#နိုင်ငံတကာသတင်း
◼ အမေရိကန်တိုက်ခိုက်မှုများအား လက်တုံ့ပြန်ရန် အီရန် စဉ်းစားနေ
နျူကလီးယားအဆောက်အအုံများအားအမေရိကန်ကတိုက်ခိုက်ခဲ့မှုအတွက်အီရန်၏လက်တုံ့ပြန်မှုကို ရင်ဆိုင် ရန် ကမ္ဘာကြီးကပြင်ဆင်နေစဉ်အတွင်းအီရန်နှင့်အစ္စရေးက အပြန်အလှန် လေကြောင်းနှင့်ဒုံးကျည်ဖြင့် တိုက်ခိုက် နေကြပြီး အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်ကလည်း အီရန်တွင် အစိုးရအဖွဲ့အ ပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပေါ်ရေးစိတ်ကူးကို မြှင့်တင်နေသည်။
၁၉၇၉ ခုနှစ်၊အီရန်အစ္စလာမ်မစ်တော်လှန်ရေးနောက်ပိုင်း အီရန်အပေါ် အနောက်တိုင်း၏ အကြီးမားဆုံးစစ်ရေးတွင် အမေရိကန်ကအစ္စရေးနှင့်ပူးပေါင်းခဲ့ပြီးနောက်တစ်ရက်ယမန်နေ့တွင်မိမိကိုယ်ကိုယ်အစွမ်းကုန် ကာ ကွယ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန်က ကြုံးဝါးခဲ့သည်။
အီရန်က ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော တုံ့ပြန်မှုအားလုံးကို စဉ်းစားသွားမည်ဖြစ်ကာ လက်တုံ့ပြန်မှုပြီးသည့်အချိန်အထိ သံတမန်ရေးဆီ ပြန်သွားမည်မဟုတ်ကြောင်း အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အာရက်ချီက ယမန်နေ့တွင် တူရကီနိုင်ငံ၌ ရောက်ရှိနေစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။
အစောပိုင်းတွင်လက်တုံ့ပြန်မှုကို မစဉ်းစားရန် နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရယူရန် အီရန်အား ထရန့်က ပြောကြားပြီး သို့မဟုတ်ပါက အနာဂတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာမည့် တိုက်ခိုက်မှုများမှာ ပိုမိုကြီးမား၊ ပိုမိုလွယ်ကူမည်ဖြစ်ကြောင်း ထရန့် ကဆိုသည်။
အမေရိကန်၏ တိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် အီရန်၏နျူကလီးယားအဆောက်အအုံများ အားလုံး၌ ကြီးမားသော ပျက်စီးမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း ထရန့်က ၎င်း၏ Truth Social လူမှုမီဒီယာ တွင် ပြောကြားသည်။
ဘန်ကာခွင်းဗုံးများအပါအဝင် တိကျမှုစနစ်ပါ လက်နက်ခဲယမ်း ၇၅ ခု အပြင် တိုမာဟော့ခ် ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည် နှစ်ဒါဇင်ကျော်ဖြင့်နျူကလီးယားအဆောက်အအုံများအား တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း အမေ ရိကန် ပူးတွဲ စစ်ဦး ချုပ်များဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဒန်ကိန်းက သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့သည်။
လောလောဆယ်တွင် မြေအောက် နျူးကလီးယားစခန်းများ၏ ပျက်စီးမှုအတိုင်အတာ ကို ခန့်မှန်းတွက်ချက်ရန် မဖြစ်နိုင်သေးကြောင်း နိုင်ငံတကာအဏုမြူစွမ်းအင် အေဂျင်စီ( IAEA ) အကြီးအကဲ ရာဖေးလ်ဂရော့စီ ကပြောကြားသည်။
အမေရိကန်က မတိုက်ခိုက်မီ ၎င်းတို့၏ ဖော်ဒိုး မြေအောက်နျူးကလီးယားစ ခန်းမှ အဆင့်မြင့်သန့်စင်ပြီးသား ယူရေနီယံများအား အခြားနေရာသို့ ပြောင်းရွှေ့ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း အီရန် ထိပ်တန်းသတင်းရင်းမြစ်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ယင်းကို အတည်မပြုနိုင်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းက ဖော်ပြသည်။
အမေရိကန်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက်တွင်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက်သာ နျူကလီးယားအစီအစဉ် ထားရှိ ကြောင်းပြောသည့် အီရန် က အစ္စရေးအား ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ကာ တဲလ်အဗစ်မြို့တွင် အဆောက်အဦး အများအပြားပျက်စီးပြီး လူပေါင်းများစွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။
သို့သော် အမေရိကန်၏ဒေသတွင်းစစ်စခန်းများအား ပစ်မှတ်ထားမည်၊ ရေနံတင်သင်္ဘောများ မသွားနိုင်အောင် ဟောမုဇ် ရေလက်ကြားအား လည်မျိုညှစ် ပိတ်ဆို့ထားမည် ဆိုသော ၎င်းတို့၏ အဓိကခြိမ်းခြောက်မှုများကို အီရန် က အကောင်အထည် ဖော်ခြင်းမရှိသေးပေ။
ဟောမုဇ်ရေလက်ကြားအား ပိတ်ပစ်ရေးအစီအစဉ်ကို အီရန် ပါလီမန် က အတည်ပြုထားဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
သို့သော်ယင်းလုပ်ရပ်များအတွက် ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်အယာတိုလာအလီ ခါမေနီ ဦးဆောင်သော အမျိုး သားထိပ်သီးလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ခွင့်ပြုချက် လိုအပ်ကြောင်း အီရန် Press TV သတင်းဌာနက ပြောကြားသည်။
အီရန်တွင် အစိုးရ အပြောင်းအလဲလုပ်ရန် စိတ်ကူးအကြောင်း လူမှုမီဒီယာပေါ်တွင် ရေးသားရာ၌ “ ‘အစိုးရအပြောင်းအလဲ’ ဆိုတဲ့စကားကို ပြောရတာ နိုင်ငံရေးအရမှန်ကန်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း လက်ရှိအီရန် အစိုးရက အီရန်ကိုတစ်ဖန်ပြန်ပြီးကြီးကျယ်အောင် (MAKE IRAN GREAT AGAIN) မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင် ဘာကြောင့်အစိုးရအပြောင်းအလဲ မရှိနိုင်ရမှာလဲ။ MIGA!!! ” ဟု ထရန့်က ၎င်း၏ မဲဆွယ်ပွဲကြွေးကြော်သံ နှင့် သံတူကြောင်းကွဲ သုံးနှုန်းပြောကြားခဲ့သည်။
အီရန် က ၎င်းတို့၏ ရွေးချယ်စရာများအား ချိန်ဆနေစဉ် အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အဘတ်စ်အာရက်ချီသည် ယနေ့မှာပင် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် နှင့် မော်စကိုမြို့တွင် ဆွေးနွေးမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အမေရိကန်တိုက်ခိုက်မှုများအား ရှုတ်ချပြောဆိုခဲ့ပြီး ယင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် နျူကလီးယားလက်နက်များမပြန့်ပွားရေးစာချုပ်ကိုအားနည်းသွားစေခဲ့ကြောင်းနှင့်ပဋိပက္ခက အရှေ့ အလယ် ပိုင်း တွင် ကူးစက်နေကြောင်း ရုရှားကပြောသည်။
သတင်း-ရဲမင်း
ကိုးကား-Reuters
