10 ပတ် - ဘာသာပြန်ပါ။

အဝေးကမ္ဘာကြီးတွေရဲ့ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုတွေဟာ အာကာသစူးစမ်းလေ့လာသူတွေအတွက် အမြဲတမ်း စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပါတယ်။ အခုတစ်ခါမှာတော့ NASA ရဲ့ ဂျူနို (Juno) အာကာသယာဉ်က ပေးပို့တဲ့ ပုံရိပ်တစ်ခုဟာ ဧရာမဂြိုဟ်ကြီး ဂျူပီတာရဲ့ မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းအနီးမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ထူးခြားတဲ့ မိုးလေဝသဖြစ်စဉ်တစ်ခုကို ဖော်ထုတ်ပြသလိုက်ပါတယ်။
အဲဒီပုံထဲမှာ လှပစွာ ရစ်ခွေနေတဲ့ လေပွေတစ်ခုကို တွေ့မြင်ရပြီး အဲဒီလေပွေရဲ့ အတွင်းပိုင်းမှာ အစိမ်းရောင်ဖျော့ဖျော့အလင်းတန်းတစ်ခုဟာ တောက်ပစွာ ထွက်ပေါ်နေတာကိုလည်း မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီအလင်းတန်းဟာ ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ လေထုအတွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ လျှပ်စီးလက်မှုရဲ့ သက်သေပါပဲ။
ကမ္ဘာဂြိုဟ်ပေါ်မှာ လျှပ်စီးတွေဟာ အများအားဖြင့် အီကွေတာနဲ့ အပူပိုင်းဒေသတွေမှာ ပိုမိုဖြစ်ပွားလေ့ရှိပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ အဲဒီဒေသတွေမှာ နွေးထွေးတဲ့ ရေငွေ့တွေ အလွယ်တကူ တက်သွားပြီး မိုးတိမ်တောင်တွေအဖြစ် စုစည်းကာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားတွေ စီးဆင်းမှု ဖြစ်ပေါ်လာတာကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
သို့သော် ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ အခြေအနေကတော့ ကွဲပြားခြားနားပါတယ်။ ဂျူနိုအာကာသယာဉ်ရဲ့ လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေအရ ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ လျှပ်စီးတွေဟာ ဝင်ရိုး စွန်းတွေအနီးမှာ ပိုမိုအဖြစ်များကြောင်း သိရပါတယ်။
သိပ္ပံပညာရှင်တွေရဲ့ ခန့်မှန်းချက်အရ ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ ဝင်ရိုးစွန်းတွေအနီးမှာ လျှပ်စီးတွေ ဖြစ်ပေါ်ရခြင်းရဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းကတော့ အဲဒီဒေသတွေမှာ တည်ရှိတဲ့ အမိုးနီးယားနဲ့ ရေတို့ ပါဝင်တဲ့ တိမ်တိုက်တွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ အေးမြတဲ့ ဝင်ရိုးစွန်းဒေသတွေမှာ ရေငွေ့တွေဟာ အေးခဲကာ ရေခဲပုံဆောင်ခဲလေးတွေအဖြစ်ပြောင်းလဲသွားနိုင်ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ အောက်ပိုင်းက တက်လာတဲ့ အမိုးနီးယားဓာတ်ငွေ့တွေနဲ့ ထိတွေ့တဲ့အခါ မတည်ငြိမ်တဲ့ အခြေအနေတွေ ဖြစ်ပေါ်ကာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား စီးဆင်းပြီး လျှပ်စီးလက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
ဂျူနိုအာကာသယာဉ်က ရရှိတဲ့ ဒီပုံရိပ်ဟာ ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ မိုးလေဝသစနစ်နဲ့ပတ်သက်လို့ နားလည်မှုအသစ်တွေကို ဖွင့်ဟပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ကမ္ဘာဂြိုဟ်နဲ့ လုံးဝမတူညီတဲ့ ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ လျှပ်စီးဖြစ်ပေါ်ပုံဟာ ကြီးမားတဲ့ ဓာတ် ငွေ့ဂြိုဟ်တွေရဲ့ လေထုဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုတွေကို လေ့လာရာမှာ အရေးပါတဲ့ အချက်အလက်တွေ ပေးစွမ်းနိုင်ပါတယ်။
နောင်မှာ ဂျူနိုရဲ့ နောက်ထပ် စူးစမ်းလေ့လာမှုတွေကတစ်ဆင့် ဂျူပီတာဂြိုဟ်ရဲ့ လျှပ်စီးလက်မှုနဲ့ အခြားသော မိုးလေဝသဆိုင်ရာ လျှို့ဝှက်ချက်တွေကို ပိုမိုနားလည်နိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ရပါတယ်။ ဒီအံ့သြဖွယ်ရာ ပုံရိပ်ဟာ အဝေးကမ္ဘာတွေရဲ့ အလှတရားနဲ့ ရှုပ်ထွေးနက်နဲတဲ့ သဘော သဘာဝကို ထင်ဟပ်ပြသနေတဲ့ သက်သေတစ်ခုပါပဲ။

image