လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာကတည်းက ပညာရှင်တွေဟာ စကြဝဠာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အငြင်းအခုံများစွာကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရပါတယ်။ စကြဝဠာဟာ ဘယ်လို ပုံစံနဲ့ တည်ရှိနေတယ်၊ အနီးစပ်ဆုံး ဖြစ်တဲ့ နေအဖွဲ့အစည်းဟာ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ ရွေ့လျားနေကြတယ် ဆိုတာတွေဟာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေကို ခေါင်းစားစေခဲ့ပါတယ်။
ကမ္ဘာဟာ စကြဝဠာရဲ့ အလယ်မှာ တည်ရှိနေတယ်။ နေနဲ့ တခြားသော ဂြိုလ်တွေဟာ ကမ္ဘာကို ဗဟိုပြုပြီး လှည့်ပတ်နေကြတယ်။ ဒါဟာ စကြဝဠာ တည်ရှိနေပုံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အစောဆုံး ထွက်ရှိခဲ့တဲ့ အဆိုတစ်ရပ်ပါပဲ။ ဘီစီ ၁၀၀ နဲ့ ၁၇၀ အကြားမှာ ပေါ်ထွန်းခဲ့တဲ့ ဂရိလူမျိုး၊ နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် တိုလေမီ(Ptolemy) က စပြီး လက်ခံခဲ့ပါတယ်။
ကမ္ဘာဟာ စကြဝဠာရဲ့ ဗဟိုမှာ မရွေ့မလျားဘဲ၊ တည်ရှိနေကြောင်းကို Ptolemy က ယုံကြည်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၆၆၀ ခုနစ်မှာ မြေပုံရေးဆွဲသူ အန်ဒရီးယပ်စ်(Andreas) ဟာ Ptolemy ဆိုခဲ့တဲ့အတိုင်း စကြဝဠာတည်နေပုံကို ပုံကြမ်းရေးဆွဲခဲ့ပါတယ်။ ဒီပုံကြမ်းမှာ ကမ္ဘာဟာ အလယ်တစ်နေရာမှာ ရှိနေပြီး သူ့ကို တခြားသော ဂြိုလ်တွေ၊ ကြယ်တွေက လှည့်ပတ်နေကြပါတယ်။
ဒီစကြဝဠာတည်နေပုံ မူကြမ်းပုံစံကို 'Geocentric Model' ၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ကမ္ဘာဗဟိုပြုပုံစံငယ်(Earth-centred Model) လို့လဲ သိကြပါတယ်။ ယနေ့ခေတ် အာကာသသိပ္ပံပညာရပ်မှာတော့ သူ့ကို 'Ptolemaic System' လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ရှေးဂရိအတွေးအခေါ် ပညာရှင်ကြီး အရစ်စတိုတယ်(Aristotle) ဟာလဲ ကမ္ဘာဟာ စကြဝဠာရဲ့ ဗဟိုဖြစ်တယ်လို့ ဆိုခဲ့ဖူးပါတယ်။ စကြဝဠာရဲ့ တည်ရှိမှုပုံစံကို ရှာဖွေခဲ့တာတွေဟာ ဒီမော်ဒယ်ပုံစံငယ် တစ်ခုတည်းနဲ့ မရပ်သွားပါဘူး။
Ptolemy က စကြဝဠာရဲ့ ဗဟိုဟာ ကမ္ဘာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုခဲ့ပေမဲ့၊ ရာစုနှစ် နှစ်ခုလောက် ကြာတဲ့အခါမှာတော့ ဒီအဆိုဟာ တစ်မျိုးပြောင်းသွားခဲ့ပြန်ပါတယ်။ ပညာရှင် အရစ်စတာချတ်စ်(Aristarchus) ဟာ Ptolemy ရဲ့အဆိုကို အခြေပြုပြီး ပိုပြီးကျယ်ပြန့်တဲ့ အိုင်ဒီယာတစ်မျိုးကို တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ ကမ္ဘာဟာ စကြဝဠာရဲ့ ဗဟိုမှာ တည်ရှိနေတာ မဟုတ်ဘဲ၊ ကမ္ဘာနဲ့ တခြားသော ဂြိုလ်တွေဟာ ကြယ်လို့ ထင်မှတ်ရတဲ့ အရာတစ်ခုကို ဗဟိုပြုပြီး လှည့်ပတ်နေတယ် ဆိုတာပါပဲ။ ပညာရှင်တွေရဲ့ အဆိုပြုချက်များစွာနဲ့အတူ လူတွေကလဲ ဘယ်ဟာက အမှန်ဆိုတာကို ဝေခွဲမရ ဖြစ်ခဲ့ကြတာပေါ့။
ငြင်းခုံမှုများစွာနဲ့ အတူ သိပ္ပံပညာဟာ ခြေလှမ်းများစွာကို ဆက်လှမ်းလာခဲ့ပါတယ်။ ၁၄၄၄ ခုနစ်မှာ စကြဝဠာသမိုင်းကို ပြောင်းလဲပစ်မဲ့ သူတစ်ယောက် ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။ သူကတော့ နီကိုလပ်စ် ကော့ပါးနီးကပ်စ်(Nicholas Copernicus) ဖြစ်ပါတယ်။ နီကိုလပ်စ်ဟာ ကမ္ဘာက နေကို လှည့်ပတ်နေတယ်လို့ အတွေးအခေါ်စတင်ဖော်လာခဲ့ပါတယ်။
ကမ္ဘာက နေကို လှည့်ပတ်နေတယ် ဆိုတာဟာ အစောပိုင်းကာလတွေကတည်းက ငြင်းခုံမှုတွေ ရှိခဲ့ပေမဲ့၊ နီကိုလပ်စ်ဟာ ပလေတိုရဲ့ 'Uniform Circular Motion' စည်းမျဉ်းတွေကို အသုံးပြုပြီး ခိုင်ခိုင်မာမာ ပြောဆိုခဲ့တဲ့ ပထမဆုံးသူ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁၆ရာစုရဲ့ သိပ္ပံပညာတော်လှန်ရေး အစလို့ပဲ ဆိုပါတော့။
နီကိုလပ်စ်ဟာ ကမ္ဘာကြီးကိုပါ ပြောင်းပြန်လှန်ခဲ့သလားပါပဲ။ ၁၅၄၃ ခုနစ်မှာ Copernicus's Theory ကို အဆိုတင်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ နေဟာ ဗဟိုမှာ ရှိနေပြီး ဂြိုလ်တွေဟာ နံဘေးကနေ လှည့်ပတ်နေကြတယ် ဆိုတာကိုပေါ့။ နေကို ဗဟိုပြုတဲ့ ဒီပုံစံငယ်ကိုတော့ 'Heliocentrism' လို့ သိကြပါတယ်။
အဲ့ဒီကတည်းက စပြီး ကမ္ဘာပေါ်မှာ Geocentrism ကို ယုံကြည်သူနဲ့ Heliocentrism ကို ယုံကြည်သူဆိုပြီး နှစ်မျိုး ကွဲသွားကြပါတယ်။ ဘယ်ဟာက အမှန်လဲ ဆိုတာကို ငြင်းခုံမှုတွေ ပြုလုပ်လာခဲ့တာ ဂယ်လီလီယို ဂယ်လီလီ(Gelileo Galilei) ခေတ်ကို ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။ ဂယ်လီလီယိုဟာ နီကိုလပ်စ်ရဲ့ Heliocentrism Model ကို ထောက်ခံအားပေးသူတစ်ဦးလဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဂယ်လီလီယိုဟာ နီကိုလပ်စ်သက်သေပြဖို့ မပြီးဆုံးသွားတာကို အဆုံးသတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ နေဟာ ဗဟိုဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို စာအုပ်အမျိုးမျိုး၊ သက်သေအဖုံဖုံ၊ တီထွင်မှုအစုံစုံနဲ့ အသည်းအသန် ကြိုးစား၊ ငြင်းခုံမှုများစွာကို ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ခရစ်ယာန်ကျောင်းတော် ကလူတွေနဲ့ အငြင်းအခုံဖြစ်ကြပြီး နောက်ဆုံးမှာ ဂယ်လီလီယိုရဲ့ဟောကြားချက်တွေကို တားမြစ်ပြီး ဂယ်လီလီယိုကို အကျယ်ချုပ်နဲ့ အိမိမှာနေစေခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း အမှန်တရားဟာ ဖုံးကွယ်ထားလို့မရတာကြောင့် နောက်ဆုံးမှာတော့ လူတွေဟာ Heliocentrism ကို လက်ခံသွားခဲ့ကြပါတယ်။
သိပ္ပံပညာရဲ့ Geocentric Model နဲ့ Heliocentric Model နှစ်ခုအကြား တိုက်ပွဲက မသေးလှပါဘူး။ အဖြေကို ရဖို့အတွက် ရာစုနှစ်များစွာ အချိန်ယူခဲ့ရပြီး ဒုက္ခများစွာကိုပါ ပေးဆပ်ခဲ့ကြရပါတယ်။ အခက်အခဲများစွာ၊ ဝေဖန်မှုများစွာ အကြားက၊ အမှန်တရားကို ရှာဖွေဖို့ ကြိုးစားခဲ့ကြတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေကတော့ လေးစားစရာပါပဲ။
