သွေးလေးဘက်နာ အကြောင်းရေး ပြောပြပါအုံးဆိုသူတွေ အတွက်
---------------------------------------------------------
လေးဘက်နာ အမျိုးအစားတွေ ပြန်ပြော ကြည့်ရအောင်
ဘာကြောင့် လေးဘက်နာ လို့ ခေါ်သလဲ
လက်နှစ်ချောင်း ၊ ခြေ နှစ်ချောင်း က အဆစ်တွေ အား လုံးနာ လို့ လေးဘက်နာ လို့ လွယ်လွယ် ခေါ် ပေ မယ့် အင်္ဂ လိပ်ဆေး ခေါ် အနောက်တိုင်းဆေး အခေါ်အဝေါ်မှာ တော့ တော်တော် လေးကွဲကွဲ ပြားပြား ခေါ် ကြပါတယ်။
၁-Rheumatic arthritis -ပိုးလေးဘက်နာ (အသက်ရှူ လမ်းကြောင်း သို့မဟုတ် အရေပြား ကနေ ပိုးဓင်ရာ ကနေ အဆစ်တွေ ရောင်လာတာပါ။ ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ ပင်နယ်ဆလင် ထိုးရင် သက်သာ ပျောက်ကင်းပါတယ်။
၂- Gouty arthritis (ဂေါက် ခေါ် ယူရစ်အက်ဆစ် များပြီး အဆစ်ရောင်တဲ့ ရောဂါ ) အမျိုးသားတွေ မှာ အဖြစ်များပါတယ်။
၃-Rheumatoid arthritis (သွေးလေးဘက်နာ ) -အမျိုးသမီးတွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ အကြောင်းရင်း မရှိဘဲ သူ့အလိုလို ဖြစ်တဲ့ရောဂါ
၄-SLE -အရေပြား လေးဘက်နာ -သူ့ အလို အလျောက်ဖြစ်တဲ့ရောဂါ ၊ အမျိုးသမီးတွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်
၅-Osteo arthritis (ဒူး ဆစ်တွေ နာကျင် ရောင်ရမ်းခြင်း) -ဝ တဲ့ အမျိုးသမီးတွေ မှာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဂေါက်အကြောင်း ပြောပြပြီးပြီ မို့
သွေးလေးဘက်နာ ခေါ် RA (rheumatoid arthritis) အကြောင်းလေးဂသိသလောက် ပြောပြပါ့မယ်။
RA က အမျိုးသမီး တွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်။
ကိုယ်ခံ အားစနစ် သူ့အလိုလို ပျက်စီးတဲ့ ရောဂါ (autoimmune) ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ကိုယ်ခံအား စနစ်က မိမိ အဆစ်တွေ ကို မိမိ ပြန်လည် တိုက်ခိုက်တဲ့ရောဂါပါ။
ဒီနေ့ အစား အသောက်အနေ အထိုင်တွေ ပုံစံ ပြောင်းလဲ လာတာနဲ့ ဒီရောဂါ ဖြစ်တဲ့ သူတွေ လည်း ပိုများလာပါတယ်။
ရောဂါ လက္ခဏာကတော့ ခြေချောင်း ၊ လက်ချောင်း အသေးလေးတွေ က စသိသာလာပါတယ်။ မနက် အိပ်ရာ ထရင် လက်ချောင်း လေးတွေ ကွေးရ ခက်ပြီး တင်းနေတတ်ပါတယ်။
သွေးကို စစ်တဲ့ အခါမှာ RA ရှိမရှိ စစ်ရုံ နဲ့ မမှန် နိုင်ပါဘူး။
Anti CCP သို့မဟုတ် ENA Penal ကို စစ်ဆေးမှ RA ဟုတ်/ မဟုတ် သေချာပါမယ်။
သေချာအောင် စစ်သင့်ပါတယ်။ ဘာကြောင့် လဲ ဆိုရင် -RA ခေါ် သွေးလေးဘက်နာ ဆိုရင် မပျောက်ပါဘူး ။ ရောဂါ အနည်းငယ် သက်သာ အောင်သာ ကုလို့ ရပါမယ်။ မကြာခဏ အဆစ် ပြန်နာ နိုင်တဲ့ အပြင် လက်ချောင်း လေးတွေ ကွေး ကုန်တဲ့ အထိလည်း အရုပ် ဆိုးသွားတတ်ပါတယ်။
RA (သွေးလေးဘက်နာ သက်သာအောင် ဘယ်လို ကုမလဲ
--------------------------------------------------
စတီးရိုက်ခေါ် အရောင် ကျဆေးတွေ ရယ်၊ အကိုက်ခဲ ပျောက်ဆေးတွေရယ်၊ လက်ချောင်း၊ ခြေ ချောင်းလေးတွေ ကွေး ကောက် မသွားအောင် သောက်ရတဲ့ ဆေးတွေရယ်။
ဆေးတွေ ဟာ လူကို လည်း ဥပါဒ် ဖြစ်စေတဲ့ ဆေးတွေ မို့ တတ်ကျွမ်း နားလည်သော ဆရာဝန်နဲ့ လစဉ် ပြသ ပြီး ကုသဖို့ လိုပါတယ်။
ဆေးတွေ အရမ်း သောက်လို့ မရပါဘူး။
အန္တရာယ် ကင်းပေမယ့် အင်္ဂ လိပ်ဆေးလောက် သက်သာတာ မမြန်တဲ့ မြန်မာ ဆေးက တော့ နနွင်းပါ။ နနွင်း ဟာ အဆစ်ရောင် ခြင်း မျိုးစုံ ကို သက်သာ ပျောက် ကင်းစေကြောင်း အမေရိက မှာ ရော တရုတ် နိုင်ငံ မှာပါ ပြု လုပ်တဲ့ သုတေသန တွေ က သက်သေ ပြသွား ခဲ့ပါပြီ။
RA ဖြစ်တဲ့ သူ ဘာတွေ စားရင် ပို ဆိုး မလဲ
------------------------------------
ရောင်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေတဲ့ အစားအစာတွေ စားရင် ပိုဆိုးပါမယ်။ ရောင်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေတဲ့ အစားအစာတွေကတော့
၁-သကြား ပါသော အစားအစာများ - ကော်ဖီ၊ လက္ဘက်ရည် ၊ ချိုချဉ်၊ ချောကလက် ၊ Donuts
၂-ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ ၊ စားအုန်းဆီ၊ နေကြာဆီ၊ ပဲပုပ်စေ့ဆီ ၊မာဂျရင်း။-ရေင်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေသော အိုမီဂါ 6 ပါဝင်ပြီး အရောင်ကျစေသော အိုမီဂါ 3 fatty acid မပါဝင်သောကြောင့် မစားသင့်ပါ။
၃-ဆီနှင့်ကြော်ထားသော အစားအစာများ - အာလူးကြော်၊ ကြက်သားကြော်၊ငါး အချောင်းကြော်၊ဘယာကြော်၊ တို့ဟူးကြော်။
၄-ဂျုံကို နူးညံ့အောင် ပြု ပြင်ထားသော အစာများ -ပီဇာ၊ခရက်ကာ၊ ပေါင်မုန့်ဖြူ
၅- နို့ ၊ထောပတ် ၊ ဒိန်ချဉ် ၊နို့ဆီ - ဒ်ိန် ချဉ်ကို အသင့်အတင့် စားသင့်သော်လည်း ကျန် နို့ထွက်ပစ္စည်း များ ကတော့ ရောင်ရမ်းခြင်းကို ပို ဖြစ်စေလို့ ရှောင်ရမှာပါ။
၆-သကြားအတု
၇-အစားအသောက် ကို ပိုမိုစွဲ ဆောင်မှုရှိအောင် ထည့်သော အရောင် နှင့် အနံ့များ
၈-ပြည့်ဝဆီပါသော မုန့်များ -ဘာဂါ၊ပီဇာ
၉-အနီရောင် အသားများ
၁၀- စည်သွပ်ထားသော အသားများ
၁၁-အရက်၊ ဝိုင်၊ ဘီယာ
စားစရာ ဘာမှ မကျန်တော့ ပါလားလို့ မညည်းပါနဲ့
အောက်ပါ အစားအသောက်တွေ ကို စားခြင်းဖြင့် အဆစ်နာ ခြင်းမှ ကင်းဝေးပါ လိမ့်မယ်။
၁-အိုမီဂါ 3နှင့် ဗိုက်တာမင် ဒီ ကြွယ်ဝသောအစား အစာများ - ငါး၊ ငါးအဆီ၊ ဖရုံစေ့၊နေကြာစေ့၊ သစ်ကြားသီး ၊ဗာဒံ စေ့၊ flax seed ခေါ် မိကျောင်းလျှော်စေ့။
၂- ကြက်သွန်ဖြူ၊ဂျင်း၊နနွင်း၊ သစ်ကြံပိုး၊နံနံစေ့။
၃-စတော်ဘယ်ရီ၊ ဘလူးဘယ်ရီ၊ ချယ်ရီ၊ လိမော်၊ သံပရာ၊သရက်သီး၊ကီဝီသီး၊ စပျစ်သီး ၊ သင်္ဘောသီး ၊ထောပတ်သီး။
၄-အစိမ်းရောင် ရှိသော အရွက်များ - ဟင်းနုနယ်ရွက်၊ ကန်စွန်းရွက်၊ မုန်ညင်းရွက်၊ကိုက်လန်ရွက်၊ပန်းမုံလာ၊ဘရိုကိုလီ။
၅-ခရမ်းသီး၊အာလူး။ကန်စွန်းဥ။ခါကျက်ဥ ခေါ် မုံလာဥဝါ။
၆-ဗီတာမင်-စီ၊ဒီ၊အီး၊ ဘီစစ်၊ဂဘီတွဲ၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ကယ်လ် စီယမ်၊ ဇင့်၊ စီလီ နီယမ် သောက်ပါ။
၇-မပြုပြင်ထားသောဂျုံ (ဂျုံကြမ်း ) စားပါ။ကွေကာ စားပါ။
၈-ပန်းသီးရှာလကာ ရည် နှင့် ပျားရည်
၉-ကညွတ် -ဂေါက် အဆစ်ရောင် ရောဂါ အတွက် မတည့်ပေမယ့် RA အဆစ်ရောင်သူ စားသင့်ပါတယ်။
၁၀- သံလွင်ဆီ စားပါ။ ဟင်းချက်ရာမှာ သုံးသုံး နနွင်းနဲ့ ဖျော်သောက်သောက် ၊ သူ့ချည်း သောက်သောက် အဆစ်ရောင် ကျစေပါတယ်။
၁၁-fish oil ခေါ် အိုမီဂါ 3ငါးကြီးဆီ နေ့စဉ်စားပါ။
၁၂-ခရု ၊ ဂဏန်း ၊ ယောက်သွား စားပါ။
၁၃-ပရိုဘိုင်အိုးတစ်စားပါ။
Credit : ဒေါက်တာမိုးမိုးခိုင်