၁၉၈၆ ခုနှစ်မှာ NASA ကစီစဉ်တဲ့ Challenger အာကာသယာဉ် ဟာ လွှတ်တင်ပြီး သိပ်မကြာခင် ၇၃ စက္ကန့်အကြာမှာပဲ ပေါက်ကွဲပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။
Challenger ဒုံးပျံပေါက်ကွဲပျက်စီးသွားတာကြောင့် ယာဉ်ပေါ်မှာ လိုက်ပါသွားတဲ့ အာကာသယာဉ်မှုး ခုနှစ်ဦးစလုံးဟာ အသက်ဆုံးရူံးခဲ့ရပြီး ဒါဟာ NASA ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေအပေါ် public အမြင်အရ အရှက်ကွဲစေခဲ့ပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့် NASA တာဝန်ရှိသူတွေဟာ ၁၉၈၆ ခုနှစ်အတွင်း စီစဉ်ထားတဲ့ ဆောင်ရွက်နေဆဲ Space mission အားလုံးကို ဖြစ်ရပ်ဆိုးထပ်မဖြစ်အောင် ပြန်လည်စိစစ်သုံးသပ်ဖို့ နှစ်အနည်းငယ်ကြာ ခေတ္တရပ်ဆိုင်းလိုက်ရပါတယ်။
Challenger ဖြစ်ရပ်ဆိုးကြောင့် အခက်တွေ့သွားရတဲ့ နောက်ထပ်Nasa ရဲ့ projectကြီး ကတော့ အာကာသထဲမှာ ထားရှိမယ့် Hubble space telescope ကြီးအတွက် mission ဖြစ်ပါတယ်။မူလပထမက ၁၉၈၆ အောက်တိုဘာလမှာ လွှတ်တင်ဖို့ စီစဉ်ထားတာဖြစ်ပေမယ့် Aprilမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဒီဖြစ်ရပ်ဆိုးကြောင့် Hubble telescope ကြီးကို သိုလှောင်ရုံထဲမှာ ခဏသိမ်းထားပြီး လိုအပ်တဲ့ ပြင်ဆင်မှုတွေလုပ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ရပါတယ်။သိမ်းထားလိုက်ရတယ်ဆိုပေမယ့် Hubble telescope ကြီးကိုလွှတ်တင်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေဖို့ ပြင်ဆင်စရိတ်ဟာ တစ်လကို ဒေါ်လာ၆သန်းလောက်ကုန်ကျပါတယ်။
ပုံမှန် ကမ္ဘာမြေပြင်မှ အာကာသလေ့လာရေးတယ်လီစကုတ်များနှင့် မိုးကောင်းကင်င်ကိုလေ့လာတဲ့ အခါမှာ ကမ္ဘာ့လေထုထဲက လေလှိုင်းများနဲ့ လေထုအတွင်းက အလွှာ density မတူညီမှုတွေကြောင့် Galaxy များ ကြယ်စင်စုများမှ လာတဲ့ အလင်းများဟာ telescope ဆီဝင်ရောက်လာတဲ့ အခါ ဖန်သားပုံရိပ်ပေါ်မှာ မညီညာမှုများရှိလေ့ရှိပါတယ်။
ကမ္ဘာ့ အနီးကနေစကြာဝဠာထဲမှ ဂြိုလ်များကိုလေ့လာတဲ့နေရာမှာ သိပ်မသိသာပေမယ့် မိုင်သန်းပေါင်းထောင်ချီအဝေးက ပုံရိပ်များကိုလေ့လာတဲ့ အခါ မှာ ဒီအဖြစ်အပျက် Distortion ဟာ အနှောက်အယှက်ဖြစ်ရပါတယ်။ ဒီပြဿနာများကို ဖြေရှင်းဖို့ အာကာသလေ့လာသူများဟာ လူနေထိုင်မှုနည်းပါးတဲ့ မြို့ပြအဝေးက နေရာများ လေထုပါးလွှားတဲ့ မြင့်မားတဲ့ တောင်တန်းများရဲ့ ထိပ်ဖျားပိုင်းများမှာ တယ်လီစကုတ်လေ့လာရေးစင်တာများထားရှိကြပါတယ်။
ဒီထက်ပိုကောင်းတဲ့ ဖြေရှင်းမှုတစ်ခုအဖြစ် လေထုမရှိတဲ့ အာကာသထဲမှာ ထားရှိမယ်ဆိုရင် ပုံရိပ်ဝါးမှုကို အထိုက်အလျောက်ပြေလည်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။
အခုလို အာကာသထဲမှာ ထားရှိမယ့် Space Telescope တစ်ခု ကို တည်ဆောက်ဖို့ Astronomer တွေဆီမှာ ၁၉၇၀ ခုနှစ်ထဲက အကြံအစည်ရှိခဲ့ပြီး ဒီစီမံကိန်း အတွက် အစိုးရထောက်ခံချက်နဲ့ ရန်ပုံငွေရရှိအောင် NASA ကနေတစ်ဆင့် အများပြည်သူလူထုကို စည်းရုံးလှုံဆော်အသိပေးဖို့စတင်ခဲ့ပါတော့တယ်။။
ဒီစီမံကိန်းကြီးအတွက် နာမည်ကိုတော့ စကြာဝဠာပြန့်ကားနေတာကို လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့တဲ့ အာကာသသိပ္ပံပညာရှင် Edwin Hubble ကို အစွဲပြုပြီး Hubble telescope လို့နာမည်ပေးလိုက်ပါတယ်။
အရင်က အာကာသထဲမှာ Telescope အသေး တွေထားဖူးတယ်ဆိုပေမယ့် Hubble လိုမျိူး ကြီးမားတဲ့ တယ်လီစကုတ်ထားရှိဖို့ကတော့ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်တွေအတွက်ကတော့တစ်ခါမှ မရှိဖူးတဲ့ စိန်ခေါ်မှုအသစ်အဆန်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
၁၉၈၀ က နည်းပညာ အရ တယ်လီစကုတ်ကိုတင်ဆောင်သွားမယ့်ဒုံးပျံယာဉ်ရဲ့ အကျယ်အတိုင်းတည်ဆောက်ရတာမို့ Hubble ရဲ့ ပုံရိပ်မှန်ဟာ ၈ပေခန့်သာရှိပြီး Ultraviolet/near infrared လှိုင်းများကို ဖမ်းယူရရှိနိုင်မယ့် ကိရိယာများစွာပါဝင်ပါတယ်။အခု ခေတ် JWST ကတော့ 24 ပေခန့်ရှိပါတယ်။
ရူပ်ထွေးပြီး အဲ့ခေတ်က အဆင့်အမြင့်ဆုံးကိရိယာတွေထည့်သွင်းထားရတာမို့ ကုန်ကျစရိတ်လည်းတော်တော်များသွားပါတယ်။ လွှတ်တင်ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၀ ကနေ ၂၀၁၅ ခုနှစ်အထိ တည်ဆောက်ပြုပြင် ကုန်ကျစရိတ် စုစုပေါင်း $ ၁၁.၅ ဘီလျံခန့်ကုန်ကျပါတယ်။ဒါကြောင့်မလို့ NASA တစ်ခုတည်းပါမရတော့ပဲ ကျန်တဲ့ ESA ( European space agency ) ကိုပါ ငွေကြေးအကူအညီတောင်းပြီး Hubble ကို ပြီးအောင်တည်ဆောက်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲ့အတွက် Hubble ရဲ့ ကြည့်ရူချိန် ၁၅% ကိုလည်း ESA ကရပါတယ်။
၁၉၉၀ April 24 ရက်နေ့မှာ လိုအပ်တဲ့ပြင်ဆင်မှူတွေပြီးစီးသွားတာကြောင့် Hubble space telescope ကြီးထားရှိမယ့် ကမ္ဘာ့ ပတ်လမ်းကြောင်းအတွင်း မိုင် ၃၂၀ အပေါ်ကို လွှတ်တင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဒီမှာ မပြီးသေးပါဘူး ။ စစချင်းဖမ်းယူရရှိခဲ့တဲ့ ပုံရိပ်တွေဟာ မပြတ်မသားဖြစ်နေရပြီး Hubble nightmare လို့ NASA ကို သတင်းမီဒီယာတွေနဲ့ ပြည်သူလူထုကပါ လှောင်ပြောင်ဝေဖန်ခဲ့ကြပါတယ်။ ပြဿနာဖြစ်ရတဲ့ အပိုင်းကိုတော့ သိပ်မကြာခင်မှာပဲ လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့ပြီး ၈ပေခန့်ရှိတဲ့ အဓိက မှန်ကြီးတနေရာမှာ လိုအပ်တာထက် ၀.၀၂ mm လောက် ပိုသွေးထားမိလို့ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကိုဖြေရှင်းဖို့ NASA နဲ့ ESA ကတာဝန်ရှိသူတွေက လိုအပ်ချက်ရှာတွေ့ခဲ့ပြီးတော့ ဒီFocus ပိုင်းမပြတ်သားဖြစ်သွားရတဲ့ပြင်ဆင်ပေးမယ့် ကိရိယာတစ်ခုကို တီထွင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ဒါမယ့် ဒီကိရိယာကို Hubble မှာ သွားတပ်ဆင်ဖို့ နောက်ထပ် Nasa ရဲ့ အာကာသယာဉ်မှုးတွေဟာ ကမ္ဘာပတ်လမ်းထဲမှာ အန္တရာယ် အများဆုံးအလုပ်ဖြစ်တဲ့ အာကာသထဲမှာ စွန့်စားပြုပြင်ရမယ့် Mission တွေစေလွှတ်ရမှာဖြစ်တာမို့ NASA အတွက်အကြပ်ရိုက်ရပါတယ်။
ဒါပေမယ့် သိပ္ပံပညာတိုးတက်ဖို့ အခက်အခဲဝေဖန်မူတွေကြားမှာ လိုအပ်တဲ့မှန်ကန်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချရမှာ သဘာဝဖြစ်တာကြောင့် NASA ကိုယ်တိုင်ဦးစီးပြီး Manned mission ငါးခု နဲ့ Hubble ကို ပြင်ဆင်မှုတွေလုပ်ခဲ့ပါတယ်။အောင်မြင်စွာပြင်ဆင်ပြီး ၁၉၉၃ ခုနှစ် မှာ ပုံရိပ်အသစ်တွေဖမ်းယူရရှိနိုင်ခဲ့ပြီး အများပြည်သူအံအားသင့်စေလောက်မယ့်စကြာဝဠာကြီးရဲ့ ပုံရိပ်တွေစတင် ရရှိလာပါတော့တယ်။
#ဆက်ရန်
+5
