ကျွန်တော်တို့ ရုပ်ရှင်တွေ ပုံပြင်တွေထဲမှာ ကြယ်တွေကြွေတဲ့ အခါ ဆုတောင်းကြတဲ့ဇာတ်ဝင်ခန်းတွေ ကြည့်ဖူးကြမယ်ဆိုရင်တော့အဆိုပါ ဇာတ်ကားတွေ ထဲမှာ ပါဝင်လေ့ရှိတဲ့ ကြယ်တံခွန် (Comet) ဆိုတာကို ရင်းနှီးကြလိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
နာမည်ကျော် 'Your Name' ဇာတ်ကားထဲမှာတော့ 'Tiamat' လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ ကြယ်တံခွန်တစ်ခု ကမ္ဘာအနားကပ်လာတာ ကို အကြောင်းပြုပြီး ဇာတ်အိမ်တည်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဇာတ်ကားထဲမှာတင် မဟုတ်ဘဲ၊ ဒီကြယ်တံခွန်တွေဟာ လက်တွေ့ကမ္ဘာမှာလည်း အလွန်ထူးဆန်းပြီး စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကမ္ဘာမြေကြီးဆီကို ရေထုတွေ သယ်ဆောင်လာပေးတာဟာ ဥက္ကာခဲတွေနဲ့ ဂြိုလ်သိမ်ကြယ်တံခွန် အစိတ်အပိုင်းတွေ ပဲ လို့ ဆိုလိုက်ရင် အံ့သြသွားနိုင်ပါတယ်။
ညဘက် ကောင်းကင်ယံမှာ လှစ်ကနဲ လှစ်ကနဲ မြင်ရတဲ့ ဥက္ကာပျံ (Meteor) တွေရဲ့ နောက်ကွယ်က လျှို့ဝှက်ချက်တွေဟာလည်း စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းလှပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နေအဖွဲ့အစည်း (Solar System) ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၄.၆ ဘီလီယံလောက်က စတင်ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကြီးမားလှတဲ့ ဖုန်မှုန့်နဲ့ ဓာတ်ငွေ့တိမ်တိုက်ကြီးတွေကနေ နေလုံးနဲ့ ဂြိုဟ်အသီးသီး ဖြစ်ပေါ်လာကြတယ်။
ကြယ်တံခွန်တွေဟာ နေအဖွဲ့အစည်း ဖြစ်ပေါ်စဉ်တုန်းက ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ အကြွင်းအကျန်များ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် သူတို့ကို Cosmic Time Capsules လို့တောင် တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပြီး၊ ရှေးဟောင်း နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အခြေအနေတွေကို လေ့လာဖို့အတွက် အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို သယ်ဆောင်ထားပါတယ်။
ဒီကြယ်တံခွန်တွေဟာ အဓိကအားဖြင့် ရေခဲ၊ ဖုန်မှုန့်နဲ့ အော်ဂဲနစ်ဒြပ်ပေါင်းများ တို့နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတာမို့ "ညစ်ပတ်သော နှင်းလုံးကြီးများ (Dirty Snowballs)" လို့လည်း ခေါ်ကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် သူတို့ရဲ့ အတွင်းပိုင်းဖွဲ့စည်းပုံတွေမှာ ရေခဲထုတွေ မြောက်မြားစွာ ပါဝင်ပါတယ်။
အချို့သော သီအိုရီတွေအရ ကမ္ဘာကြီး ဖြစ်ပေါ်ပြီးတဲ့နောက် အစောပိုင်း ကာလတွေမှာ ကြီးမားတဲ့ ကြယ်တံခွန်တွေဟာ ကမ္ဘာမြေဆီကို မကြာခဏ ကျရောက်လာခဲ့ပြီး၊ သူတို့သယ်ဆောင်လာတဲ့ ရေတွေကြောင့်ပဲ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ သမုဒ္ဒရာတွေ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါဟာ ကမ္ဘာပေါ်က သက်ရှိတွေ ရှင်သန်နိုင်ဖို့ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ ရေရဲ့ မူလရင်းမြစ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာ အယူအဆတစ်ခုပါပဲ။
ကြယ်တံခွန်တွေဟာ နေကို ပတ်လမ်းကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ လှည့်ပတ်နေကြပါတယ်။ နေနဲ့ နီးလာတဲ့အခါ နေရဲ့အပူနဲ့ Solar Wind (နေလေ) တွေဟာ ကြယ်တံခွန်ရဲ့ မျက်နှာပြင်ပေါ်က ရေခဲနဲ့ ဖုန်မှုန့်တွေကို အငွေ့အဖြစ် ပြောင်းလဲစေပါတယ်။ ဒီအငွေ့တွေနဲ့ ဖုန်မှုန့်တွေဟာ နေရဲ့ဆီကနေ ဝေးရာကို တွန်းကန်ခံရတဲ့အတွက် လှပရှည်လျားတဲ့ အမြီးတန်းနှစ်ခု (ဖုန်မှုန့်အမြီးနဲ့ အိုင်ယွန်အမြီး) ကို ဖြစ်ပေါ်စေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ ညဘက် ကောင်းကင်ယံမှာ ကြယ်တွေအပြင်၊ တစ်ခါတစ်ရံ ဖျတ်ကနဲ၊ ဖျတ်ကနဲ အလင်းတန်းလေးတွေ မြင်ရတတ်ပါတယ်။ ဒါကို ကျွန်တော်တို့က "ကြယ်ကြွေတယ်" လို့ ခေါ်ဆိုတတ်ကြပြီး ဆုတောင်းတတ်ကြပါတယ်။
တကယ်တော့ ဒါတွေဟာ တကယ့် ကြယ်တွေ ကြွေတာ မဟုတ်ဘဲ၊ အာကာသထဲမှာ လွင့်ပျံနေတဲ့ ဥက္ကာခဲ (Meteoroids) လို့ခေါ်တဲ့ ကျောက်တုံးငယ်လေးတွေ ကမ္ဘာ့လေထုအတွင်းကို ဝင်ရောက်လာကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီဥက္ကာခဲတွေဟာ အလွန်လျင်မြန်တဲ့နှုန်း (တစ်စက္ကန့်ကို ၁၁ ကီလိုမီတာ ကနေ ၇၂ ကီလိုမီတာ အထိ) နဲ့ ကျဆင်းလာပြီး ကမ္ဘာ့လေထုအလွှာနဲ့ ပွတ်တိုက်မိတာကြောင့် အပူပြင်းထန်စွာ ထွက်လာပြီး မီးတောက်လောင် နေတာကို ကျွန်တော်တို့ မြင်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘာ့လေထုအတွင်း ရောက်ရှိပြီး အလင်းတန်းအဖြစ် လောင်ကျွမ်းနေတဲ့ ဒီဥက္ကာခဲတွေကို ကျွန်တော်တို့က ဥက္ကာပျံ (Meteor) လို့ ခေါ်ဆိုကြပါတယ်။
ဥက္ကာပျံအများစုဟာ ကမ္ဘာ့လေထုထဲမှာပဲ လုံးဝ လောင်ကျွမ်းပျက်စီးသွားတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အချို့သော ဥက္ကာခဲကြီးတွေဟာ လေထုထဲမှာ လောင်ကျွမ်းမှုသက်သက်မကုန်ဆုံးသွားပဲ အစိုင်အခဲ အကြွင်းအကျန်အနေနဲ့ မြေပြင်ပေါ်ကို ကျရောက်လာတတ်ပါတယ်။
ဒီကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ အပိုင်းအစတွေကိုတော့ ဥက္ကာခဲ (Meteorite) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီဥက္ကာခဲတွေကနေတဆင့် သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ နေအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အစောပိုင်းသမိုင်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို လေ့လာနိုင်ပါတယ်။
တစ်ခါတလေ ကျွန်တော်တို့ မှင်သက်စွာနဲ့ ကြည့်နေရတဲ့ ကောင်းကင်က မီးတန်းအလင်းများဟာ ဥက္ကာခဲကြွေတာ မဟုတ်ဘဲ၊ လူလုပ်အာကာသအမှိုက် (Space Junk) တွေ ဖြစ်နေတတ်ပါသေးတယ်။
ဥပမာ - အာကာသယာဉ်ဟောင်းတွေ၊ ဂြိုဟ်တုအပျက်အစီးတွေ ဒါမှမဟုတ် အာကာသယာဉ်မှူးတွေရဲ့ စွန့်ပစ်ပစ္စည်း တွေဟာ ကမ္ဘာ့ပတ်လမ်းထဲကနေ လေထုအတွင်းကို ပြန်လည်ဝင်ရောက်ပြီး လောင်ကျွမ်းကြတာမျိုးလည်း ရှိတတ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ညဘက်အခါမှာ တောက်တောက်ပြောင်ပြောင်နဲ့ ကျဆင်းလာတိုင်း ရုပ်ရှင်တွေထဲကလို အမြဲတမ်း ဆုတောင်းဖို့တော့ မလိုအပ်ပါဘူး။
အကိုး :