အသက်ရှည်ကျန်းမာစေဖို့ လျှို့ဝှက်ချက်- Vagus Nerve ကို လှုံ့ဆော်ပါ (သိပ္ပံနည်းကျ အထောက်အထားများ)
ခန္ဓာကိုယ်ထဲက နာတာရှည် ရောင်ရမ်းမှု ဆိုတာ ကင်ဆာ၊ နှလုံးရောဂါနဲ့ ဆီးချိုလို အဓိကရောဂါကြီးတွေရဲ့ နောက်ကွယ်က တကယ့်လျှို့ဝှက်ခြိမ်းခြောက်မှုကြီးပါ။ အခုတော့ သုတေသနအသစ်တွေအရ vagus nerve (ဗေးဂပ်စ် အာရုံကြော) ကို လှုံ့ဆော်ပေးခြင်းက ဒီရောင်ရမ်းမှုတွေကို လျှော့ချပြီး သင့်ကို ပိုမိုသက်တမ်းရှည်၊ ကျန်းမာတဲ့ဘဝကို ပိုင်ဆိုင်စေနိုင်တယ်လို့ ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
Vagus Nerve ဆိုတာ ဘာလဲ၊ ဘာကြောင့် အရေးကြီးတာလဲ။
Vagus nerve ဆိုတာ ဦးနှောက်ကနေ အူလမ်းကြောင်းနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက အင်္ဂါအများစုအထိ အမျှင်ပေါင်း ၂၀၀,၀၀၀ လောက်နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ အာရုံကြောတစ်ခုပါ။ ဒီအာရုံကြောက ခန္ဓာကိုယ်ကို စိတ်ငြိမ်သက်စေပြီး နှလုံးခုန်နှုန်းကို နှေးစေတဲ့၊ အစာချေဖျက်မှုကို ကောင်းမွန်စေတဲ့၊ ခုခံအားစနစ်ကို ထိန်းညှိပေးတဲ့ parasympathetic nervous system ကို အသက်ဝင်စေဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ်ကတည်းက ကြွက်တွေမှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ လေ့လာမှုတွေအရ vagus nerve ကို လှုံ့ဆော်ပေးခြင်းက ရောင်ရမ်းမှုဆိုင်ရာ အမှတ်အသားတွေကို ရ၅% အထိ လျှော့ချပေးနိုင်ခဲ့တယ်လို့ တွေ့ရှိရပါတယ်။
သဘာဝအတိုင်း Vagus Nerve ကို လှုံ့ဆော်နည်း ၃ မျိုး
FDA (အမေရိကန် အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးအဖွဲ့) က အတက်ရောဂါနဲ့ စိတ်ကျရောဂါအတွက် vagus nerve ကို လှုံဆော်ပေးတဲ့ ထည့်သွင်းကိရိယာတွေကို ခွင့်ပြုထားပေမယ့် သုတေသီတွေက နေ့စဉ်လုပ်ဆောင်မှုတွေကနေ ဘယ်လိုသဘာဝအတိုင်း လှုံ့ဆော်နိုင်မလဲဆိုတာကို ရှာဖွေနေကြပါတယ်။ ဒီသုတေသနအများစုကို ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ အာရုံကြောခွဲစိတ်ဆရာဝန် ဒေါက်တာ Kevin Tracey က သူကိုယ်တိုင် vagus nerve ကို လှုံ့ဆော်ဖို့ အသုံးပြုနေတဲ့ ရိုးရှင်းတဲ့ အလေ့အကျင့် ၃ ခုကို မျှဝေခဲ့ပါတယ်။
-ရေအေးဖြင့် ရေချိုးခြင်း-ရေချိုးတဲ့အခါ နောက်ဆုံး ၂-၃ မိနစ်ကို ရေအေးနဲ့ချိုးခြင်းက အာရုံကြောစနစ်ရဲ့ ငြိမ်သက်စေတဲ့ တုံ့ပြန်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်။
-နေ့စဉ် မိနစ် ၃၀-၄၅ ကြာ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်း-Cardio (ပြေးခြင်း၊ ရေကူးခြင်း)၊ strength training (အလေးမခြင်း) နဲ့ ယောဂ (yoga) အပါအဝင် လေ့ကျင့်ခန်းတွေဟာ နှလုံးလုပ်ဆောင်ချက်ကို ကောင်းမွန်စေပြီး vagal tone (vagus nerve ရဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း) ကို တိုးစေနိုင်ပါတယ်။
-တရားထိုင်ခြင်း (Meditation)-နေ့စဉ် ၁၀ မိနစ်ခန့် တရားထိုင်ခြင်းက ရောင်ရမ်းမှုကို လျှော့ချနိုင်တယ်လို့ အစောပိုင်းလေ့လာမှုတွေက ဖော်ပြပါတယ်။
ဒီလုပ်ဆောင်မှုတွေက vagus nerve နဲ့ ရောင်ရမ်းမှုအပေါ် ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုရှိတယ်ဆိုတာကို အပြည့်အစုံ နားလည်ဖို့ သိပ္ပံနည်းကျ အထောက်အထားတွေ ထပ်မံလိုအပ်နေသေးပေမယ့် Tracey ကတော့ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးတွေက ဒီလွယ်ကူတဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေကို စမ်းကြည့်ဖို့ ထိုက်တန်တယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ ဒီကြီးထွားလာနေတဲ့ သုတေသနက vagus nerve ကို ဂရုစိုက်ထိန်းသိမ်းခြင်းက ရောင်ရမ်းမှုကို ထိန်းချုပ်ပြီး သက်တမ်းရှည်ဖို့ ဘယ်လိုကူညီနိုင်တယ်ဆိုတာကို မီးမောင်းထိုးပြနေပါတယ်။
ဒီအချက်လေးတွေကို သင့်နေ့စဉ်ဘဝမှာ ထည့်သွင်းပြီး စမ်းသပ်ကြည့်ဖို့ စိတ်ဝင်စားမိလား။ ဒီပို့စ်က အသစ်တော့ဖြစ်မယ်။ဒါပေမဲ့
အကျိုးရှိတာမို့ပြန်ဖတ်ပါ။