လူသိနည်းတဲ့ ကမ္ဘာ့အဖိုးတန်ဆုံး တွင်းထွက်ကျောက်မျက် - Alexandrite
ကမ္ဘာပေါ်မှာ အရှားပါးဆုံး တွင်းထွက်ကျောက်မျက်ရတနာများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတာကတော့ Alexandrite (အလက်ဇန်းဒရိုက်) ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီကျောက်ကို ၁၈၃၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်မှာ ရုရှားနိုင်ငံ၊ ယူရယ်တောင်တန်းဒေသရှိ Emerald တွင်းများမှာ စတင်တွေ့ရှိခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရုရှားဘုရင် ဒုတိယ အလက်ဇန္ဒား (Alexander II) ရဲ့ မွေးနေ့မှာ တွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်လို့ သူ့နာမည်နဲ့ Alexandrite လို့ အမည်ပေးခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Alexandrite ဟာ Chrysoberyl ကျောက်မျက်အမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ဓာတုဖွဲ့စည်းပုံအရ BeAl₂O₄ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်ရီလီယမ်နဲ့ အလူမီနီယမ်ဓာတ်တွေ အဓိကပါဝင်ပြီး၊ ခရိုမီယမ်ဓာတ်လည်း အနည်းငယ်ပါဝင်ပါတယ်။
Alexandrite ရဲ့ အထူးခြားဆုံး လက္ခဏာကတော့ အလင်းရောင်ပေါ်မူတည်ပြီး အရောင်ပြောင်းလဲနိုင်တဲ့ "color-change effect" ဖြစ်ပါတယ်။ နေ့အလင်းရောင် သို့မဟုတ် ဖလူရိုဆန့်မီးအောက်မှာ အစိမ်းရောင် သို့မဟုတ် အပြာစိမ်းရောင်ဖြစ်နေပြီး၊ မီးအိမ်အလင်းရောင် သို့မဟုတ် ဖယောင်းတိုင်မီးအောက်မှာ ခရမ်းနီရောင် သို့မဟုတ် ရှေးရိုးနီရောင်အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။ ဒါကြောင့် "နေ့အချိန်မှာ စိမ်း၊ ညအချိန်မှာ နီ" လို့ လူသိများပါတယ်။
Alexandrite ရဲ့ မာကြောမှုညွှန်းကိန်းက ၈.၅ ရှိလို့ စိန်ပြီးရင် ဒုတိယမာကျောဆုံး ကျောက်မျက်တစ်မျိုးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
Alexandrite ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရုရှား၊ ဘရာဇီး၊ သီရိလင်္ကာ၊ တန်ဇေးနီးယား၊ မဒဂတ်စကာနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့မှာ တွေ့ရှိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အရည်အသွေးအကောင်းဆုံး Alexandrite ကို ရုရှားနိုင်ငံမှာ တွေ့ရှိခဲ့ပြီး၊ ယခုအခါ ရုရှားမှ Alexandrite တွင်းများ ပိတ်သိမ်းသွားပြီဖြစ်လို့ ပိုမိုရှားပါးလာပါတယ်။
Alexandrite ဖြစ်ထွန်းဖို့ အထူးအခြေအနေတွေ လိုအပ်ပါတယ်။ ဘယ်ရီလီယမ်နဲ့ ခရိုမီယမ်ဓာတ်တွေ တစ်ပြိုင်နက် ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်ပြီး၊ သဘာဝမှာ ဒီဓာတ်နှစ်မျိုး အတူတကွတွေ့ရတာ အလွန်ရှားပါးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အလွန်ရှားပါးတဲ့ ကျောက်မျက်တစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။
အကောင်းဆုံးအရည်အသွေးရှိတဲ့ Alexandrite ရဲ့ တန်ဖိုးဟာ ၁ ကာရက်ကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၀,၀၀၀ မှ ၃၀,၀၀၀ အထိ ရှိနိုင်ပါတယ်။
စိန်၊ ပတ္တမြားတို့လောက် လူသိများမှု မရှိသော်လည်း၊ Alexandrite ဟာ သူ့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အရောင်ပြောင်းလဲမှုနဲ့ ရှားပါးမှုကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အဖိုးတန်ဆုံး ကျောက်မျက်ရတနာများထဲက တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရပါတယ်။