10 w - Translate

ကမ္ဘာ့အာကာသထဲမှာ အံ့သြဖွယ်ရာ ကြယ်တာရာတွေ အများကြီး တည်ရှိနေပြီး အဲဒီအထဲက ကြယ်နီကြီး ဘီတယ်ဂျူးစ် (Betelgeuse) ဟာ အထူးခြားဆုံးသော အရာဝတ္ထုတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာမြေကနေ အလင်းနှစ် ၇၀၀ လောက် ဝေးတဲ့နေရာမှာ တည်ရှိတဲ့ ဒီဧရာမကြယ်ကြီးဟာ သက်တမ်းကုန်ဆုံးခါနီးမှာ စူပါနိုဗာ (supernova) လို့ခေါ်တဲ့ အလင်းရောင်အလွန်တောက်ပတဲ့ ပေါက်ကွဲမှုကြီးတစ်ခုကို ဖြစ်ပေါ်စေလိမ့်မယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။ ဒီဖြစ်စဉ်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်က မျက်စိနဲ့တောင် အထင် အရှား မြင်တွေ့နိုင်မယ့် အာကာသဆိုင်ရာ အခိုက်အတန့်တစ်ခု ဖြစ်လာမှာပါ။
စူပါနိုဗာဆိုတာ သက်တမ်းကုန်ဆုံးခါနီးတဲ့ ကြီးမားတဲ့ ကြယ်တစ်စင်းရဲ့ အဆုံးသတ်ဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပါတယ်။ ဘီတယ်ဂျူးစ်ဟာ နေထက် အဆပေါင်းများစွာ ကြီးမားတဲ့ ကြယ်နီကြီးတစ်စင်းဖြစ်ပြီး သူ့ရဲ့ နျူကလီးယားလောင်စာတွေ ကုန်ဆုံးလုနီးပါးဖြစ်တာကြောင့် မကြာခင်ကာလအတွင်း စူပါနိုဗာအဖြစ် ပေါက်ကွဲလိမ့်မယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
ဒီပေါက်ကွဲမှုဟာ အလွန်ပြင်းထန်တဲ့ အလင်းရောင်နဲ့ စွမ်းအင်တွေကို ထုတ်လွှတ်ပေးမှာဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်က ကြည့်ရှုသူတွေအတွက် ယာယီအားဖြင့် ညဘက်ကောင်း ကင်ယံမှာ လင်းထိန်နေတဲ့ လရောင်လို ထင်ရှားစွာ မြင်တွေ့ရမှာပါ။ တချို့ ခန့်မှန်းချက်တွေအရ ဘီတယ်ဂျူးစ်ရဲ့ စူပါနိုဗာဟာ ရက်သတ္တပတ်တွေ ဒါမှမဟုတ် လပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်နိုင်ပြီး နေ့ဘက်မှာတောင် မြင်တွေ့နိုင်လောက်အောင် တောက်ပမယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။
ကံကောင်းထောက်မစွာပဲ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ဟာ ဘီတယ်ဂျူးစ်ကနေ အလင်းနှစ် ၇၀၀ ကွာဝေးတဲ့ အကွာအဝေးမှာ တည်ရှိတာကြောင့် စူပါနိုဗာရဲ့ အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ဓါတ်ရောင်ခြည်တွေနဲ့ ကော့စမစ်ရောင်ခြည်တွေကနေ လုံခြုံစွာ ကာကွယ်ခံထားရပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေရဲ့ အဆိုအရ ဘီတယ်ဂျူးစ်ရဲ့ စူပါနိုဗာဟာ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သက်ရှိတွေအပေါ် သိသာထင်ရှားတဲ့ ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ခြေ အလွန်နည်းပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ ဘီတယ်ဂျူးစ်ကနေ အလင်းနှစ် ၁၀ နှစ်အတွင်း မှာတည်ရှိတဲ့ သက်ရှိတွေ နေထိုင်နိုင်တဲ့ ဂြိုဟ်တွေအတွက်ကတော့ အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။ စူပါနိုဗာရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ဓါတ်ရောင်ခြည်နဲ့ အမှုန်တွေဟာ အဲဒီဂြိုဟ်တွေရဲ့ လေထုနဲ့ မျက်နှာပြင်ကို ပျက်စီးစေနိုင်ပြီး သက်ရှိတွေအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
ဘီတယ်ဂျူးစ်ရဲ့ စူပါနိုဗာဖြစ်ချိန်ဟာ မသေချာသေးပေမဲ့ မဝေးတော့တဲ့ အနာဂတ်မှာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြပါတယ်။ အဲဒီအချိန်ရောက်ရှိလာခဲ့ရင် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လူသားအားလုံးဟာ သမိုင်းမှာ အမှတ်ရစရာ အာကာသဖြစ်ရပ်တစ်ခုကို မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ ခံစားရရှိကြမှာပါ။ ညဘက်ကောင်းကင်ယံမှာ တောက်ပစွာ ထွန်း လင်းနေတဲ့ ကြယ်နီကြီးဟာ စကြဝဠာရဲ့ အဆုံးမရှိတဲ့ အံ့သြဖွယ်ရာတွေနဲ့ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ တည်ရှိမှုရဲ့ သေးငယ်မှုကို သတိပေးနေသလိုပင် ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။

image