မကြာသေးမီက ပြုလုပ်ခဲ့သော သုတေသနပြုချက်များအရ
သွားဖုံးရောဂါမှ ဖြစ်ပေါ်လာသော အန္တရာယ်ရှိ ဘက်တီးရီးယားများသည် အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါ (Alzheimer's disease) ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေသည်ဟု တွေ့ရှိရသည်။ ဤဘက်တီးရီးယားများသည် ရောင်ရမ်းနေသော သို့မဟုတ် သွေးထွက်နေသော သွားဖုံးများမှတစ်ဆင့် သွေးကြောထဲသို့ ဝင်ရောက်နိုင်ပြီး နောက်ဆုံးတွင် ဦးနှောက်သို့ ရောက်ရှိကာ ရောင်ရမ်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည် သို့မဟုတ် အယ်လ်ဇိုင်းမားနှင့် ဆက်စပ်နေသော ဦးနှောက်အတွင်း ပလိပ်များ စုပုံခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။
လေ့လာမှုအရ နာတာရှည် သွားဖုံးရောဂါရှိသူများသည် ဦးနှောက်အတွင်း အယ်လ်ဇိုင်းမားနှင့် ဆက်စပ်သော ပြောင်းလဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြေ ပိုများကြောင်းတွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ အဓိက ပါဝင်ပတ်သက်သည့် ဘက်တီးရီးယားများထဲမှ တစ်ခုမှာ **Porphyromonas gingivalis** ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် သွားဖုံးရောဂါ (periodontitis) ဖြစ်စေသည့် အကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤဘက်တီးရီးယားကို အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါရှိသူများ၏ ဦးနှောက်တစ်ရှူးများတွင် တွေ့ရှိခဲ့ရပြီး တိရစ္ဆာန်များဖြင့် ပြုလုပ်ခဲ့သော လေ့လာမှုများက ဘက်တီးရီးယားများသည် ဦးနှောက်သို့ ရောက်ရှိသည့်အခါ **အယ်လ်ဇိုင်းမားလူနာများတွင် စုပုံနေသော ပရိုတင်း (amyloid-beta)** ကို ထုတ်လုပ်စေကြောင်း ပြသခဲ့သည်။
ဤလေ့လာမှုက **ခံတွင်းသန့်ရှင်းရေးသည် သွားပိုးစားခြင်း သို့မဟုတ် သွားဖုံးရောဂါ ကာကွယ်ခြင်းအတွက်သာမကဘဲ ဦးနှောက်ကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ကြောင်း** မီးမောင်းထိုးပြထားသည်။ ခံတွင်းအတွင်း ရောင်ရမ်းမှုသည် ဦးနှောက်အတွင်း ရောင်ရမ်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ သိမြင်မှုဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည် ကျဆင်းခြင်း (cognitive decline) ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေနိုင်သည်။
သွားဖုံးများကို ကျန်းမာအောင် ထိန်းသိမ်းခြင်းသည် ရေရှည်တွင် ဦးနှောက်လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို အထောက်အကူပြုရန်နှင့် အယ်လ်ဇိုင်းမားကဲ့သို့သော ပြင်းထန်သည့် ရောဂါများ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို လျှော့ချရန်အတွက် သင်လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် အဆင့်များစွာထဲမှ တစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
Ref: 1. Science Advances Journal
- DOI: 10.1126/sciadv.aau3333
2. Frontiers in Immunology (2025)
- DOI: 10.3389/fimmu.2025.1482033
3. Journal of Alzheimer’s Disease (2022)
- DOI: 10.3233/JAD-220486​​​​​​​​​​​​​​​​
ကျန်းမာကြပါစေ။