၈ထပ်ရေတံခွန်

၈ထပ်ရေတံခွန်

၈ထပ်ရေတံခွန်

၈ထပ်ရေတံခွန်

၈ထပ်ရေတံခွန်

၈ထပ်ရေတံခွန်

အိပ်စက်နေစဉ်အတွင်း အိပ်မက်တွေကို မှတ်တမ်းတင်ထားနိုင်မယ့် ဂျပန်ရဲ့နည်းပညာ
ဂျပန်နိုင်ငံ၊ ကျိုတိုမြို့က ATR Computational Neuroscience Laboratories က သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ အိပ်မက်တွေကို မှတ်တမ်းတင်ပြီး ပြန်ကြည့်နိုင်တဲ့ နည်းပညာတစ်ခုကို တီထွင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြပါတယ်။
ဒီနည်းပညာကို "Dream Decoding" လို့လည်း ခေါ်ကြပြီး၊ fMRI (functional Magnetic Resonance Imaging) လိုမျိုး ဦးနှောက်ပုံရိပ်ဖော်စက်တွေကို အသုံးပြုပြီး အိပ်ပျော်နေသူရဲ့ ဦးနှောက်လှုပ်ရှားမှုကို တိုင်းတာ၊ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပါတယ်။
ဦးဆောင်သုတေသီ Dr. Yukiyasu Kamitani နဲ့ သူ့အဖွဲ့ဟာ ဒီနည်းပညာကို နှစ်ပေါင်းများစွာ သုတေသနပြုနေကြတာပါ။ လက်ရှိမှာတော့ ရိုးရှင်းတဲ့ ပုံရိပ်တွေကို အကန့်အသတ်နဲ့ပဲ ဖော်ထုတ်နိုင်သေးပေမယ့်၊ ဒါဟာ အိမ်မက်သုတေသနအတွက် အရေးပါတဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
သူတို့တီထွင်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့စက်ရဲ့ တိကျတဲ့နာမည်ကို လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော်ပြောကြားထားခြင်း မရှိသေးပေမယ့်၊ ဒီစက်ဟာ အဆင့်မြင့် fMRI စက်နဲ့ အတူ အိပ်မက်အကြောင်းအရာတွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနိုင်တဲ့ အထူးပြု software တွေကို အသုံးပြုမယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
ဒီနည်းပညာသာ အောင်မြင်လာရင် စိတ်ကျန်းမာရေးနယ်ပယ်မှာ အိပ်မက်ဆိုးတွေ၊ စိတ်ဒဏ်ရာတွေကို ကုသဖို့ နည်းလမ်းသစ်တွေ ပေါ်လာနိုင်သလို၊ အနုပညာနဲ့ တီထွင်ဖန်တီးမှု နယ်ပယ်တွေမှာလည်း အိပ်မက်တွေကို လှုံ့ဆော်မှု အရင်းအမြစ်အဖြစ် အသုံးပြုနိုင်မှာပါ။
ဒါ့အပြင် လူတွေရဲ့ မသိစိတ်နဲ့ အတွင်းစိတ်ခံစားချက်တွေကို ပိုမိုနားလည်လာနိုင်ပြီး၊ ကိုယ်ပိုင်အိပ်မက်မှတ် တမ်းတွေကို သိမ်းဆည်းထားနိုင်မယ့် အခွင့်အရေးလည်း ရှိလာနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

အစားအသောက်ဆိုတာ လူသားတွေအတွက် မရှိမဖြစ်ပါ။ ဒါပေမဲ့ စားသောက်တဲ့ပုံစံတွေကတော့ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မတူကြပါဘူး။
သက်သတ်လွတ်စားသူ၊ အသားငါးစားသူ၊ အသီးအနှံစားသူ စသဖြင့် အမျိုးမျိုးရှိကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စက်ဘီး၊ ဈေးဝယ်လှည်း၊ ရုပ်မြင်သံကြားစက်ကအစ လေယာဉ်ပျံအထိ အကုန်စားတဲ့လူတစ်ယောက်ရှိတယ်ဆိုရင် သင်ယုံနိုင်ပါ့မလား။
အဲ့ဒီလိုလူတစ်ယောက် တကယ်ရှိခဲ့ပါတယ်။ သူကတော့ ပြင်သစ်နိုင်ငံသား မိုက်ကယ် လိုတီတို (Michel Lotito) ဖြစ်ပြီး "Monsieur Mangetout" (Mr. Eat-All) လို့ လူသိများပါတယ်။
၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ဂရီနိုဘယ်လ်မြို့မှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ လိုတီတိုဟာ ထူးခြားတဲ့ ရောဂါတစ်ခုရှိပါတယ်။ Pica လို့ခေါ်တဲ့ ဒီရောဂါဟာ အစားအသောက်မဟုတ်တဲ့ အရာဝတ္ထုတွေကို စားချင်စိတ်ဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ လိုတီတိုအတွက်တော့ သံ၊ ဖန်၊ ရာဘာ စတာတွေဟာ သူ့အတွက် သွားရည်စာတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
၁၉၅၉ ခုနှစ်ကနေ ၁၉၉၇ ခုနှစ်အတွင်းမှာ လိုတီတိုဟာ စက်ဘီး ၁၈ စီး၊ ဈေးဝယ်လှည်း ၁၅ စီး၊ ရုပ်မြင်သံကြားစက် ၇ လုံး၊ မီးဆိုင်း (Chandelier) ၆ ခု၊ အိပ်ရာ ၂ လုံး၊ နှင်းလျှောစီးတဲ့ဒိုင်း ၂ ခု၊ Cessna လေယာဉ်ပျံတစ်စီး နဲ့ ကွန်ပျူတာတစ်လုံး အပါအဝင် ပစ္စည်းအမျိုးမျိုးကို စားသုံးခဲ့ပါတယ်။ စုစုပေါင်း သံ ၉ တန်လောက်ကို စားခဲ့တယ်လို့ ခန့်မှန်းကြပါတယ်။
ဒါတွေကို သူဘယ်လိုစားပြီး ဘယ်လိုချေဖျက်ခဲ့တာလဲဆိုတာကလည်း စိတ်ဝင်စားစရာပါ။ လိုတီတိုရဲ့ အစာအိမ်ဟာ သာမန်လူတွေထက် အများကြီးထူပြီး အစာချေဖျက်တဲ့ အက်ဆစ်တွေကလည်း သာမန်ထက်ပိုပြင်းပါတယ်။ သူစားမယ့် ပစ္စည်းတွေကို အပိုင်းသေးသေးလေးတွေဖြစ်အောင် ခွဲပြီး ရေများများနဲ့ မျိုချလေ့ရှိပါတယ်။
ဂင်းနစ်စ် ကမ္ဘာ့စံချိန်မှတ်တမ်း (Guinness World Records) မှာတောင် မှတ်တမ်းဝင်ခဲ့တဲ့ လိုတီတိုရဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ ဘယ်သူမှ အတုယူဖို့ မသင့်တော်ပါဘူး။ အရမ်းအန္တရာယ်များပါတယ်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှာတော့ လိုတီတိုဟာ အသက် ၅၇ နှစ်အရွယ်မှာ သဘာဝအတိုင်း ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါတယ်။
မိုက်ကယ် လိုတီတို ဟာ လူ့သမိုင်းမှာ အထူးခြားဆုံး လူသား တစ်ယောက် အဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အကြောင်းကို ဖတ်ရတာ မယုံကြည်နိုင်စရာ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင် ပေမယ့်၊ ဒါဟာ အမှန်တကယ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အရာ ဖြစ်တယ် ဆိုတာကိုတော့ ငြင်းလို့ မရပါဘူး။
#knowledge

အိပ်ရေးပျက်ခြင်းနှင့် ဦးနှောက်ကျန်းမာရေး ဆိုးကျိုးများ
လေ့လာမှုတွေအရ ကာလကြာရှည်အိပ်ရေးပျက်ခြင်းဟာ ဦးနှောက်ရဲ့ ခုခံအားဆဲလ်တွေ (ဂလီရယ်လ်ဆဲလ်တွေ) ကို အလွန်အကျွံအလုပ်လုပ်စေပြီး ရေရှည်မှာ ဦးနှောက်ကို ထိခိုက်စေနိုင်တယ်လို့ တွေ့ရှိထားပါတယ်။
အထူးသဖြင့် အက်စထရိုဆိုက် (astrocytes) နဲ့ မိုက်ခရိုဂလီရယ်လ် (microglial) ဆဲလ်တွေရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေ ပြောင်းလဲကာ ဦးနှောက်ဆဲလ်ဆက်သွယ်မှုတွေ (synapses) ကို ပျက်စီးစေပြီး၊ အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါလိုမျိုး အာရုံကြောဆိုင်ရာ ယိုယွင်းပျက်စီးမှု ရောဂါတွေ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို မြင့်တက်စေပါတယ်။
အိပ်စက်ခြင်းဟာ ဦးနှောက်ရဲ့ အညစ်အကြေးရှင်းလင်းမှု၊ ပြန်လည်ပြုပြင်မှုနဲ့ မှတ်ဉာဏ်စုစည်းမှုတို့အတွက် အရေးပါတဲ့ အချိန်ဖြစ်ပြီး၊ သိမြင်မှုစွမ်းရည်၊ စိတ်ခံစားမှုထိန်းညှိမှု၊ ကိုယ်ခံအားစနစ်နဲ့ ဟော်မုန်းမျှတမှုတို့ကိုလည်း ကောင်းမွန်စေပါတယ်။
ဒါကြောင့် လုံလောက်စွာ အိပ်စက်ခြင်းဟာ ဦးနှောက်ကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းဖို့နဲ့ ရေရှည်မှာ အာရုံကြောဆိုင်ရာ ရောဂါတွေ ဖြစ်ပွားခြင်းမှ ကာကွယ်ဖို့အတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။

"ပရိသတ်တွေ အရမ်းကြိုက်တဲ့ APT သီချင်းကို လွယ်လွယ်ကူကူ ဆိုလို့ရအောင် မြန်မာလို ပြန်ရေးထားပြီး အတာသင်္ကြန်မှာ တူတူကဲလို့ရအောင် မြူးမြူးကြွကြွလေး ရေးထားတာပါ။ အခုဆို သင်္ကြန်မတိုင်မှာတောင် အားလုံးက အိုး ပက်ထား ပက်ထား ဖြစ်ကုန်ပြီ" လို့ ပြောလာတဲ့ အဆိုတော် ကျော်ကျော်နန္ဒ။