"သေမင်းနာရီ "
သေမင်းနာရီ (Doomsday Clock) ဆိုတာဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ကျရောက်လာနိုင်တဲ့ လူလုပ်ဘေးအန္တရာယ်တွေကို ဂရုပြုသတိထားမိစေဖို့အတွက် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက သိပ္ပံပညာရှင်တွေက သတ်မှတ်ထားတဲ့ သင်္ကေတနာရီ တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဟာ တကယ်သွားနေတဲ့ နာရီတစ်ခုမဟုတ်ဘဲ၊ ကမ္ဘာကြီးရဲ့လက်ရှိ အန္တရာယ် အခြေအနေကို မြင်သာအောင် ပြသထားတဲ့ အမှတ်အသားတစ်ခုပါ။
ဒီ စံနာရီကို Bulletin of the Atomic Scientists အဖွဲ့က ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ စတင်ဖန်တီးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
အစပိုင်းတုန်းကတော့ နျူကလီးယားစစ်ပွဲကြောင့်ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ကမ္ဘာပျက်မယ့်အန္တရာယ်ကို သတိပေးဖို့ အဓိကထားခဲ့ပေမယ့်၊ အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၊ ကပ်ရောဂါတွေ၊ ဇီဝလက်နက်တွေနဲ့ ဉာဏ်ရည်တု (AI) လိုမျိုး အလွန်အမင်း တိုးတက်လာတဲ့ နည်းပညာတွေရဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ စတဲ့ လူသားတွေ ဖန်တီးလိုက်လို့ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ဘေးအန္တရာယ်အားလုံးကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားလာခဲ့ပါတယ်။
သေမင်းနာရီရဲ့လက်တံတွေကို ညသန်းခေါင် (၁၂ နာရီ) နဲ့ နီးလေလေ၊ ကမ္ဘာကြီး ပျက်စီးဖို့ ဒါမှမဟုတ် လူသားမျိုးနွယ်ရဲ့အဆုံးသတ်ဆီကို ပိုမိုနီးကပ်လာပြီလို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ ညသန်းခေါင်ဆိုတာ ကမ္ဘာ့ကပ်ဘေးကြီး ဒါမှမဟုတ် လူသားမျိုးနွယ်ရဲ့ ပြန်လည်မပြင်ဆင်နိုင်တော့တဲ့ ပျက်စီးမှုကို ကိုယ်စားပြုပါတယ်။
နာရီလက်တံတွေရဲ့ထားမယ့်နေရာကို တော့ "Bulletin of the Atomic Scientists " အဖွဲ့ရဲ့ သိပ္ပံနှင့်လုံခြုံရေးဘုတ်အဖွဲ့က နှစ်စဉ် သတ်မှတ်ပါတယ်။
ဒီအဖွဲ့ဝင်တွေဟာ နိုဘယ်ဆုရှင်တွေ အပါအဝင် ထင်ရှားကျော်ကြားတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေနဲ့ ပညာရှင်တွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ နှစ်စဉ် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး၊ သိပ္ပံနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အခြေအနေတွေကို လေ့လာသုံးသပ်ပြီး ဆုံးဖြတ်ကြတာပါ။
လက်ရှိအချိန် မှာတော့ သေမင်းနာရီဟာ ညသန်းခေါင်ကို ၈၉ စက္ကန့်အလို မှာ ရောက်ရှိနေပါတယ်။ ၂၀၂၀ ကနေစလို့ တဖြေးဖြေးမြှင့်လာလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါဟာ ၁၉၄၇ ခုနှစ် စတင်သတ်မှတ်ခဲ့ချိန်ကစလို့ သူရဲ့ လက်တံတွေ ညသန်းခေါင်နဲ့ အနီးဆုံးရောက်ရှိခဲ့သည့် အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။အန္တရာယ်အရှိဆုံး အနေအထားလို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေနဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက သတ်မှတ်ထားကြတာပါ။
ကမ္ဘာကြီး အန္တရာယ်ရှိနေပြီ လို့ အသိပေးနေတဲ့ ပညာရှင်နဲ့ ကျွမ်းကျင်သူတွေရဲ့စကားကို နားထောင်ပြီး လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ပဋိပက္ခတွေနဲ့ပြဿနာတွေကို အားလုံးလက်တွဲ တူတူဖြေရှင်းနိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ နာရီလက်တံဟာ တဖြည်းဖြည်း နဲ့ ညသန်းခေါင်အချိန်ကနေ ပြန်ဝေးကွာသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။