူ ငါးဦး သေဆုံးခဲ့ကာ ဒါဇင်ပေါင်းများစွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးမီဒီယာများက ဖော်ပြကြသည်။
ယင်းအတွက်မဟာရန်သူ နှစ်နိုင်ငံကြားက ပဋိပက္ခသည် ကျယ်ပြန့်သောဒေသတွင်းပဋိပက္ခအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည်ဆိုသော စိုးရိမ်မှုများ ယခုသီ တင်းပတ် ဂျီ-၇ အစည်းအဝေးတက်ရောက်မည့် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များကြားတွင် ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။
လူပေါင်း ၃၀ ခန့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့သော ဟိုင်‌ဖာမြို့တွင်လည်း ရှာဖွေကယ် ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း အရေးပေါ်ဌာန တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားပြီး ဆိပ်ကမ်းအနီးမှ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ခု မီးလောင်နေကြောင်း မီဒီယာများက သတင်းဖော်ပြကြသည်။
တိုက်ရိုက် ရိုက်ကူးထားသော ရုပ်သံပုံရိပ်များတွင် တဲလ်အဗစ်မြို့ပေါ်မှ ဒုံး ကျည်များ ပျံသန်းသွားသည်ကို မြင်တွေ့ရပြီး ပေါက်ကွဲသံများလည်း ကြားရသည်။
တဲလ်အဗစ်မြို့တွင် လူနေအဆောက်အဦးများ ထိမှန်ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာ ၏ မျက်မြင်သက်သေများက ပြောကြားကြပြီး ‌ဂျေရုဆလင်မြို့တွင်လည်း ပေါက် ကွဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
၎င်းတို့၏ နောက်ဆုံးတိုက်ခိုက်မှု၌ အစ္စရေး၏ အဆင်ဆင့်ခံထားသော ကာကွယ်‌‌ရေး စနစ်များအား အချင်းချင်းပစ်မှတ်ထားလာစေသည့် နည်းလမ်းကို အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့ က ထုတ်ပြန်ပြောကြားသည်။
အမေရိကန်နှင့် အနောက်တိုင်းအင်အားများ၏ ကျယ်ပြန့်သောထောက်ခံမှု ခေ တ်အမီဆုံးနှင့် အသစ်လွင်ဆုံး ကာကွယ်ရေးနည်းပညာများကို ပိုင်ဆိုင်ထားလင့် ကစား ယခုစစ်ဆင်ရေးတွင်အသုံးပြုခဲ့သော နည်းလမ်းများနှင့် စွမ်းရည်များက သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများရှိ ပစ်မှတ်များအား အောင်မြင်စွာ နှင့် အများဆုံး ထိမှန်မှုများ ရရှိခဲ့ကြောင်း အီရန် တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့ က ပြောကြားသည်။
တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း အနည်းဆုံး အစ္စရေးနိုင်ငံသား ၁၉ ဦး သေဆုံးကြောင်း အာဏာပိုင်များက ပြောကြားသည်။
အီရန်ဘက်တွင် သေဆုံးသူ ၂၂၄ ဦး အထိ ရှိပြီး အများစုမှာ အရပ်သားများဖြစ်ကြောင်း အီရန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရသူက ပြောကြားသည်။
ထိုအတောအတွင်းမှာပင် ဂျီ-၇ အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်များသည် ကနေဒါနိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိနေကြပြီး အစ္စရေး-အီရန်ပဋိပက္ခအားထိပ်တန်းဦးစားပေး ဆွေးနွေးကြမည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြသည်။
ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲအတွက် ၎င်း၏ ဦးစားပေးကိစ္စများမှာ အီရန်အနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက် မထုတ်လုပ်ရေး (သို့မဟုတ်) မပိုင်ဆိုင်ရေး၊ အစ္စရေးက မိမိကိုယ်ကိုယ်ကာကွယ်ပိုင်ခွင့်ရှိရေး၊ ပဋိပက္ခအရှိန်မြင့်တက်မှုမရှိစေရေး နှင့် သံသမန်ရေးအတွက် နေရာ ဖန်တီးရေး တို့ဖြစ်ကြောင်း ဂျာမနီအဓိပတိ ဖရိုင်းဒရစ်မားဇ် က ပြောကြားသည်။
အစ္စရေး နှင့် အီရန်ကြား သဘောတူညီချက် ရမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း နှင့် တစ်ခါတစ်ရံကျလျှင် ယင်းအတွက် မိမိတို့ တိုက်ပွဲဝင်ရကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်ကလည်း ယမန်နေ့တွင် အစည်းအဝေးသို့ မသွားမီ သ တင်းထောက်များအား ပြောကြားသည်။
သတင်း-ရဲမင်း
ကိုးကား-Reuters

image

#နိုင်ငံတကာသတင်း
◼အစ္စ‌‌‌ရေးမြို့ကြီးများကို အီရန် ဒုံးကျည်များထိမှန်
အစ္စ‌‌ရေးနိုင်ငံ၏ မြို့တော်တဲလ်အဗစ် နှင့်‌မြောက်ပိုင်း ဟိုင်ဖာဆိပ်ကမ်းမြို့များတွင် ယမန်နေ့က အီရန်ဒုံးကျည်များထိမှန်ခဲ့ပြီး နေအိမ်များပျက်စီးခဲ့ကာလူသေဆုံးမှုလည်းမြင့်တက်လာခဲ့သည်။
ယမန်နေ့ည တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း နိုင်ငံအလယ်ပိုင်း၌ သေဆုံးခဲ့သူ သုံးဦး အပါအဝင် လူ ငါးဦး သေဆုံးခဲ့ကာ ဒါဇင်ပေါင်းများစွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း အစ္စရေးမီဒီယာများက ဖော်ပြကြသည်။
ယင်းအတွက်မဟာရန်သူ နှစ်နိုင်ငံကြားက ပဋိပက္ခသည် ကျယ်ပြန့်သောဒေသတွင်းပဋိပက္ခအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည်ဆိုသော စိုးရိမ်မှုများ ယခုသီ တင်းပတ် ဂျီ-၇ အစည်းအဝေးတက်ရောက်မည့် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များကြားတွင် ပျံ့နှံ့ခဲ့သည်။
လူပေါင်း ၃၀ ခန့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့သော ဟိုင်‌ဖာမြို့တွင်လည်း ရှာဖွေကယ် ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း အရေးပေါ်ဌာန တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားပြီး ဆိပ်ကမ်းအနီးမှ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ခု မီးလောင်နေကြောင်း မီဒီယာများက သတင်းဖော်ပြကြသည်။
တိုက်ရိုက် ရိုက်ကူးထားသော ရုပ်သံပုံရိပ်များတွင် တဲလ်အဗစ်မြို့ပေါ်မှ ဒုံး ကျည်များ ပျံသန်းသွားသည်ကို မြင်တွေ့ရပြီး ပေါက်ကွဲသံများလည်း ကြားရသည်။
တဲလ်အဗစ်မြို့တွင် လူနေအဆောက်အဦးများ ထိမှန်ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာ ၏ မျက်မြင်သက်သေများက ပြောကြားကြပြီး ‌ဂျေရုဆလင်မြို့တွင်လည်း ပေါက် ကွဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
၎င်းတို့၏ နောက်ဆုံးတိုက်ခိုက်မှု၌ အစ္စရေး၏ အဆင်ဆင့်ခံထားသော ကာကွယ်‌‌ရေး စနစ်များအား အချင်းချင်းပစ်မှတ်ထားလာစေသည့် နည်းလမ်းကို အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း အီရန်တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့ က ထုတ်ပြန်ပြောကြားသည်။
အမေရိကန်နှင့် အနောက်တိုင်းအင်အားများ၏ ကျယ်ပြန့်သောထောက်ခံမှု ခေ တ်အမီဆုံးနှင့် အသစ်လွင်ဆုံး ကာကွယ်ရေးနည်းပညာများကို ပိုင်ဆိုင်ထားလင့် ကစား ယခုစစ်ဆင်ရေးတွင်အသုံးပြုခဲ့သော နည်းလမ်းများနှင့် စွမ်းရည်များက သိမ်းပိုက်ထားသော နယ်မြေများရှိ ပစ်မှတ်များအား အောင်မြင်စွာ နှင့် အများဆုံး ထိမှန်မှုများ ရရှိခဲ့ကြောင်း အီရန် တော်လှန်ရေးအစောင့်တပ်ဖွဲ့ က ပြောကြားသည်။
တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း အနည်းဆုံး အစ္စရေးနိုင်ငံသား ၁၉ ဦး သေဆုံးကြောင်း အာဏာပိုင်များက ပြောကြားသည်။
အီရန်ဘက်တွင် သေဆုံးသူ ၂၂၄ ဦး အထိ ရှိပြီး အများစုမှာ အရပ်သားများဖြစ်ကြောင်း အီရန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရသူက ပြောကြားသည်။
ထိုအတောအတွင်းမှာပင် ဂျီ-၇ အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်များသည် ကနေဒါနိုင်ငံတွင် ရောက်ရှိနေကြပြီး အစ္စရေး-အီရန်ပဋိပက္ခအားထိပ်တန်းဦးစားပေး ဆွေးနွေးကြမည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြသည်။
ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲအတွက် ၎င်း၏ ဦးစားပေးကိစ္စများမှာ အီရန်အနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက် မထုတ်လုပ်ရေး (သို့မဟုတ်) မပိုင်ဆိုင်ရေး၊ အစ္စရေးက မိမိကိုယ်ကိုယ်ကာကွယ်ပိုင်ခွင့်ရှိရေး၊ ပဋိပက္ခအရှိန်မြင့်တက်မှုမရှိစေရေး နှင့် သံသမန်ရေးအတွက် နေရာ ဖန်တီးရေး တို့ဖြစ်ကြောင်း ဂျာမနီအဓိပတိ ဖရိုင်းဒရစ်မားဇ် က ပြောကြားသည်။
အစ္စရေး နှင့် အီရန်ကြား သဘောတူညီချက် ရမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း နှင့် တစ်ခါတစ်ရံကျလျှင် ယင်းအတွက် မိမိတို့ တိုက်ပွဲဝင်ရကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်ကလည်း ယမန်နေ့တွင် အစည်းအဝေးသို့ မသွားမီ သ တင်းထောက်များအား ပြောကြားသည်။
သတင်း-ရဲမင်း
ကိုးကား-Reuters

image