3 ပတ် - ဘာသာပြန်ပါ။

#ဆက်ရန်ရှိ

မကြာခင်အချိန်ကစပြီး ကျွန်တော်တို့ဟာ မြေပြင်အခြေစိုက် တယ်လီစကုတ်တွေထဲကမှ ခေတ်အမီဆုံးနဲ့ အဆင့်အမြင့်ဆုံး ကင်မရာတယ်လီစကုတ်တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Vera C. Rubin ဆီက ပထမဆုံးစမ်းသပ်ထုတ်လွှင့်လာမယ့် စကြာဝဠာအာကာသပုံရိပ်အချို့ကို မြင်တွေ့ရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။
Vera C. Rubin တယ်လီစကုပ် ဆိုတာဘာလဲ?
Vera C. Rubin တယ်လီစကုတ်ကို ချီလီနိုင်ငံ၊ Cerro Pachón တောင်ထိပ် မှာ တည်ဆောက်ထားပါတယ်။ ဒီနေရာဟာ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် မီတာ ၂,၆၈၂ (၈,၇၉၉ ပေ) အမြင့်မှာရှိပြီးတောင်ကမ္ဘာခြမ်းရဲ့ ကောင်းကင်ယံအနေအထားကကောင်းမွန်တဲ့အတွက် နက္ခတ္တဗေဒလေ့လာရေးအတွက် အလွန်သင့်လျော်တဲ့ နေရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
Vera C Rubin ဆိုတဲ့နာမည်ကို စကြာဝဠာကြီးရဲ့ ထူးခြားဆန်းကြယ်နေပြီး အခုထိမသိနိုင်သေးတဲ့ Dark energy နဲ့ Dark matter တွေကို ဦးဆုံးလေ့လာနိုင်ခဲ့တဲ့ astronomer အမျိုးသမီးပညာရှင် Vera C Rubin ကို အစွဲပြုပြီးပေးထားတာဖြစ်ပါတယ်။သူမကို dark matter ရှာဖွေခြင်းရဲ့ မိခင်ကြီးလို့တောင် ခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။
တောင်တန်းအခြေစိုက် Vera C. Rubin တယ်လီစကုတ်ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ ဒီဇိုင်းကြောင့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်တဲ့ ညကောင်းကင်ယံ ဧရိယာကျယ်ကျယ်ကို လျင်မြန်စွာ ပုံရိပ်ဖမ်းယူနိုင်ပါတယ်။ပုံရိပ်တွေကိုများများနဲ့မြန်မြန်ရိုက်ယူနိုင်တာမို့ ညကောင်းကင်တစ်ခွင်ကို စောင့်ကြည့်နိုင်တဲ့စနစ်တစ်ခု လို့တောင်ပြောနိုင်ပါတယ်။
တယ်လီစကုတ်ရဲ့ အဓိက မှန်ကြီး (Primary Mirror) ဟာ အဝေးအာကာသထဲကနေ လာတဲ့ အလွန်မှိန်ဖျော့တဲ့ အလင်းတန်းတွေကို စုဆောင်းပါတယ်။ ဒီမှန်ကြီးရဲ့ အချင်းက ၈.၄ မီတာ (၂၇ ပေ) လောက် ရှိပြီး အလင်းစုဆောင်းနိုင်စွမ်း အလွန်မြင့်မားပါတယ်။
ဒီမှန်တွေကနေ စုဆောင်းရရှိတဲ့ အလင်းတွေကို ဒုတိယနဲ့ တတိယမှန်တွေကနေတဆင့် ကင်မရာဆီကို အတိအကျ ပို့ဆောင်ပေးပါတယ်။ဒီလို မှန်သုံးချပ်ပါဝင်တာကြောင့် တစ်ခါ ပုံရိပ်ဖမ်းယူတိုင်းမှာ လပြည့်ဝန်း ၄၅ခုအရွယ်အစားရှိတဲ့မြင်ကွင်း အရွယ်ဆီကလာမယ့် အလင်းတန်းတွေကို ဖမ်းယူနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
Vera C. Rubin မှာ တပ်ဆင်ထားတဲ့ ကင်မရာတွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးဆုံး ဒစ်ဂျစ်တယ်ကင်မရာ ဖြစ်ပြီး ပုံရိပ်တွေကို အလွန်မြင့်မားတဲ့ ရုပ်ထွက်ကြည်လင်မှု resolution နဲ့ ရိုက်ကူးနိုင်စွမ်းရှိပါတယ်။ ဒီကင်မရာမှာ 3.2 Gigapixels (3200 Megapixels) ရုပ်ထွက်ရှိတဲ့ အာရုံခံနိုင်စွမ်းမြင့်မားတဲ့ Charge-Coupled Devices (CCDs) ပေါင်း ၁၈၉ ခု ပါဝင်ပါတယ်။ သာမန်စမတ်ဖုန်းကင်မရာတွေထက် အဆပေါင်းများစွာ ပိုမိုမြင့်မားတဲ့ ရုပ်ထွက်ဖြစ်ပါတယ်။

#ဆက်ရန်ရှိ

image
image
image
image
image