သွေးလွန်တုပ်ကွေးဖြစ်ပွားမှု မြင့်တက်နေပြီး ငါးလအတွင်း လေးယောက်သေဆုံးကာ ၈၀၀ ကျော် ရောဂါဖြစ်ပွား
မေ၂၆၊၂၀၂၅
၂၀၂၅ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ၁ရက်မှ မေလ၁၀ရက်အတွင်း သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါဖြစ်ပွားလို့ ကလေးငယ် လေးယောက်သေဆုံးခဲ့ရပြီး ရောဂါဖြစ်ပွားမှုတွေ မြင့်တက်နေကြောင်း ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန က အသိပေးထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ တစ်ဝှမ်းမှာ အခုနှစ်၅လကြာအတွင်း သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါဖြစ်ပွားသူကလေးပေါင်း၈၆၀ကျော်ရှိရာ ရောဂါဖြစ်ပွားမှု အဆင့်အလိုက်မှာ ပြင်းထန် အဆင့်(၄)သတ်မှတ်ချက်နဲ့ဆေးရုံရောက်ရှိသူတွေ များလာတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
" အခုကမိုးရာသီထဲဝင်လာတော့ရာသီအရ အဖြစ်များတဲ့ရောဂါတွေအကုန်လုံးတော့ ဂရုစိုက်ရမှာပေါ့။ ကလေးတွေအတွက် အပြင်းထန်ဆုံးဖြစ်နေတဲ့သွေးလွန်တုပ်ကွေး ရောဂါကလည်း မဖြစ်ပွားအောင်ဂရုစိုက်ရမယ့်အရေးကြီးတဲ့ရောဂါပေါ့ သူကခြင်ကတဆင့်ကူးစက်ပြီး ကူးစက်ဖို့လွယ်ကူတယ်။ကလေးတွေမှာအများဆုံးဖြစ်တော့ မိဘတွေအနေနဲ့ မိမိရဲ့ကလေးတွေကိုပိုဂရုစိုက်ရမယ်။ခြင်ကိုက်မခံရဖို့ ပိုအရေးကြီးတယ်။အဲ့ဒီအတွက်ခြင်မပေါက်ပွားစေဖို့ ဖုံး၊သွန်၊လဲ၊စစ် လုပ်တာတွေအပြင် သွေးလွန်တုပ်ကွေးသံသယရှိရင်နီးစပ်ရာဆေးရုံကိုသွားရောက်တာနဲ့ ဆေးရုံနဲ့ဝေးတဲ့နေရာကသူတွေအနေနဲ့ကလည်း ဓာတ်ဆားတိုက်ပေးတာစတဲ့ထိရောက်မယ့်ကုသမှုတွေ ပေးနိုင်ဖို့အရေးကြီးပါတယ်လို့" အထွေထွေရောဂါကု ဆရာဝန် ဒေါက်တာပြည့်ဖြို့ ကပြောပါတယ်။
သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါနဲ့ သေဆုံးရသူကလေးတွေက ရန်ကုန်တိုင်း၊မွန်ပြည်နယ်နဲ့ တနင်္သာရီတိုင်း တို့ကဖြစ်ကြပြီး ဆေးရုံကိုရောက်ရှိလာတဲ့ သွေးလွန်တုပ်ကွေး ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကလေးအများစုမှာ သွေးသွင်းရမှုတွေများနေတယ်လို့ ကျန်းမာရေးဌာနရဲ့ သတင်းဖော်ပြမှုတွေအရသိရပါတယ်။
" သွေးလွန်တုပ်ကွေးက အခုဆိုမိုးရာသီမှာ ရောက်မှဖြစ်တာမဟုတ်တော့ဘူး ၊ နွေ ရော ဆောင်းရော ရာသီ၃ခုလုံးဖြစ်နေတာ အခုလည်း ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်စကနေ၅လအတွင်းက မိုးမှသိပ်မရွာတာကို ရောဂါဖြစ်သူက၈၀၀ ကျော်ပြီး ၄ဦးလောက်သေတယ်ဆိုတော့ မိုးတွင်းဆိုပိုဂရုစိုက်ရမယ်။ ကလေးတွေကို အတတ်နိုင်ဆုံး ၊ဘောင်းဘီရှည်၊ အင်္ကျီရှည် ဝတ်ပေးထားတာ၊ခြင်မကိုက်အောင် ကလေးတွေကိုဂရုစိုက်ပေးတာ၊ကလေးအိပ်ချိန် ခြင်ထောင်နဲ့ သိပ်ပေးတာ ၊ကလေးဖျားရင်လည်း သွေးလွန်တုပ်ကွေးသံသယလက္ခဏာတွေကို မိဘတွေ သိထားပြီးစောင့်ကြည့်တာတွေနဲ့ ကိုယ့်ကလေးကို ဂရုစိုက်ပေးဖို့လိုပါတယ်"လို့ အင်းစိန်မြို့နယ် က ကလေးမိဘတယောက်ကပြောပါတယ်။
အသက်၁၅နှစ်အောက် ကလေးများမှာ သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါအများဆုံးဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီးသွေးလွန်တုပ်ကွေး ဖြစ်နိုင်တာကို စောစောသိဖို့ လက္ခဏာတွေကို ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက သတ်မှတ်ပေးထားပါတယ်။
အဲဒါတွေက အဖျားရှိပြီး အဖြစ်များတဲ့ အော့အန်တာ၊ ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲတာ၊ အရေပြားအပိန့်ထွက်တာနဲ့ နောက်ဖြစ်နိုင်တဲ့ နှာခေါင်းသွေးလျှံပြီး ကော်ဖီနှစ်ရောင် အန်တာအပြင်၊ ဆရာဝန်နဲ့ စစ်ကြည့်လျှင် Hess Test (သွေးပေါင်ချိန်တိုင်း ကရိယာနဲ့ အပေါ်သွေး စမ်းမိချိန်နဲ့ အောက်သွေး စမ်းမိချိန်အကြား ၅ မိနစ်ကွာအောင် ညှစ်ပြီးထိန်းထားရာကနေ ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်ချိန်မှာ၊ အပေါ်အများဆုံး လက်ဖျံ တစ်လက်မ ပတ်လည်အဝိုင်းထဲ အနီစက် ၁၀ စက်ကျော်) ပေါ်တာ၊ သွေးဖောက်စစ်နိုင်လျှင် သွေးဖြူဥနည်းတာနဲ့ နောက် သွေးလန့်တော့မယ့် အန္တရာယ်လက္ခဏာ တစ်ခုခုရှိနေတာဖြစ်ပြီး အလွယ်တကူ မှတ်မိဖို့အနေနဲ့ က အဖျားကြီးပြီး နုံးကာမှိန်းပြီး အစားအသောက်ပျက်လျှင် သွေးလွန်တုပ်ကွေး ဖြစ်နိုင်တာ သတိပြုမိသင့်ပါတယ်။
သွေးလွန်တုပ်ကွေး လက္ခဏာတွေ ပေါ်လာပြီး အရေးကြီးတာက သွေးလန့်တော့မဲ့ အန္တရာယ်လက္ခဏာတွေကို ကြိုတင်သတိပြုမိနိုင်ဖို့ဖြစ်ရာ အထူးသိထားသင့်တာအနေနဲ့၃ ရက်ကနေ ၅ ရက်လောက် အဖျားတက်ပြီး၊ အဖျားပြန်ကျလာချိန်မှာ မလန်းဆန်းဘဲ၊ နုံးချိ၊ ဗိုက်နာ၊ ပိုအန်လာတာ အပြင် အန္တရာယ်လက္ခဏာ အသေးစိတ်တွေကတော့ ဝမ်းဗိုက် နာတာ/ ဖိလျှင် နာတာ၊ အန်တာက ဆက်တိုက်အဖြစ်များလာတာ၊ မှိန်းပြီး ကယောင်ကတမ်း ဖြစ်လာတာ၊ ဆရာဝန်နဲ့ စစ်ကြည့်လျှင် အဆုတ်နဲ့နှလုံး ဝမ်းဗိုက်မှာ အရည်စုလာတာ၊ အသည်းက ၂ စင်တီမီတာထက် ပိုကြီးလာတာ၊ သွေးဖြူဥကျလာပြီး သွေးပျစ်နှုန်း (PCV/HCT) တက်လာတာတွေဟာ အန္တရာယ် လက္ခဏာလို့သတ်မှတ်နိုင်တဲ့အတွက် အန္တရာယ် လက္ခဏာတစ်ခုခု ပေါ်လာတာနဲ့ အမြန်ဆုံး ဆေးရုံတင်ထားဖို့လိုအပ်ကြောင်း သိရပါတယ်။
ယခုနှစ်ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနဲ့ သေဆုံးမှုအရေအတွက်က ၂၀၂၄ ခုနှစ် အလားတူကာလနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ပါက လျော့ကျ နေကြောင်းနဲ့ သွေးလွန်တုတ်ကွေးရောဂါဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိုးရာသီတွင် အများဆုံးဖြစ်ပွားလေ့ရှိလို့ ကျန်းမာရေးနှင့်အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ရောဂါပြန့်ပွားမှု တားဆီးကာကွယ်ရေးစီမံချက်တွေလုပ်နေတယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ဖော်ပြထားပါတယ်။
Photo- Cj