ကညင်တပင်ကျေးရွာမှာ ကမ်းပါးပြိုကျလို့ ဒေသခံတွေ ဒုက္ခရောက်နေ
ဇွန် ၁၆ - ၂၀၂၅
SS (VOM)
ဧရာ၀တီတိုင်း၊ မြန်အောင်ခရိုင်၊ အင်္ဂပူမြို့နယ်၊ ဝက်လဟာအုပ်စု၊ ကညင်တပင်ကျေးရွာမှာ ငဝန်မြစ်ရေ မြင့်တက်ပြီး ကမ်းပါးပြိုကျမှု ထပ်မံ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့အတွက် ကျေးရွာနေ ရွာသူ၊ ရွာသားတွေဟာ ပြောင်းရွှေ့စရာ နေရာမရှိဘဲ ဒုက္ခရောက်နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
လက်ရှိ ကမ်းပါးပြိုကျမှု ဖြစ်နေတဲ့ ကညင်တပင်ကျေးရွာဟာ အိမ်ခြေ ၇၀၀ - ၈၀၀ ဝန်းကျင်ရှိတဲ့ ရွာကြီးတရွာဖြစ်တယ်လို့ သိရပြီး အခုလို ဖြစ်စဉ်မျိုး နှစ်တိုင်းဆိုသလို ဖြစ်ပွားလျက်ရှိတာမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မိုးရာသီအတွင်း ကမ်းပါးပြိုကျမှု ဖြစ်စဉ်မှာတော့ နေအိမ်တွေ အကုန်လုံး ပါသွားခဲ့ပြီဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကမ်းပါးပြိုကျတဲ့နေရာနဲ့ ကပ်ရပ် လယ်ကွင်းထဲနဲ့ ကားလမ်းထပ်ဖောက်တဲ့ နေရာတွေမှာ ကုလားဖျင် တဲလေးတွေထိုးပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ နေထိုင်နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“တချို့‌ ငွေကြေးတတ်နိုင်သူတွေကတော့ လယ်ကွက်ထဲတွေမှာ အိမ်လေးတွေဆောက်ပြီး နေကြတယ်။ ငွေကြေး မတတ်နိုင်တဲ့သူတွေ သုံးပုံ၊ နှစ်ပုံလောက်ကတော့ ဘယ်မှ မပြောင်းနိုင်ကြဘူး။ ကမ်းနဖူးမှာ သစ်ကလေးတွေ ပုံ၊ ဝါးလေးတွေပုံပြီး တဲလေးတွေထိုးပြီး ဆင်းဆင်းရဲရဲနဲ့ နေနေကြရတယ်။ အခု အဲဒီနေရာတွေကပါ ကမ်းပြိုလာပြီဆိုတော့ သွားစရာနေရာမရှိ၊ ဘာဆက်လုပ်ရမှန်းမသိနဲ့ ဒုက္ခ ရောက်နေကြရတယ်” လို့ ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
ကညင်တပင်ကျေးရွာဟာ ညောင်ကျိုး - အင်္ဂပူ - ဟင်္သာတကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ ကုန်ထုတ်လမ်းပိုင်းနေရာ ဖြစ်ပြီး အဲဒီလမ်းကို တနှစ်တကြိမ် ပြန်လည် ထိန်းသိမ်းရလေ့ရှိပေမယ့် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပြီးချိန်ကစလို့ သေချာကြပ်မတ် ထိန်းသိမ်းမယ့်သူလည်း မရှိတော့တာကြောင့် ပိုဆိုးလာခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။
“အဲဒီလမ်းကို ဒေသခံတွေ၊ ကားသမားတွေကပဲ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ ပြုပြင်နေရတာ။ ကမ်းပါးပြိုတာက နှစ်တိုင်းဖြစ်နေကျ‌ဆိုတော့ ဒီတနေရာပြိုရင် ဟိုဘက် လေး၊ ငါးတောင်လောက် လယ်ကို ကားသမားတွေက စုဝယ်ပြီး လမ်းလုပ်လိုက်ပြန်ရော။ အဲဒီကားလမ်းလေးနဲ့ နွေရာသီ လေး၊ ငါး၊ ခြောက်လ သွားကြပြန်ရော။ မိုးလည်းရွာလာရော အဲဒါ ပြိုသွားပြန်ရော။ နွေရောက်ရင် တခါပြန်ဝယ်နဲ့ အဲဒီလိုနဲ့ပဲ ဒီနှစ်နဲ့ဆို သုံးနှစ်ရှိနေပြီ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်း ကမ်းပါးပြိုခဲ့စဉ်ကလည်း ကညင်တပင်တံတားပါ ပါသွားခဲ့တာဖြစ်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူတွေက တံတားကို ထပ်မံ တည်ဆောက်ပေးခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပြီးနောက်မှာတော့ အဲဒီလမ်းပိုင်းကို ပြုပြင်ပေးမယ့်သူ မရှိ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကိုယ်ထူကိုယ်ထအပြင် အလှူရှင်တွေရဲ့ ငွေစုပေါင်း ထည့်ဝင်မှုနဲ့ လမ်းကို တဖြည်းဖြည်းချင်း နောက်ကိုရွှေ့ကာ ပြုပြင်နေရတာ ဖြစ်တယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာလည်း ငဝန်မြစ်ရေ တိုက်စားမှုကြောင့် ကမ်းပါးပြိုနေတဲ့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန် ၁၃ ရက်နေ့ကစလို့ ကညင်တပင်ကျေးရွာ၊ မိုင်တိုင်အမှတ် (၇/၄) နဲ့ (၇/၆) အကြား အင်္ဂပူမြို့နယ်နဲ့ ညောင်ကျိုးဒေသကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ ကားလမ်းကို ယာယီပိတ်ထားရတယ်လို့ သိရပါတယ်။
အဆိုပါ ငဝန်မြစ်ကမ်းပြိုကျမှုကြောင့် ကားလမ်းအကျယ် ၅ ပေခန့်သာ ကျန်ရှိတဲ့အတွက် မော်တော်ဆိုင်ကယ်တွေသာ သွားလာနိုင်ပြီး ကားကြီး၊ ကားငယ်တွေကိုတော့ ဇွန် ၁၃ ရက်နေ့၊ ညနေ ၅ နာရီဝန်းကျင်ကစလို့ ခေတ္တယာယီ ပိတ်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ကားတွေက သွားမရဘူး။ ကားလမ်းပိတ်လိုက်ပြီ။ အန္တရာယ်ရှိတယ် ဆိုပြီးတော့။ ကားလမ်းပိတ်တော့ ညောင်ကျိုးကနေ အင်္ဂပူကို ဖြတ်ပြီးကာမှ ဟင်္သာတကို သွားရမှာဆိုတော့ ကားတွေကအခု မဲဇလီကုန်း၊ ထူးကြီးနဲ့ တခြားကျေးရွာတွေဘက်က လှည့်ထွက်တယ်။ အချိန်က တနာရီ ပိုကြာသွားတာပေါ့။ အဲဒါကြောင့် သွားလာစရိတ် အကုန်အကျတွေလည်း ပိုများလာတယ်။ နောက်ဆက်တွဲ ကုန်ဈေးတွေလည်း တက်လာနိုင်တယ်” လို့ ညောင်ကျိုးကျေးရွာက ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
လက်ရှိမှာ ကုန်စည် ပို့ဆောင်ရေးအတွက် မဲဇလီကုန်း၊ ထူးကြီးအပြင် ဆင်သေ၊ အိုးကွဲ၊ အင်းကောက် စတဲ့ ကျေးရွာလမ်းတွေကနေ ကားတွေကို ပတ်မောင်းပြီး သွားလာနေရသလို ရေလမ်းကတဆင့်လည်း ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှု ပြုလုပ်နေရတယ်လို့ သူက ပြောပါတယ်။
“ရေလမ်းက နွေကတည်းက တောက်လျှောက် မော်တော်တစီးရှိတယ်။ တရက်ခြား မော်တော်ထွက်တယ်။ ကမ်းနားကုန်နဲ့ ပတ်သက်တာတွေကျ မော်တော်မှာတာပေါ့။ မြို့ထဲမှာ ဝယ်တဲ့သူကျ ကားနဲ့ပေါ့။ မော်တော်ကတော့ အစကတည်းကရှိတယ်။ ရေကျနေတုန်းကတောင် ငဝန်မြစ်အတိုင်း ဟင်္သာတကို ပြေးလို့ရတယ်။ အခု ရေတက်နေတော့ မော်တော်လမ်းက ပိုသာသွားတာပေါ့။ ကားလမ်းက မိုးတွင်းတိုင်းပျက်တာ။ သုံးမိုးတွင်း ရှိနေပြီ။ နွေကျတော့ ရေကအောက်ခြေမှာ ဆိုတော့ မပြိုတော့ဘူး၊ ရပ်သွားပြန်ရော” လို့ နောက်ထပ် ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။
အဆိုပါလမ်းပိုင်းကနေ ကားတွေ သွားမရတဲ့အခါ အခုလိုပဲ တခြား ရွာလမ်းတွေဘက်ကနေ ကားကို ပတ်မောင်းနေရတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“နောက်ပိုင်း မိုးများလာရင်တော့ ရွာတွေထဲကလည်း သူတို့လမ်းတွေ ပျက်မှာစိုးလို့ အဝင်မခံတာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ နှစ်တိုင်း ဒီပြဿနာက တက်နေတာပဲ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။
ကမ်းပါးပြိုနေလို့ ယာယီ ပိတ်ထားရတဲ့အတွက် ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်လာမှာကို စိုးရိမ်နေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
“လမ်းမကောင်းတော့ ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကို ထိခိုက်တာပေါ့။ မိုးတွင်းဆို အကုန် ဒုက္ခရောက်ကြရတယ်။ အခုလည်း ဈေးထဲမှာ ကုန်စည်တချို့ နည်းနည်းချင်းစီ ဈေး စတက်လာပြီ။ ကြက်သွန်တွေလည်း ဈေးတက်တော့မယ်ဆိုပြီး ပြောနေကြတယ်။ ကုန်သည်တွေကတော့ သိတဲ့အတိုင်း ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် အကြောင်းတခုခုပြပြီး ဈေးတက်ချင်နေကြတာ ဆိုတော့ အခုက တချို့ဈေးသည်တွေလည်း ဈေးတက်ဖို့ လေသံပစ်နေပြီ။ ပြည်သူတွေကတော့ ဘယ်အချိန်ပဲဖြစ်ဖြစ် ခံဘက်ကပါပဲ။ ဒီတိုင်းတောင် ကုန်ဈေးနှုန်းတွေက တက်နေတာလေ။ ဒီလမ်းကြောင့် ဈေးထပ်တက်လာမှာကိုတော့ မဖြစ်စေချင်ဘူးပေါ့။ နိုင်ငံရေး အခြေအနေက မကောင်း၊ ကုန်ဈေးနှုန်းကလည်း အကျမရှိ ဆိုတော့ အကုန်လုံး ကိုယ့်အပူနဲ့ကိုယ် စိုးရိမ်နေကြရတာပါပဲ” လို့ သူက ပြောပါတယ်။