မြန်မာကို ဒဏ်ခတ်အရေးယူဖို့ ILO ဆုံးဖြတ်ချက် သန်းနဲ့ချီတဲ့ မြန်မာ့အလုပ်သမားထုအပေါ် သက်ရောက်လာနိုင်
ဇွန် ၆ - ၂ဝ၂၅
KKO(VOM)
မြန်မာကို Article 33 အရ ဒဏ်ခတ်အရေးယူဖို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအလုပ်သမားအဖွဲ့ချုပ်(ILO) ညီလာခံက အတည်ပြုလိုက်ပြီး အဲဒီအကျိုးဆက်ဟာ သန်းနဲ့ ချီသောမြန်မာ့အလုပ်သမားထုအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိလာနိုင်မယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒီအတည်ပြုချက်ကို ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဂျီနီဗာမြို့မှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ (၁၁၃)ကြိမ်မြောက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအလုပ်သမားညီလာခံကနေ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြတာဖြစ်ါတယ်။
"ILO ရဲ့အခုဆုံးဖြတ်ချက် သတင်းစကားကမဖြစ်သင့်၊မဖြစ်ထိုက်တာကို ဆုံးဖြတ်ချက်ချလိုက်တယ်လို့ပဲထင်ပါတယ်။သူတို့ရဲ့သတင်း စကားအရ စစ်မှုထမ်းခါ်တယ်ဆိုတဲ့အ ကြောင်းပြချက်နဲ့ပါ၊ဒါက ဘယ်လိုမှ လက်ခံလို့မရဘူး။ ဒီဟာကိုဆုံးဖြတ်ချက်ချတော့ စက်ရုံ၊အလုပ်ရုံအလုပ်သမားထုတွေက ဒီဟာကို လက်မခံဘူးပေါ့ဗျာ။သူရဲ့အကျိုးဆက်တွေက အများကြီးရှိတယ်။သူတို့က အကန့် အသတ်နဲ့ လုပ်မယ်ပြောတယ်။ဒါပေမယ့် စက်ရုံ၊အလုပ်ရုံတွေမှာ မှီခိုပြီးလုပ်နေတဲ့သူတွေ သန်းနဲ့ချီတဲ့ အလုပ်သမား ထုအတွက်အငတ်ဘေးဆိုက်မယ်၊အလုပ် လက်မဲ့ဖြစ်မယ်။ဒါကတော့သေချာတယ်"လို့ အလုပ်သမားရေးရာကိစ္စတွေကို ဆောင်ရွက်သူနဲ့ အလုပ်ရှင်၊အလုပ်သမား ညှိနှိုင်းဖျန်ဖြေရေးအဖွဲ့က ဦးဇော်ဇော်အောင်က VOM ကိုပြောပါတယ်။
၂ဝ၂၁ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းမှာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲအချို့ကြောင့် ဆွီဒင်နိုင်ငံက H&M၊ စပိန်နိုင်ငံက Inditex၊ ဗြိတိန်နိုင်ငံက Primark တို့အပါအဝင် ကမ္ဘာကျော် အဝတ်အထည် ထုတ်လုပ်နေတဲ့ ကုမ္ပဏီ ၂၀ ကျော် ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်း အပ်နှံလုပ်ဆောင်နေတာတွေကို ရပ်ဆိုင်းဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့မှုတွေတော့ ရှိခဲ့တယ်လို့ ISP Myanmar က ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဒါအပြင် နိုင်ငံတွင်း အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းတွေက ချုပ်လုပ်ထားတဲ့ CMP စနစ်နဲ့ချုပ်တဲ့အထည် တွေကိုနိုင်ငံပေါင်း(၈၀)ကျော်ကို အဓိကထားပြီး တင်ပို့လျက်ရှိနေတယ်လို့ ဖော်ပြထားသလို ဂျပန်၊ ပိုလန်၊ စပိန်၊ ဂျာမနီ၊ ကိုရီးယား၊ ယူကေ၊ နယ်သာလန်၊ ပြင်သစ်၊ အီတလီ၊ အမေရိကန်၊ ဒိန်းမတ်နဲ့ ဘယ်လ်ဂျီယံ အစရှိတဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေဟာ မြန်မာအထည်ချုပ်တွေကို အဓိကတင်ပို့တဲ့ ဈေးကွက်ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအလုပ်သမားအဖွဲ့ချုပ် (ILO)က ချမှတ်တဲ Article 33 ဆိုတာက အလုပ်သမားအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်တဲ့ နိုင်ငံတွေကို ဆန္ဒပြမှု အကြမ်းဖက် နှိမ်နှင်းတဲ့ နိုင်ငံတွေအဓမ္မစစ်မှုထမ်းခိုင်းတဲ့နိုင်ငံတွေကို ကို ချမှတ်ဖို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အရေးယူမှု လို့ နားလည်လို့ရကြောင်း ကျွမ်းကျင်သူတွေက သုံးသပ်ထားကြပါတယ်။
ဒါအပြင် ဇင်ဘာဘွေနိုင်ငံ၊ ဘီလာရုစ် ၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွေကိုILO က Article 33 သုံးဖို့ သတိပေးခံရတဲ့ နိုင်ငံတွေဖြစ်ခဲ့တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။
"မြန်မာအလုပ်သမားထုအနေနဲ့ရော အလုပ်သမားသမဂ္ဂအနေနဲ့ ရော ဒါကို ဆက်လက် ကန့်ကွက်သွားဖို့ရှိပါတယ်။ILO ဘက်က အရေးယူဖို့ဆုံးဖြတ်ချက်ချလိုက်တယ်။ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ အရးယူခံရမလဲဆိုတာ သူတို့ ရဲ့ ဥပဒေ၊နည်းဥအဒေက ဘယ်လိုလာအုံးမလဲ၊ဒါကိုလည်းစောင့်ကြည့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်"လို့ သူက ဆက်ပြီး ပြောပြပါတယ်။
ILO ကချမှတ်လိုက်တဲ့ Article 33 ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ပိုမိုဆင်းရဲကြပ်တည်းလာမှာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ထပ်ပြီး ထွက်ခွာသွားနိုင်ဖွယ်ရာရှိနေတယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သုံးသပ်ထားကြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံကို အလုံးစုံပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့ဆိုပြီး ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်က အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားရေးရာအဖွဲ့ (ILO)မှာ Article 33 ကို တင်သွင်းခဲ့တာဖြစ်ပြီး Article 33 အသက်ဝင်လာပါက အဲဒီအကျိုးဆက်က မြန်မာ့အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းတွေနဲ့ အခြေခံအထည်ချုပ်လုပ်သားတွေအပေါ်မှာအကျိုး သက်ရောက်မှုများစွာရှိနိုင်မယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ဆိုပါတယ်။
ဒီကိစ္စပတ်သက်လို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ILO ရုံးကို အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းရှင်တွေ မြန်မာလုပ်သားတွေကလက်မှတ်ရေးထိုးပြီးကန့်ကွက်စာပေးပို့ထားတဲ့ကြားက ILO က Article 33 အရ အရေးယူဖို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။