#end

Neptune ရဲ့ မျက်နှာပြင်မှာ တိုက်ခတ်နေတဲ့ လေထုမုန်တိုင်းကြီးများ ကတော့ သူ့ရဲ့ထူးခြားချက်တွေထဲက တစ်ခုပါ။ နေအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးမှာ အမြန်ဆုံးလေတိုက်နှုန်း (တစ်နာရီလျှင် မိုင် ၁,၃၀၀ ကျော်) တွေနဲ့ မုန်တိုင်းကြီးတွေ တိုက်ခတ်လေ့ရှိပါတယ်။
ဒီလေထုမုန်တိုင်းတွေဟာ ဂြိုဟ်၏ လည်ပတ်မှုနှင့် အတွင်းပိုင်းအပူရှိန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ယူဆရပါတယ်။
ဒီမုန်တိုင်းတွေကို ကြီးမားတဲ့ အမည်းရောင်အစက်အပြောက်ကြီးတွေအဖြစ် မြင်တွေ့နိုင်ပြီး "Great Dark Spot" (ကြီးမားသော အမှောင်အစက်) လိုမျိုး နာမည်ကြီး မုန်တိုင်းကြီးတွေလည်း ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။
Neptune မှာ "Small Dark Spot" နဲ့ "Scooter" လိုမျိုး တခြားအမှောင်ကွက်တွေလည်း တွေ့ရှိရပြီး ၎င်းတို့သည်လည်း မုန်တိုင်းစနစ်များ ဖြစ်ကြသည်။
Neptune ရဲ့ လေထုထဲမှာ "Diamond Rain" (စိန်မိုး) ရွာသွန်းနိုင်တယ်လို့လည်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယူဆကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အတွင်းပိုင်း ဖိအားနဲ့ အပူချိန် အလွန်မြင့်မားတဲ့အတွက် မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ထဲက ကာဗွန်အက်တမ်တွေဟာ စိန်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပြီး မိုးအဖြစ် ရွာသွန်းနိုင်ခြေရှိတယ်လို့ သီအိုရီအရ တွက်ချက်ထားကြပါတယ်။
Neptune မှာ ကွင်းများ (Rings) လည်းရှိပါတယ်။ သို့သော် Saturn (စနေဂြိုဟ်) ရဲ့ ကွင်းတွေလို တောက်ပထင်ရှားခြင်းမရှိဘဲ မှိန်ဖျော့တဲ့ ကွင်း ၅ ကွင်း ရှိပါတယ်။
ဒီကွင်းတွေကို "Adams," "Le Verrier," "Galle," "Lassell," နဲ့ "Arago" လို့ နာမည်ပေးထားပါတယ်။ အဆိုပါကွင်းတွေဟာ ရေခဲမှုန်တွေ၊ ဖုန်မှုန့်တွေနဲ့ ကျောက်စိုင်ငယ်လေးတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ အထူးခြားဆုံးကတော့ ကွင်းတွေထဲမှာ အချို့နေရာတွေမှာ "Arcs" လိုမျိုး ပိုမိုသိပ်သည်းတဲ့ အပိုင်းလေးတွေ ရှိနေခြင်းပါပဲ။ဆိုလိုတာက ring တစ်ချိူ့နေရာလေးတွေမှာ တပြေးညီထဲမဟုတ်ပဲ အခုံးလေးတွေဖြစ်နေတာပါ။
Neptune ကို ပထမဆုံး မြင်တွေ့ခဲ့ရတာကတော့ ၁၈၄၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့ မှာ ဂျာမန်နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် Johann Galle နဲ့ Urbain Le Verrier တို့က တယ်လီစကုပ်နဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေအဖွဲ့အစည်းထဲမှာ သင်္ချာနည်းအရ တွက်ချက်ပြီးမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
Uranus (ယူရေးနပ်စ်) ဂြိုဟ်ရဲ့ ပတ်လမ်းမှာ မှန်းဆမရတဲ့ မူမမှန်မှုတွေကြောင့် အခြားဂြိုဟ်ကြီးတစ်လုံးက ဆွဲအားသက်ရောက်နေတယ်လို့ ယူဆပြီး တွက်ချက်ရှာဖွေခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ကို အနီးကပ် စူးစမ်းလေ့လာနိုင်ခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော အာကာသယာဉ်ကတော့ NASA ရဲ့ "Voyager 2 (ဗွိုင်ယေဂျာ ၂)" ဖြစ်ပါတယ်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ ရက်နေ့ မှာ Voyager 2 ဟာ Neptune ကို အနီးကပ်ပျံသန်းလေ့လာခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ဂြိုဟ်ရံလတွေ၊ ကွင်းတွေနဲ့ လေထုအကြောင်း အဖိုးတန်အချက်အလက်များစွာကို ပြန်လည်ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။ Voyager 2 ရဲ့ ပုံရိပ်တွေကြောင့်သာ Neptune ရဲ့ လှပတဲ့ နက်ပြာရောင်ကို ကျွန်တော်တို့ မြင်တွေ့ခွင့်ရခဲ့တာပါ။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ Neptune ကို စူးစမ်းလေ့လာနေတဲ့အာကာသယာဉ် မရှိသေးပါဘူး။ အနာဂတ်မှာ Neptune နဲ့ သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ ဂြိုဟ်ရံလ Triton ကို အသေးစိတ်လေ့လာဖို့ "Neptune Orbiter" သို့မဟုတ် "Triton Hopper" လိုမျိုး မစ်ရှင်အသစ်တွေ စေလွှတ်ဖို့ NASA က ပညာရှင်တွေက စဉ်းစားနေကြပါတယ်။
Neptune ကို ဘယ်လိုမြင်ရမလဲ ?
Neptune ဟာ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။
အလွန်ကောင်းမွန်တဲ့ တယ်လီစကုပ်တွေနဲ့သာ ညဘက်ကောင်းကင်မှာ မှိန်ဖျော့တဲ့ အပြာရောင်အစက်လေးတစ်ခုလို မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။မျက်လုံးနဲ့ကြည့်ရင် မှိန်ဖျော့တဲ့ ကြယ်တစ်ပွင့်လိုသာ မြင်ရပြီး အရွယ်အစားကိုသေချာ ခွဲခြားဖို့တောင် အလွန်ခက်ခဲပါတယ်။
MASES ကပြုလုပ်တဲ့ ကလောကြယ်ကြည့်ပွဲတွေမှာတော့ ပြသဖူးပါတယ်။
Neptune ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အစွန်အဖျားအဝေးကွာဆုံး တစ်ဘက်မှာရှိတဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပြီး လေ့လာချင်စရာကောင်းတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိမ်နီးနားချင်း ဂြိုဟ်တစ်လုံးအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#end

Neptune ရဲ့ မျက်နှာပြင်မှာ တိုက်ခတ်နေတဲ့ လေထုမုန်တိုင်းကြီးများ ကတော့ သူ့ရဲ့ထူးခြားချက်တွေထဲက တစ်ခုပါ။ နေအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးမှာ အမြန်ဆုံးလေတိုက်နှုန်း (တစ်နာရီလျှင် မိုင် ၁,၃၀၀ ကျော်) တွေနဲ့ မုန်တိုင်းကြီးတွေ တိုက်ခတ်လေ့ရှိပါတယ်။
ဒီလေထုမုန်တိုင်းတွေဟာ ဂြိုဟ်၏ လည်ပတ်မှုနှင့် အတွင်းပိုင်းအပူရှိန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ယူဆရပါတယ်။
ဒီမုန်တိုင်းတွေကို ကြီးမားတဲ့ အမည်းရောင်အစက်အပြောက်ကြီးတွေအဖြစ် မြင်တွေ့နိုင်ပြီး "Great Dark Spot" (ကြီးမားသော အမှောင်အစက်) လိုမျိုး နာမည်ကြီး မုန်တိုင်းကြီးတွေလည်း ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။
Neptune မှာ "Small Dark Spot" နဲ့ "Scooter" လိုမျိုး တခြားအမှောင်ကွက်တွေလည်း တွေ့ရှိရပြီး ၎င်းတို့သည်လည်း မုန်တိုင်းစနစ်များ ဖြစ်ကြသည်။
Neptune ရဲ့ လေထုထဲမှာ "Diamond Rain" (စိန်မိုး) ရွာသွန်းနိုင်တယ်လို့လည်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယူဆကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အတွင်းပိုင်း ဖိအားနဲ့ အပူချိန် အလွန်မြင့်မားတဲ့အတွက် မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ထဲက ကာဗွန်အက်တမ်တွေဟာ စိန်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပြီး မိုးအဖြစ် ရွာသွန်းနိုင်ခြေရှိတယ်လို့ သီအိုရီအရ တွက်ချက်ထားကြပါတယ်။
Neptune မှာ ကွင်းများ (Rings) လည်းရှိပါတယ်။ သို့သော် Saturn (စနေဂြိုဟ်) ရဲ့ ကွင်းတွေလို တောက်ပထင်ရှားခြင်းမရှိဘဲ မှိန်ဖျော့တဲ့ ကွင်း ၅ ကွင်း ရှိပါတယ်။
ဒီကွင်းတွေကို "Adams," "Le Verrier," "Galle," "Lassell," နဲ့ "Arago" လို့ နာမည်ပေးထားပါတယ်။ အဆိုပါကွင်းတွေဟာ ရေခဲမှုန်တွေ၊ ဖုန်မှုန့်တွေနဲ့ ကျောက်စိုင်ငယ်လေးတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ အထူးခြားဆုံးကတော့ ကွင်းတွေထဲမှာ အချို့နေရာတွေမှာ "Arcs" လိုမျိုး ပိုမိုသိပ်သည်းတဲ့ အပိုင်းလေးတွေ ရှိနေခြင်းပါပဲ။ဆိုလိုတာက ring တစ်ချိူ့နေရာလေးတွေမှာ တပြေးညီထဲမဟုတ်ပဲ အခုံးလေးတွေဖြစ်နေတာပါ။
Neptune ကို ပထမဆုံး မြင်တွေ့ခဲ့ရတာကတော့ ၁၈၄၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့ မှာ ဂျာမန်နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် Johann Galle နဲ့ Urbain Le Verrier တို့က တယ်လီစကုပ်နဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေအဖွဲ့အစည်းထဲမှာ သင်္ချာနည်းအရ တွက်ချက်ပြီးမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
Uranus (ယူရေးနပ်စ်) ဂြိုဟ်ရဲ့ ပတ်လမ်းမှာ မှန်းဆမရတဲ့ မူမမှန်မှုတွေကြောင့် အခြားဂြိုဟ်ကြီးတစ်လုံးက ဆွဲအားသက်ရောက်နေတယ်လို့ ယူဆပြီး တွက်ချက်ရှာဖွေခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ကို အနီးကပ် စူးစမ်းလေ့လာနိုင်ခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော အာကာသယာဉ်ကတော့ NASA ရဲ့ "Voyager 2 (ဗွိုင်ယေဂျာ ၂)" ဖြစ်ပါတယ်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ ရက်နေ့ မှာ Voyager 2 ဟာ Neptune ကို အနီးကပ်ပျံသန်းလေ့လာခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ဂြိုဟ်ရံလတွေ၊ ကွင်းတွေနဲ့ လေထုအကြောင်း အဖိုးတန်အချက်အလက်များစွာကို ပြန်လည်ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။ Voyager 2 ရဲ့ ပုံရိပ်တွေကြောင့်သာ Neptune ရဲ့ လှပတဲ့ နက်ပြာရောင်ကို ကျွန်တော်တို့ မြင်တွေ့ခွင့်ရခဲ့တာပါ။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ Neptune ကို စူးစမ်းလေ့လာနေတဲ့အာကာသယာဉ် မရှိသေးပါဘူး။ အနာဂတ်မှာ Neptune နဲ့ သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ ဂြိုဟ်ရံလ Triton ကို အသေးစိတ်လေ့လာဖို့ "Neptune Orbiter" သို့မဟုတ် "Triton Hopper" လိုမျိုး မစ်ရှင်အသစ်တွေ စေလွှတ်ဖို့ NASA က ပညာရှင်တွေက စဉ်းစားနေကြပါတယ်။
Neptune ကို ဘယ်လိုမြင်ရမလဲ ?
Neptune ဟာ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။
အလွန်ကောင်းမွန်တဲ့ တယ်လီစကုပ်တွေနဲ့သာ ညဘက်ကောင်းကင်မှာ မှိန်ဖျော့တဲ့ အပြာရောင်အစက်လေးတစ်ခုလို မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။မျက်လုံးနဲ့ကြည့်ရင် မှိန်ဖျော့တဲ့ ကြယ်တစ်ပွင့်လိုသာ မြင်ရပြီး အရွယ်အစားကိုသေချာ ခွဲခြားဖို့တောင် အလွန်ခက်ခဲပါတယ်။
MASES ကပြုလုပ်တဲ့ ကလောကြယ်ကြည့်ပွဲတွေမှာတော့ ပြသဖူးပါတယ်။
Neptune ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အစွန်အဖျားအဝေးကွာဆုံး တစ်ဘက်မှာရှိတဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပြီး လေ့လာချင်စရာကောင်းတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိမ်နီးနားချင်း ဂြိုဟ်တစ်လုံးအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#end

Neptune ရဲ့ မျက်နှာပြင်မှာ တိုက်ခတ်နေတဲ့ လေထုမုန်တိုင်းကြီးများ ကတော့ သူ့ရဲ့ထူးခြားချက်တွေထဲက တစ်ခုပါ။ နေအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးမှာ အမြန်ဆုံးလေတိုက်နှုန်း (တစ်နာရီလျှင် မိုင် ၁,၃၀၀ ကျော်) တွေနဲ့ မုန်တိုင်းကြီးတွေ တိုက်ခတ်လေ့ရှိပါတယ်။
ဒီလေထုမုန်တိုင်းတွေဟာ ဂြိုဟ်၏ လည်ပတ်မှုနှင့် အတွင်းပိုင်းအပူရှိန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ယူဆရပါတယ်။
ဒီမုန်တိုင်းတွေကို ကြီးမားတဲ့ အမည်းရောင်အစက်အပြောက်ကြီးတွေအဖြစ် မြင်တွေ့နိုင်ပြီး "Great Dark Spot" (ကြီးမားသော အမှောင်အစက်) လိုမျိုး နာမည်ကြီး မုန်တိုင်းကြီးတွေလည်း ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။
Neptune မှာ "Small Dark Spot" နဲ့ "Scooter" လိုမျိုး တခြားအမှောင်ကွက်တွေလည်း တွေ့ရှိရပြီး ၎င်းတို့သည်လည်း မုန်တိုင်းစနစ်များ ဖြစ်ကြသည်။
Neptune ရဲ့ လေထုထဲမှာ "Diamond Rain" (စိန်မိုး) ရွာသွန်းနိုင်တယ်လို့လည်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယူဆကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အတွင်းပိုင်း ဖိအားနဲ့ အပူချိန် အလွန်မြင့်မားတဲ့အတွက် မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ထဲက ကာဗွန်အက်တမ်တွေဟာ စိန်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပြီး မိုးအဖြစ် ရွာသွန်းနိုင်ခြေရှိတယ်လို့ သီအိုရီအရ တွက်ချက်ထားကြပါတယ်။
Neptune မှာ ကွင်းများ (Rings) လည်းရှိပါတယ်။ သို့သော် Saturn (စနေဂြိုဟ်) ရဲ့ ကွင်းတွေလို တောက်ပထင်ရှားခြင်းမရှိဘဲ မှိန်ဖျော့တဲ့ ကွင်း ၅ ကွင်း ရှိပါတယ်။
ဒီကွင်းတွေကို "Adams," "Le Verrier," "Galle," "Lassell," နဲ့ "Arago" လို့ နာမည်ပေးထားပါတယ်။ အဆိုပါကွင်းတွေဟာ ရေခဲမှုန်တွေ၊ ဖုန်မှုန့်တွေနဲ့ ကျောက်စိုင်ငယ်လေးတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ အထူးခြားဆုံးကတော့ ကွင်းတွေထဲမှာ အချို့နေရာတွေမှာ "Arcs" လိုမျိုး ပိုမိုသိပ်သည်းတဲ့ အပိုင်းလေးတွေ ရှိနေခြင်းပါပဲ။ဆိုလိုတာက ring တစ်ချိူ့နေရာလေးတွေမှာ တပြေးညီထဲမဟုတ်ပဲ အခုံးလေးတွေဖြစ်နေတာပါ။
Neptune ကို ပထမဆုံး မြင်တွေ့ခဲ့ရတာကတော့ ၁၈၄၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့ မှာ ဂျာမန်နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် Johann Galle နဲ့ Urbain Le Verrier တို့က တယ်လီစကုပ်နဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေအဖွဲ့အစည်းထဲမှာ သင်္ချာနည်းအရ တွက်ချက်ပြီးမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
Uranus (ယူရေးနပ်စ်) ဂြိုဟ်ရဲ့ ပတ်လမ်းမှာ မှန်းဆမရတဲ့ မူမမှန်မှုတွေကြောင့် အခြားဂြိုဟ်ကြီးတစ်လုံးက ဆွဲအားသက်ရောက်နေတယ်လို့ ယူဆပြီး တွက်ချက်ရှာဖွေခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ကို အနီးကပ် စူးစမ်းလေ့လာနိုင်ခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော အာကာသယာဉ်ကတော့ NASA ရဲ့ "Voyager 2 (ဗွိုင်ယေဂျာ ၂)" ဖြစ်ပါတယ်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ ရက်နေ့ မှာ Voyager 2 ဟာ Neptune ကို အနီးကပ်ပျံသန်းလေ့လာခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ဂြိုဟ်ရံလတွေ၊ ကွင်းတွေနဲ့ လေထုအကြောင်း အဖိုးတန်အချက်အလက်များစွာကို ပြန်လည်ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။ Voyager 2 ရဲ့ ပုံရိပ်တွေကြောင့်သာ Neptune ရဲ့ လှပတဲ့ နက်ပြာရောင်ကို ကျွန်တော်တို့ မြင်တွေ့ခွင့်ရခဲ့တာပါ။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ Neptune ကို စူးစမ်းလေ့လာနေတဲ့အာကာသယာဉ် မရှိသေးပါဘူး။ အနာဂတ်မှာ Neptune နဲ့ သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ ဂြိုဟ်ရံလ Triton ကို အသေးစိတ်လေ့လာဖို့ "Neptune Orbiter" သို့မဟုတ် "Triton Hopper" လိုမျိုး မစ်ရှင်အသစ်တွေ စေလွှတ်ဖို့ NASA က ပညာရှင်တွေက စဉ်းစားနေကြပါတယ်။
Neptune ကို ဘယ်လိုမြင်ရမလဲ ?
Neptune ဟာ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။
အလွန်ကောင်းမွန်တဲ့ တယ်လီစကုပ်တွေနဲ့သာ ညဘက်ကောင်းကင်မှာ မှိန်ဖျော့တဲ့ အပြာရောင်အစက်လေးတစ်ခုလို မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။မျက်လုံးနဲ့ကြည့်ရင် မှိန်ဖျော့တဲ့ ကြယ်တစ်ပွင့်လိုသာ မြင်ရပြီး အရွယ်အစားကိုသေချာ ခွဲခြားဖို့တောင် အလွန်ခက်ခဲပါတယ်။
MASES ကပြုလုပ်တဲ့ ကလောကြယ်ကြည့်ပွဲတွေမှာတော့ ပြသဖူးပါတယ်။
Neptune ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အစွန်အဖျားအဝေးကွာဆုံး တစ်ဘက်မှာရှိတဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပြီး လေ့လာချင်စရာကောင်းတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိမ်နီးနားချင်း ဂြိုဟ်တစ်လုံးအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#end

Neptune ရဲ့ မျက်နှာပြင်မှာ တိုက်ခတ်နေတဲ့ လေထုမုန်တိုင်းကြီးများ ကတော့ သူ့ရဲ့ထူးခြားချက်တွေထဲက တစ်ခုပါ။ နေအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးမှာ အမြန်ဆုံးလေတိုက်နှုန်း (တစ်နာရီလျှင် မိုင် ၁,၃၀၀ ကျော်) တွေနဲ့ မုန်တိုင်းကြီးတွေ တိုက်ခတ်လေ့ရှိပါတယ်။
ဒီလေထုမုန်တိုင်းတွေဟာ ဂြိုဟ်၏ လည်ပတ်မှုနှင့် အတွင်းပိုင်းအပူရှိန်တို့ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ယူဆရပါတယ်။
ဒီမုန်တိုင်းတွေကို ကြီးမားတဲ့ အမည်းရောင်အစက်အပြောက်ကြီးတွေအဖြစ် မြင်တွေ့နိုင်ပြီး "Great Dark Spot" (ကြီးမားသော အမှောင်အစက်) လိုမျိုး နာမည်ကြီး မုန်တိုင်းကြီးတွေလည်း ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။
Neptune မှာ "Small Dark Spot" နဲ့ "Scooter" လိုမျိုး တခြားအမှောင်ကွက်တွေလည်း တွေ့ရှိရပြီး ၎င်းတို့သည်လည်း မုန်တိုင်းစနစ်များ ဖြစ်ကြသည်။
Neptune ရဲ့ လေထုထဲမှာ "Diamond Rain" (စိန်မိုး) ရွာသွန်းနိုင်တယ်လို့လည်း သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယူဆကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အတွင်းပိုင်း ဖိအားနဲ့ အပူချိန် အလွန်မြင့်မားတဲ့အတွက် မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ထဲက ကာဗွန်အက်တမ်တွေဟာ စိန်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပြီး မိုးအဖြစ် ရွာသွန်းနိုင်ခြေရှိတယ်လို့ သီအိုရီအရ တွက်ချက်ထားကြပါတယ်။
Neptune မှာ ကွင်းများ (Rings) လည်းရှိပါတယ်။ သို့သော် Saturn (စနေဂြိုဟ်) ရဲ့ ကွင်းတွေလို တောက်ပထင်ရှားခြင်းမရှိဘဲ မှိန်ဖျော့တဲ့ ကွင်း ၅ ကွင်း ရှိပါတယ်။
ဒီကွင်းတွေကို "Adams," "Le Verrier," "Galle," "Lassell," နဲ့ "Arago" လို့ နာမည်ပေးထားပါတယ်။ အဆိုပါကွင်းတွေဟာ ရေခဲမှုန်တွေ၊ ဖုန်မှုန့်တွေနဲ့ ကျောက်စိုင်ငယ်လေးတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ အထူးခြားဆုံးကတော့ ကွင်းတွေထဲမှာ အချို့နေရာတွေမှာ "Arcs" လိုမျိုး ပိုမိုသိပ်သည်းတဲ့ အပိုင်းလေးတွေ ရှိနေခြင်းပါပဲ။ဆိုလိုတာက ring တစ်ချိူ့နေရာလေးတွေမှာ တပြေးညီထဲမဟုတ်ပဲ အခုံးလေးတွေဖြစ်နေတာပါ။
Neptune ကို ပထမဆုံး မြင်တွေ့ခဲ့ရတာကတော့ ၁၈၄၆ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့ မှာ ဂျာမန်နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် Johann Galle နဲ့ Urbain Le Verrier တို့က တယ်လီစကုပ်နဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေအဖွဲ့အစည်းထဲမှာ သင်္ချာနည်းအရ တွက်ချက်ပြီးမှ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
Uranus (ယူရေးနပ်စ်) ဂြိုဟ်ရဲ့ ပတ်လမ်းမှာ မှန်းဆမရတဲ့ မူမမှန်မှုတွေကြောင့် အခြားဂြိုဟ်ကြီးတစ်လုံးက ဆွဲအားသက်ရောက်နေတယ်လို့ ယူဆပြီး တွက်ချက်ရှာဖွေခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ကို အနီးကပ် စူးစမ်းလေ့လာနိုင်ခဲ့တဲ့ တစ်ခုတည်းသော အာကာသယာဉ်ကတော့ NASA ရဲ့ "Voyager 2 (ဗွိုင်ယေဂျာ ၂)" ဖြစ်ပါတယ်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ ရက်နေ့ မှာ Voyager 2 ဟာ Neptune ကို အနီးကပ်ပျံသန်းလေ့လာခဲ့ပြီး သူ့ရဲ့ ဂြိုဟ်ရံလတွေ၊ ကွင်းတွေနဲ့ လေထုအကြောင်း အဖိုးတန်အချက်အလက်များစွာကို ပြန်လည်ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။ Voyager 2 ရဲ့ ပုံရိပ်တွေကြောင့်သာ Neptune ရဲ့ လှပတဲ့ နက်ပြာရောင်ကို ကျွန်တော်တို့ မြင်တွေ့ခွင့်ရခဲ့တာပါ။
လက်ရှိအချိန်မှာတော့ Neptune ကို စူးစမ်းလေ့လာနေတဲ့အာကာသယာဉ် မရှိသေးပါဘူး။ အနာဂတ်မှာ Neptune နဲ့ သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ ဂြိုဟ်ရံလ Triton ကို အသေးစိတ်လေ့လာဖို့ "Neptune Orbiter" သို့မဟုတ် "Triton Hopper" လိုမျိုး မစ်ရှင်အသစ်တွေ စေလွှတ်ဖို့ NASA က ပညာရှင်တွေက စဉ်းစားနေကြပါတယ်။
Neptune ကို ဘယ်လိုမြင်ရမလဲ ?
Neptune ဟာ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။
အလွန်ကောင်းမွန်တဲ့ တယ်လီစကုပ်တွေနဲ့သာ ညဘက်ကောင်းကင်မှာ မှိန်ဖျော့တဲ့ အပြာရောင်အစက်လေးတစ်ခုလို မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။မျက်လုံးနဲ့ကြည့်ရင် မှိန်ဖျော့တဲ့ ကြယ်တစ်ပွင့်လိုသာ မြင်ရပြီး အရွယ်အစားကိုသေချာ ခွဲခြားဖို့တောင် အလွန်ခက်ခဲပါတယ်။
MASES ကပြုလုပ်တဲ့ ကလောကြယ်ကြည့်ပွဲတွေမှာတော့ ပြသဖူးပါတယ်။
Neptune ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အစွန်အဖျားအဝေးကွာဆုံး တစ်ဘက်မှာရှိတဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပြီး လေ့လာချင်စရာကောင်းတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အိမ်နီးနားချင်း ဂြိုဟ်တစ်လုံးအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

#ဆက်ရန်ရှိ

Neptune (နက်ပကျွန်း) ဂြိုဟ် ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်း Solar System အတွင်းမှာ နေမှစတင်ရေတွက်လျှင် အဋ္ဌမမြောက်ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
နေနဲ့ အဝေးဆုံးမှာရှိတဲ့ ဂြိုဟ်တစ်လုံးဖြစ်ပြီး ရေခဲနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဧရာမဂြိုဟ်ကြီး Ice Giant အမျိုးအစား ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ နက်ပြာရောင်သန်းနေတဲ့ အရောင်အသွေးကြောင့် "ပင်လယ်ပြာရောင်ဂြိုဟ်" (The Blue Planet) လို့လည်း လူသိများပါတယ်။
Neptune ကို တယ်လီစကုပ်နဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် နက်ပြာရောင်တောက်ပနေတာကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူ့ရဲ့လေထုထဲမှာ မီသိန်း (Methane) ဓာတ်ငွေ့ အများအပြား ပါဝင်နေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ဟာ အနီရောင်အလင်းကို စုပ်ယူပြီး အပြာရောင်အလင်းကို ပြန်လည်ဖြာထွက်စေတာမို့ ဂြိုဟ်တစ်ခုလုံး အပြာရောင် လှလှပပ မြင်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အင်္ဂလိပ်နာမည် Neptune ဟာ ရောမလူမျိုးတွေရဲ့ သမုဒ္ဒရာနတ်ဘုရား Neptune ကို အစွဲပြုပြီး ပေးထားတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့နက်ပြာရောင်က ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရဲ့ အရောင်ကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ရှေးလူများက ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အရွယ်အစား ဟာ ကမ္ဘာထက် လေးဆခန့် ပိုကြီးပါတယ်။ အချင်းအားဖြင့် ကမ္ဘာ့အချင်းရဲ့ ၃.၈၈ ဆ ခန့်ရှိပြီး နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ စတုတ္ထအကြီးဆုံးဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ထုထည်ဟာ ကမ္ဘာ့ထုထည်ရဲ့ ၁၇ ဆ ခန့် ရှိပါတယ်။
Neptune ဟာ အဓိကအားဖြင့် ရေ၊ အမ်မိုးနီးယား (Ammonia) နဲ့ မီသိန်းတို့လို အငွေ့ပျံလွယ်တဲ့ ရေခဲတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ သူ့မှာ သိပ်သည်းတဲ့ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုနျူကလိယ rocky and metallic core တစ်ခုရှိပြီး ယင်းကို ရေခဲ၊ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုတွေ ရောနှောထားတဲ့ ဒြပ်ထုကြီးက ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။
ဒီအတွင်းဗဟို အလွှာကို "ice mantle" (ရေခဲအလွှာ) လို့လည်း ခေါ်ဆိုကြပြီး အလွန်ပူပြင်းပြီး ဖိအားမြင့်မားတဲ့ အရည်အခြေအနေမှာ ရှိနိုင်တယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
Neptune ရဲ့ လေထု ကတော့ ဟိုက်ဒရိုဂျင် (Hydrogen) ၈၀% ခန့်၊ ဟီလီယမ် (Helium) ၁၉% ခန့်နဲ့ မီသိန်း ၁% ခန့်တို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် အလွန်အေးပြီး မျက်နှာပြင်အပူချိန်က -၂၁၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (-၃၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ဝန်းကျင်အထိ ကျဆင်းနိုင်ပါတယ်။
Neptune ဟာ နေကို တစ်ပတ်ပတ်ဖို့ ကမ္ဘာနှစ်ပေါင်း ၁၆၅ နှစ် ကြာမြင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၁၈၄၆ ခုနှစ်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီးကတည်းက သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး နေကို တစ်ပတ်ပြည့်အောင် ပတ်ခဲ့တာဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာမှ ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ တစ်ရက်တာကာလ (ဂြိုဟ်ကိုယ်တိုင် တစ်ပတ်လည်ချိန်) ကတော့ ကမ္ဘာ့အချိန် ၁၆ နာရီခန့်သာ ရှိပြီး အလွန်လျင်မြန်စွာ လည်ပတ်နေတာကို ပြသပါတယ်။မုန်တိုင်းတွေဖြစ်ပေါ်ရတာက ဒီလိုလျင်မြန်စွာလည်ပတ်နေတာကြောင့်ပါ။

#ဆက်ရန်ရှိ

Neptune (နက်ပကျွန်း) ဂြိုဟ် ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်း Solar System အတွင်းမှာ နေမှစတင်ရေတွက်လျှင် အဋ္ဌမမြောက်ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
နေနဲ့ အဝေးဆုံးမှာရှိတဲ့ ဂြိုဟ်တစ်လုံးဖြစ်ပြီး ရေခဲနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဧရာမဂြိုဟ်ကြီး Ice Giant အမျိုးအစား ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ နက်ပြာရောင်သန်းနေတဲ့ အရောင်အသွေးကြောင့် "ပင်လယ်ပြာရောင်ဂြိုဟ်" (The Blue Planet) လို့လည်း လူသိများပါတယ်။
Neptune ကို တယ်လီစကုပ်နဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် နက်ပြာရောင်တောက်ပနေတာကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူ့ရဲ့လေထုထဲမှာ မီသိန်း (Methane) ဓာတ်ငွေ့ အများအပြား ပါဝင်နေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ဟာ အနီရောင်အလင်းကို စုပ်ယူပြီး အပြာရောင်အလင်းကို ပြန်လည်ဖြာထွက်စေတာမို့ ဂြိုဟ်တစ်ခုလုံး အပြာရောင် လှလှပပ မြင်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အင်္ဂလိပ်နာမည် Neptune ဟာ ရောမလူမျိုးတွေရဲ့ သမုဒ္ဒရာနတ်ဘုရား Neptune ကို အစွဲပြုပြီး ပေးထားတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့နက်ပြာရောင်က ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရဲ့ အရောင်ကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ရှေးလူများက ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အရွယ်အစား ဟာ ကမ္ဘာထက် လေးဆခန့် ပိုကြီးပါတယ်။ အချင်းအားဖြင့် ကမ္ဘာ့အချင်းရဲ့ ၃.၈၈ ဆ ခန့်ရှိပြီး နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ စတုတ္ထအကြီးဆုံးဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ထုထည်ဟာ ကမ္ဘာ့ထုထည်ရဲ့ ၁၇ ဆ ခန့် ရှိပါတယ်။
Neptune ဟာ အဓိကအားဖြင့် ရေ၊ အမ်မိုးနီးယား (Ammonia) နဲ့ မီသိန်းတို့လို အငွေ့ပျံလွယ်တဲ့ ရေခဲတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ သူ့မှာ သိပ်သည်းတဲ့ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုနျူကလိယ rocky and metallic core တစ်ခုရှိပြီး ယင်းကို ရေခဲ၊ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုတွေ ရောနှောထားတဲ့ ဒြပ်ထုကြီးက ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။
ဒီအတွင်းဗဟို အလွှာကို "ice mantle" (ရေခဲအလွှာ) လို့လည်း ခေါ်ဆိုကြပြီး အလွန်ပူပြင်းပြီး ဖိအားမြင့်မားတဲ့ အရည်အခြေအနေမှာ ရှိနိုင်တယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
Neptune ရဲ့ လေထု ကတော့ ဟိုက်ဒရိုဂျင် (Hydrogen) ၈၀% ခန့်၊ ဟီလီယမ် (Helium) ၁၉% ခန့်နဲ့ မီသိန်း ၁% ခန့်တို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် အလွန်အေးပြီး မျက်နှာပြင်အပူချိန်က -၂၁၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (-၃၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ဝန်းကျင်အထိ ကျဆင်းနိုင်ပါတယ်။
Neptune ဟာ နေကို တစ်ပတ်ပတ်ဖို့ ကမ္ဘာနှစ်ပေါင်း ၁၆၅ နှစ် ကြာမြင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၁၈၄၆ ခုနှစ်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီးကတည်းက သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး နေကို တစ်ပတ်ပြည့်အောင် ပတ်ခဲ့တာဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာမှ ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ တစ်ရက်တာကာလ (ဂြိုဟ်ကိုယ်တိုင် တစ်ပတ်လည်ချိန်) ကတော့ ကမ္ဘာ့အချိန် ၁၆ နာရီခန့်သာ ရှိပြီး အလွန်လျင်မြန်စွာ လည်ပတ်နေတာကို ပြသပါတယ်။မုန်တိုင်းတွေဖြစ်ပေါ်ရတာက ဒီလိုလျင်မြန်စွာလည်ပတ်နေတာကြောင့်ပါ။

#ဆက်ရန်ရှိ

Neptune (နက်ပကျွန်း) ဂြိုဟ် ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်း Solar System အတွင်းမှာ နေမှစတင်ရေတွက်လျှင် အဋ္ဌမမြောက်ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
နေနဲ့ အဝေးဆုံးမှာရှိတဲ့ ဂြိုဟ်တစ်လုံးဖြစ်ပြီး ရေခဲနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဧရာမဂြိုဟ်ကြီး Ice Giant အမျိုးအစား ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ နက်ပြာရောင်သန်းနေတဲ့ အရောင်အသွေးကြောင့် "ပင်လယ်ပြာရောင်ဂြိုဟ်" (The Blue Planet) လို့လည်း လူသိများပါတယ်။
Neptune ကို တယ်လီစကုပ်နဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် နက်ပြာရောင်တောက်ပနေတာကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူ့ရဲ့လေထုထဲမှာ မီသိန်း (Methane) ဓာတ်ငွေ့ အများအပြား ပါဝင်နေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ဟာ အနီရောင်အလင်းကို စုပ်ယူပြီး အပြာရောင်အလင်းကို ပြန်လည်ဖြာထွက်စေတာမို့ ဂြိုဟ်တစ်ခုလုံး အပြာရောင် လှလှပပ မြင်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အင်္ဂလိပ်နာမည် Neptune ဟာ ရောမလူမျိုးတွေရဲ့ သမုဒ္ဒရာနတ်ဘုရား Neptune ကို အစွဲပြုပြီး ပေးထားတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့နက်ပြာရောင်က ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရဲ့ အရောင်ကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ရှေးလူများက ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အရွယ်အစား ဟာ ကမ္ဘာထက် လေးဆခန့် ပိုကြီးပါတယ်။ အချင်းအားဖြင့် ကမ္ဘာ့အချင်းရဲ့ ၃.၈၈ ဆ ခန့်ရှိပြီး နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ စတုတ္ထအကြီးဆုံးဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ထုထည်ဟာ ကမ္ဘာ့ထုထည်ရဲ့ ၁၇ ဆ ခန့် ရှိပါတယ်။
Neptune ဟာ အဓိကအားဖြင့် ရေ၊ အမ်မိုးနီးယား (Ammonia) နဲ့ မီသိန်းတို့လို အငွေ့ပျံလွယ်တဲ့ ရေခဲတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ သူ့မှာ သိပ်သည်းတဲ့ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုနျူကလိယ rocky and metallic core တစ်ခုရှိပြီး ယင်းကို ရေခဲ၊ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုတွေ ရောနှောထားတဲ့ ဒြပ်ထုကြီးက ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။
ဒီအတွင်းဗဟို အလွှာကို "ice mantle" (ရေခဲအလွှာ) လို့လည်း ခေါ်ဆိုကြပြီး အလွန်ပူပြင်းပြီး ဖိအားမြင့်မားတဲ့ အရည်အခြေအနေမှာ ရှိနိုင်တယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
Neptune ရဲ့ လေထု ကတော့ ဟိုက်ဒရိုဂျင် (Hydrogen) ၈၀% ခန့်၊ ဟီလီယမ် (Helium) ၁၉% ခန့်နဲ့ မီသိန်း ၁% ခန့်တို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် အလွန်အေးပြီး မျက်နှာပြင်အပူချိန်က -၂၁၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (-၃၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ဝန်းကျင်အထိ ကျဆင်းနိုင်ပါတယ်။
Neptune ဟာ နေကို တစ်ပတ်ပတ်ဖို့ ကမ္ဘာနှစ်ပေါင်း ၁၆၅ နှစ် ကြာမြင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၁၈၄၆ ခုနှစ်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီးကတည်းက သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး နေကို တစ်ပတ်ပြည့်အောင် ပတ်ခဲ့တာဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာမှ ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ တစ်ရက်တာကာလ (ဂြိုဟ်ကိုယ်တိုင် တစ်ပတ်လည်ချိန်) ကတော့ ကမ္ဘာ့အချိန် ၁၆ နာရီခန့်သာ ရှိပြီး အလွန်လျင်မြန်စွာ လည်ပတ်နေတာကို ပြသပါတယ်။မုန်တိုင်းတွေဖြစ်ပေါ်ရတာက ဒီလိုလျင်မြန်စွာလည်ပတ်နေတာကြောင့်ပါ။

#ဆက်ရန်ရှိ

Neptune (နက်ပကျွန်း) ဂြိုဟ် ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်း Solar System အတွင်းမှာ နေမှစတင်ရေတွက်လျှင် အဋ္ဌမမြောက်ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
နေနဲ့ အဝေးဆုံးမှာရှိတဲ့ ဂြိုဟ်တစ်လုံးဖြစ်ပြီး ရေခဲနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဧရာမဂြိုဟ်ကြီး Ice Giant အမျိုးအစား ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ နက်ပြာရောင်သန်းနေတဲ့ အရောင်အသွေးကြောင့် "ပင်လယ်ပြာရောင်ဂြိုဟ်" (The Blue Planet) လို့လည်း လူသိများပါတယ်။
Neptune ကို တယ်လီစကုပ်နဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် နက်ပြာရောင်တောက်ပနေတာကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူ့ရဲ့လေထုထဲမှာ မီသိန်း (Methane) ဓာတ်ငွေ့ အများအပြား ပါဝင်နေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ဟာ အနီရောင်အလင်းကို စုပ်ယူပြီး အပြာရောင်အလင်းကို ပြန်လည်ဖြာထွက်စေတာမို့ ဂြိုဟ်တစ်ခုလုံး အပြာရောင် လှလှပပ မြင်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အင်္ဂလိပ်နာမည် Neptune ဟာ ရောမလူမျိုးတွေရဲ့ သမုဒ္ဒရာနတ်ဘုရား Neptune ကို အစွဲပြုပြီး ပေးထားတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့နက်ပြာရောင်က ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရဲ့ အရောင်ကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ရှေးလူများက ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အရွယ်အစား ဟာ ကမ္ဘာထက် လေးဆခန့် ပိုကြီးပါတယ်။ အချင်းအားဖြင့် ကမ္ဘာ့အချင်းရဲ့ ၃.၈၈ ဆ ခန့်ရှိပြီး နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ စတုတ္ထအကြီးဆုံးဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ထုထည်ဟာ ကမ္ဘာ့ထုထည်ရဲ့ ၁၇ ဆ ခန့် ရှိပါတယ်။
Neptune ဟာ အဓိကအားဖြင့် ရေ၊ အမ်မိုးနီးယား (Ammonia) နဲ့ မီသိန်းတို့လို အငွေ့ပျံလွယ်တဲ့ ရေခဲတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ သူ့မှာ သိပ်သည်းတဲ့ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုနျူကလိယ rocky and metallic core တစ်ခုရှိပြီး ယင်းကို ရေခဲ၊ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုတွေ ရောနှောထားတဲ့ ဒြပ်ထုကြီးက ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။
ဒီအတွင်းဗဟို အလွှာကို "ice mantle" (ရေခဲအလွှာ) လို့လည်း ခေါ်ဆိုကြပြီး အလွန်ပူပြင်းပြီး ဖိအားမြင့်မားတဲ့ အရည်အခြေအနေမှာ ရှိနိုင်တယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
Neptune ရဲ့ လေထု ကတော့ ဟိုက်ဒရိုဂျင် (Hydrogen) ၈၀% ခန့်၊ ဟီလီယမ် (Helium) ၁၉% ခန့်နဲ့ မီသိန်း ၁% ခန့်တို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် အလွန်အေးပြီး မျက်နှာပြင်အပူချိန်က -၂၁၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (-၃၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ဝန်းကျင်အထိ ကျဆင်းနိုင်ပါတယ်။
Neptune ဟာ နေကို တစ်ပတ်ပတ်ဖို့ ကမ္ဘာနှစ်ပေါင်း ၁၆၅ နှစ် ကြာမြင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၁၈၄၆ ခုနှစ်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီးကတည်းက သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး နေကို တစ်ပတ်ပြည့်အောင် ပတ်ခဲ့တာဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာမှ ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ တစ်ရက်တာကာလ (ဂြိုဟ်ကိုယ်တိုင် တစ်ပတ်လည်ချိန်) ကတော့ ကမ္ဘာ့အချိန် ၁၆ နာရီခန့်သာ ရှိပြီး အလွန်လျင်မြန်စွာ လည်ပတ်နေတာကို ပြသပါတယ်။မုန်တိုင်းတွေဖြစ်ပေါ်ရတာက ဒီလိုလျင်မြန်စွာလည်ပတ်နေတာကြောင့်ပါ။

#ဆက်ရန်ရှိ

Neptune (နက်ပကျွန်း) ဂြိုဟ် ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်း Solar System အတွင်းမှာ နေမှစတင်ရေတွက်လျှင် အဋ္ဌမမြောက်ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
နေနဲ့ အဝေးဆုံးမှာရှိတဲ့ ဂြိုဟ်တစ်လုံးဖြစ်ပြီး ရေခဲနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဧရာမဂြိုဟ်ကြီး Ice Giant အမျိုးအစား ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ နက်ပြာရောင်သန်းနေတဲ့ အရောင်အသွေးကြောင့် "ပင်လယ်ပြာရောင်ဂြိုဟ်" (The Blue Planet) လို့လည်း လူသိများပါတယ်။
Neptune ကို တယ်လီစကုပ်နဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် နက်ပြာရောင်တောက်ပနေတာကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူ့ရဲ့လေထုထဲမှာ မီသိန်း (Methane) ဓာတ်ငွေ့ အများအပြား ပါဝင်နေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ဟာ အနီရောင်အလင်းကို စုပ်ယူပြီး အပြာရောင်အလင်းကို ပြန်လည်ဖြာထွက်စေတာမို့ ဂြိုဟ်တစ်ခုလုံး အပြာရောင် လှလှပပ မြင်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အင်္ဂလိပ်နာမည် Neptune ဟာ ရောမလူမျိုးတွေရဲ့ သမုဒ္ဒရာနတ်ဘုရား Neptune ကို အစွဲပြုပြီး ပေးထားတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့နက်ပြာရောင်က ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရဲ့ အရောင်ကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ရှေးလူများက ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အရွယ်အစား ဟာ ကမ္ဘာထက် လေးဆခန့် ပိုကြီးပါတယ်။ အချင်းအားဖြင့် ကမ္ဘာ့အချင်းရဲ့ ၃.၈၈ ဆ ခန့်ရှိပြီး နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ စတုတ္ထအကြီးဆုံးဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ထုထည်ဟာ ကမ္ဘာ့ထုထည်ရဲ့ ၁၇ ဆ ခန့် ရှိပါတယ်။
Neptune ဟာ အဓိကအားဖြင့် ရေ၊ အမ်မိုးနီးယား (Ammonia) နဲ့ မီသိန်းတို့လို အငွေ့ပျံလွယ်တဲ့ ရေခဲတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ သူ့မှာ သိပ်သည်းတဲ့ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုနျူကလိယ rocky and metallic core တစ်ခုရှိပြီး ယင်းကို ရေခဲ၊ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုတွေ ရောနှောထားတဲ့ ဒြပ်ထုကြီးက ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။
ဒီအတွင်းဗဟို အလွှာကို "ice mantle" (ရေခဲအလွှာ) လို့လည်း ခေါ်ဆိုကြပြီး အလွန်ပူပြင်းပြီး ဖိအားမြင့်မားတဲ့ အရည်အခြေအနေမှာ ရှိနိုင်တယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
Neptune ရဲ့ လေထု ကတော့ ဟိုက်ဒရိုဂျင် (Hydrogen) ၈၀% ခန့်၊ ဟီလီယမ် (Helium) ၁၉% ခန့်နဲ့ မီသိန်း ၁% ခန့်တို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် အလွန်အေးပြီး မျက်နှာပြင်အပူချိန်က -၂၁၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (-၃၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ဝန်းကျင်အထိ ကျဆင်းနိုင်ပါတယ်။
Neptune ဟာ နေကို တစ်ပတ်ပတ်ဖို့ ကမ္ဘာနှစ်ပေါင်း ၁၆၅ နှစ် ကြာမြင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၁၈၄၆ ခုနှစ်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီးကတည်းက သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး နေကို တစ်ပတ်ပြည့်အောင် ပတ်ခဲ့တာဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာမှ ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ တစ်ရက်တာကာလ (ဂြိုဟ်ကိုယ်တိုင် တစ်ပတ်လည်ချိန်) ကတော့ ကမ္ဘာ့အချိန် ၁၆ နာရီခန့်သာ ရှိပြီး အလွန်လျင်မြန်စွာ လည်ပတ်နေတာကို ပြသပါတယ်။မုန်တိုင်းတွေဖြစ်ပေါ်ရတာက ဒီလိုလျင်မြန်စွာလည်ပတ်နေတာကြောင့်ပါ။

#ဆက်ရန်ရှိ

Neptune (နက်ပကျွန်း) ဂြိုဟ် ဟာ ကျွန်တော်တို့ နေအဖွဲ့အစည်း Solar System အတွင်းမှာ နေမှစတင်ရေတွက်လျှင် အဋ္ဌမမြောက်ဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။
နေနဲ့ အဝေးဆုံးမှာရှိတဲ့ ဂြိုဟ်တစ်လုံးဖြစ်ပြီး ရေခဲနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဧရာမဂြိုဟ်ကြီး Ice Giant အမျိုးအစား ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ထူးခြားတဲ့ နက်ပြာရောင်သန်းနေတဲ့ အရောင်အသွေးကြောင့် "ပင်လယ်ပြာရောင်ဂြိုဟ်" (The Blue Planet) လို့လည်း လူသိများပါတယ်။
Neptune ကို တယ်လီစကုပ်နဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုရင် နက်ပြာရောင်တောက်ပနေတာကို မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူ့ရဲ့လေထုထဲမှာ မီသိန်း (Methane) ဓာတ်ငွေ့ အများအပြား ပါဝင်နေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ဟာ အနီရောင်အလင်းကို စုပ်ယူပြီး အပြာရောင်အလင်းကို ပြန်လည်ဖြာထွက်စေတာမို့ ဂြိုဟ်တစ်ခုလုံး အပြာရောင် လှလှပပ မြင်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အင်္ဂလိပ်နာမည် Neptune ဟာ ရောမလူမျိုးတွေရဲ့ သမုဒ္ဒရာနတ်ဘုရား Neptune ကို အစွဲပြုပြီး ပေးထားတာဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့နက်ပြာရောင်က ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာရဲ့ အရောင်ကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ရှေးလူများက ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။
Neptune ရဲ့ အရွယ်အစား ဟာ ကမ္ဘာထက် လေးဆခန့် ပိုကြီးပါတယ်။ အချင်းအားဖြင့် ကမ္ဘာ့အချင်းရဲ့ ၃.၈၈ ဆ ခန့်ရှိပြီး နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ စတုတ္ထအကြီးဆုံးဂြိုဟ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ထုထည်ဟာ ကမ္ဘာ့ထုထည်ရဲ့ ၁၇ ဆ ခန့် ရှိပါတယ်။
Neptune ဟာ အဓိကအားဖြင့် ရေ၊ အမ်မိုးနီးယား (Ammonia) နဲ့ မီသိန်းတို့လို အငွေ့ပျံလွယ်တဲ့ ရေခဲတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ သူ့မှာ သိပ်သည်းတဲ့ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုနျူကလိယ rocky and metallic core တစ်ခုရှိပြီး ယင်းကို ရေခဲ၊ ကျောက်တုံးနဲ့ သတ္တုတွေ ရောနှောထားတဲ့ ဒြပ်ထုကြီးက ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။
ဒီအတွင်းဗဟို အလွှာကို "ice mantle" (ရေခဲအလွှာ) လို့လည်း ခေါ်ဆိုကြပြီး အလွန်ပူပြင်းပြီး ဖိအားမြင့်မားတဲ့ အရည်အခြေအနေမှာ ရှိနိုင်တယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
Neptune ရဲ့ လေထု ကတော့ ဟိုက်ဒရိုဂျင် (Hydrogen) ၈၀% ခန့်၊ ဟီလီယမ် (Helium) ၁၉% ခန့်နဲ့ မီသိန်း ၁% ခန့်တို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ နေနဲ့အဝေးဆုံးမှာရှိတာကြောင့် အလွန်အေးပြီး မျက်နှာပြင်အပူချိန်က -၂၁၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (-၃၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ဝန်းကျင်အထိ ကျဆင်းနိုင်ပါတယ်။
Neptune ဟာ နေကို တစ်ပတ်ပတ်ဖို့ ကမ္ဘာနှစ်ပေါင်း ၁၆၅ နှစ် ကြာမြင့်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၁၈၄၆ ခုနှစ်မှာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီးကတည်းက သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး နေကို တစ်ပတ်ပြည့်အောင် ပတ်ခဲ့တာဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာမှ ဖြစ်ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ တစ်ရက်တာကာလ (ဂြိုဟ်ကိုယ်တိုင် တစ်ပတ်လည်ချိန်) ကတော့ ကမ္ဘာ့အချိန် ၁၆ နာရီခန့်သာ ရှိပြီး အလွန်လျင်မြန်စွာ လည်ပတ်နေတာကို ပြသပါတယ်။မုန်တိုင်းတွေဖြစ်ပေါ်ရတာက ဒီလိုလျင်မြန်စွာလည်ပတ်နေတာကြောင့်ပါ။