အစ္စရေးကြောင့် ရုရှားအား နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ ပိတ်ပင်ထားမှု ဖယ်ရှားလာရဖို့ ရှိနေတဲ့ ယူအီးအက်ဖ်အေ
=====================
ယူအီးအက်ဖ်အေဟာ အစ္စရေးအား နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲပိတ်ပင်ခြင်း မရှိမှုနှင့်အတူ ရုရှားကို နိုင်ငံတကာပွဲ ပိတ်ပင်ထားမှုမှ ဖယ်ရှားရေး ဆုံးဖြတ်ချက်ချလာရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရုရှားဟာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီတုန်းက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်စစ်ဆင်နွဲပြီးနောက် ဖီဖာရဲ့ နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ ပိတ်ပင်ခြင်းခံခဲ့ရပါတယ်။
ရုရှားဟာ နိုင်ငံတကာခြေစမ်းပွဲ ကစားခွင့် ရှိနေသေးပေမယ့်လည်း ယူအီးအက်ဖ်အေနှင့် ဖီဖာတို့က ကြီးမူးကျင်းပတဲ့ ပြိုင်ပွဲများမှာ ပါဝင်ကစားခွင့် မရပါဘူး။
ရုရှားဟာ နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ ပိတ်ပင်ခြင်းခံရပြီးနောက် ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်အား ထောက်ခံတဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဥရောပနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ဘီလာရုစ်အပြင် ဥရောပပြင်ပ အသင်းများနှင့်သာ ခြေစမ်းပွဲကစားလာခဲ့ရပါတယ်။
ဘီလာရုဇ်အား ရုရှားရဲ့ ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်တွင် ထောက်ပံ့ကူညီမှု ပြုလုပ်ပေမယ့်လည်း ယူအီးအက်ဖ်အေနှင့် ဖီဖာတို့ရဲ့ နိုင်ငံတကာပွဲ ပိတ်ပင်ခြင်းမခံရပါဘူး။
ဒါပေမယ့် ၎င်းတို့ဟာ နိုင်ငံတကာပွဲ လက်ခံကစားခွင့်မရခဲ့ပါဘူး။ ၎င်းတို့ဟာ ကမ္ဘာ့ဖလားခြေစစ်ပွဲ အိမ်ကွင်း ၃ ပွဲကို ဟန်ဂေရီတွင် ကစားခဲ့ရပြီး ၁ ဂိုးမျှ မသွင်းနိုင်ခဲ့ပါဘူး။
ဖီဖာနှင့် ယူအီးအက်ဖ်အေတို့ဟာ ဂါဇာတွင် လူမျိုးသုဉ်းသတ်ဖြတ်မှု ပြုလုပ်ထားတဲ့ အစ္စရေးတို့ ကမ္ဘာ့ဖလားခြေစစ်ပွဲ မအောင်မြင်မှုကြောင့် ပြဿနာအကြီးကြီးတက်မယ့်အရေးမှ ရှောင်လွဲနိုင်ခဲ့ပေမယ့်လည်း ဖိအားများနှင့် ကြုံနေရပါတယ်။
အစ္စရေးဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အောက်တိုဘာလတုန်းက ဟားမက်စ်တို့က အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ကာ လူပေါင်း ၁၂၀၀ တို့အား သတ်ဖြတ်ပြီး ဓားစာခံ ၂၅၀ ဦးခန့်တို့အား ယူဆောင်သွားပြီးနောက် ဂါဇာကို ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့ပါတယ်။
အစ္စရေးရဲ့ ထိုးစစ်ကြောင့် ကလေးသူငယ် ၁၇၀၀၀ အပါအဝင် လူပေါင်း ၇၀၀၀၀ ကျော်သေဆုံးခဲ့ပြီးဖြစ်ကာ ယူအန်ကလည်း လူမျိုးသုဉ်းသတ်ဖြတ်မှုလို့ ကြေညာထားပါတယ်။
အောက်တိုဘာလတုန်းက အမေရိကန်သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့် ကြားဝင် စေ့စပ်ပေးမှုကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီမှု ရရှိခဲ့ပေမယ့်လည်း အစ္စရေးဟာ ယခုတိုင် ဂါဇာတွင် တိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်နေဆဲ ဖြစ်ပြီး လူသေဆုံးမှု ရှိနေဆဲပါ။
ယူအီးအက်ဖ်အေဟာ အစ္စရေးအား နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ မပိတ်ပင်မှုနှင့်အတူ ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်ကြောင့် ပိတ်ပင်ထားတဲ့ ရုရှားကို ပြစ်ဒဏ်မှ ဖယ်ရှားရေး ဖိအားပေးခံလာရပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း ယူအီးအက်ဖ်အေအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများက နိုင်ငံရေးအကြောင်းပြချက်ဖြင့် ရုရှားနှင့် ပွဲကစားရန် ငြင်းဆိုနေတဲ့ အခြေအနေကြောင့် ရုရှားအား နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲ ပိတ်ပင်ထားမှု ဖယ်ရှားမှု ပြုလုပ်လာနိုင်ခြေ မရှိသေးဘူးလို့လည်း ယူဆရပါတယ်။
