အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာသူအများစုဟာ ဒီစကားလုံးနှစ်လုံးကို အဓိပ္ပာယ်တူတယ်လို့ထင်ပြီး တစ်လုံးနေရာမှာတစ်လုံး မှားယွင်းသုံးစွဲလေ့ရှိပါတယ်။ အဓိကသော့ချက်ကတော့ သူတို့ရဲ့ သဒ္ဒါအမျိုးအစား (Part of Speech) မတူညီခြင်းပါပဲ။
Good ဆိုတာ Adjective (နာမဝိသေသန) ဖြစ်ပြီး နာမ် (Noun) ကို အထူးပြုပါတယ်။
Well ဆိုတာ Adverb (ကြိယာဝိသေသန) ဖြစ်ပြီး ကြိယာ (Verb) ကို အထူးပြုပါတယ်။
Good (Adjective) - "ကောင်းသော"
Good က Adjective ဖြစ်တဲ့အတွက် သူ့ရဲ့အလုပ်က လူ၊ နေရာ၊ အရာဝတ္ထု (Noun) တွေရဲ့ အရည်အသွေးကို ဖော်ပြဖို့ပါ။ "ဘယ်လိုမျိုးလဲ" (What is it like?) ဆိုတဲ့မေးခွန်းကို ဖြေပေးပါတယ်။
He is a good student. (သူက ကျောင်းသားကောင်း တစ်ယောက်ပါ။)
ဒီနေရာမှာ good က ကျောင်းသား (student) ဆိုတဲ့ Noun ကို အထူးပြုဖော်ပြတာဖြစ်ပါတယ်။
This is good coffee. (ဒါက ကော်ဖီကောင်း တစ်ခွက်ပဲ။)
Your English is very good. (မင်းရဲ့အင်္ဂလိပ်စာက အရမ်းကောင်းတယ်။)
Well (Adverb) - "ကောင်းမွန်စွာ"
Well က Adverb ဖြစ်တဲ့အတွက် သူ့ရဲ့အလုပ်က ပြုလုပ်လိုက်တဲ့ အပြုအမူ၊ လုပ်ဆောင်ချက် (Verb) တစ်ခုက "ဘယ်လို" ဖြစ်မြောက်သွားလဲဆိုတာကို ဖော်ပြဖို့ပါ။ "ဘယ်လိုလုပ်သလဲ" (How is the action done?) ဆိုတဲ့မေးခွန်းကို ဖြေပေးပါတယ်။
ဥပမာများ:
He studies well. (သူ ကောင်းကောင်း စာလုပ်တယ်။)
Top One's Analysis: ဒီနေရာမှာ well က စာလုပ်ခြင်း (studies) ဆိုတဲ့ Verb ကို အထူးပြုဖော်ပြတာဖြစ်ပါတယ်။ "သူ ဘယ်လို စာလုပ်သလဲ?" -> "ကောင်းကောင်းလုပ်တယ်"။ He studies good လို့ သုံးလို့ မရပါဘူး။
She cooks well. (သူမက ကောင်းကောင်း ချက်ပြုတ်တတ်တယ်။)
well က ချက်ပြုတ်ခြင်း (cooks) ဆိုတဲ့ Verb ကို အထူးပြုနေပါတယ်။
You speak English very well. (မင်း အင်္ဂလိပ်စကားကို အရမ်း ကောင်းကောင်း ပြောနိုင်တယ်။)
well က စကားပြောခြင်း (speak) ဆိုတဲ့ Verb ကို အထူးပြုနေပါတယ်။
အထူးခြွင်းချက် (The Special Exception): ကျန်းမာရေးအကြောင်းပြောတဲ့အခါ
တစ်ခါတလေမှာ Well ကို Adjective တစ်လုံးအနေနဲ့ သုံးတဲ့ အခြေအနေတစ်ခုရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ လူတစ်ယောက်ရဲ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေ (Health) ကို ပြောတဲ့အခါမှာပါ။
A: "How are you today?" (ဒီနေ့ နေကောင်းလား?)
B: "I am well, thank you." (ကျွန်တော် ကျန်းမာပါတယ်၊ ကျေးဇူးပါ။)
ဒီနေရာမှာ "I am good" လို့လည်း သုံးနိုင်ပေမယ့် အဓိပ္ပာယ်အနည်းငယ်ကွာပါတယ်။
"I am well" = ကျွန်တော် ကျန်းမာပါတယ်။ (My health is good.)
"I am good" = ကျွန်တော် အဆင်ပြေပါတယ် / ပျော်နေပါတယ် (I am happy / fine.)
ဒါကြောင့် နေမကောင်းဘူးလို့ ပြောချင်ရင်...
"I don't feel well today." လို့ ပြောရပါမယ်။ ("I don't feel good" လို့လည်း သုံးနိုင်ပါတယ်)။